Direct naar artikelinhoud
Commentaar

Offer het medisch beroepsgeheim niet op aan de wens om fraude te bestrijden

.Beeld Thinkstock

In zijn streven fraude in de zorg aan te pakken, maakt minister De Jonge geld tot het leidende criterium. Het medisch beroepsgeheim moet ervoor wijken. Maar daarvoor is dat beroepsgeheim veel te waardevol.

Naar schatting 18,9 miljoen euro kwam volgens zorgverzekeraars in 2016 door fraude in de zorg niet terecht waar het bedoeld was. Een fors bedrag, al is het een fractie van de totale zorgkosten van 95 miljard. Met een nieuwe wet wil minister De Jonge van volksgezondheid deze fraude tegengaan. Een loffelijk streven, maar op het middel dat hij daarbij inzet is flinke kritiek gekomen. 

De Jonge wil dat niet alleen instanties als de Belastingdienst, zorgverzekeraars en gemeenten gegevens uitwisselen waardoor de fraude aan het licht kan komen, maar ook artsen. Daarmee breekt de wet het medisch beroepsgeheim open. 

Alleen groot menselijk leed, zoals huiselijk geweld of kindermisbruik, is zwaar genoeg om het beroepsgeheim te laten vallen

Ernstige dreiging

Nu was het beroepsgeheim van artsen niet absoluut. In bepaalde gevallen mag of moet een arts vertrouwelijke gegevens van een patiënt doorgeven. Daarvoor geldt het principe dat het moet gaan om ernstige dreiging, waardoor risico op zwaar letsel of de dood voorkomen kan worden. Mocht een patiënt een arts vertellen over een geplande terroristische aanval, dan mag de arts dat melden. Dat geldt ook als er sprake is van huiselijk geweld of kindermishandeling. Wanneer het gaat om zeer ernstige situaties zijn artsen sinds 2013 wettelijk verplicht dit te melden.

Nu is de zorgfraude volgens de minister ernstig genoeg om het medisch beroepsgeheim ook hiervoor te laten vallen. Het weglekken van die 19 miljoen euro, daarvan kan iedere patiënt last hebben. Er zou daarom sprake zijn van maatschappelijke schade.

Uit het wetsvoorstel tegen zorgfraude blijkt een gedachtelijn die vooral het geld volgt. Euro’s lijken het voornaamste criterium bij het opstellen van dit beleid in de zorg en dat is onwenselijk. In de zorg mag geld niet het leidende beginsel zijn. Het beroepsgeheim van artsen is een groot goed en heel waardevol. Te waardevol om te worden opengebroken om louter financiële redenen. Alleen groot menselijk leed, zoals huiselijk geweld of kindermisbruik, is zwaar genoeg om het beroepsgeheim te laten vallen.

Praktisch bezwaar

Dat principiële bezwaar is sterk genoeg om de nieuwe wet tegen de zorgfraude niet in te voeren. Daarnaast geldt ook een praktisch bezwaar, aangevoerd door de artsenfederatie KNMG. Om zorgfraude tegen te gaan heeft de KNMG zelf anderhalf jaar geleden een soort tussenpersoon ingevoerd. Deze onafhankelijk deskundig arts kan in geval van zorgfraude gegevens uit een medisch dossier doorgeven aan Justitie. Van die mogelijkheid is nog niet eenmaal gebruikgemaakt, zegt de KNMG. 

Fraude is ernstig, zeker in de zorg, maar moet op een andere manier tegengegaan worden dan door ­artsen vertrouwelijke gegevens van hun patiënten ­ongevraagd door te laten geven aan verzekeraars.

In het commentaar leest u de mening van de krant, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren.

Lees ook:

Artsen: Medisch beroepsgeheim mag niet de dupe worden van de aanpak van zorgfraude

Hoe verwerpelijk het misbruik van zorggeld ook is, zegt artsenfederatie KNMG, laat minister De Jonge niet aan het medisch beroepsgeheim tornen.