Varen de tankers straks langs Afrika? Saudi-Arabië mijdt de Rode Zee door oorlog in Jemen
De Houthi-rebellen in Jemen maken het Saudi-Arabië lastig. Uit angst voor hun raketten liggen olieschepen voor anker.
Saudi-Arabië betaalt een hoge prijs voor zijn interventie in Jemen. De regering in Riyadh durft inmiddels geen olietankers meer door de Rode Zee richting Europa te laten varen, uit angst dat Houthi-rebellen er een raket op afschieten.
Daarmee gaat het militaire avontuur van kwaad tot erger voor Riyadh. In 2015 wilde Saudi-Arabië als leider van een coalitie van Golfstaten voorkomen dat de mogelijk door aartsrivaal Iran gesteunde Houthi's te veel invloed aan de zuidgrens met Jemen zouden krijgen. Maar het Saudische leger boekt weinig vooruitgang op het slagveld. De oorlog drijft de opstandelingen juist verder in de armen van Iran.
De afgelopen jaren lieten de Houthi's Saudi-Arabië al bloeden door raketten op het land af te schieten. Sommige daarvan bereikten zelfs hoofdstad Riyadh, duizend kilometer verderop. Dit jaar meldde Saudi-Arabië meerdere keren dat een van zijn olietankers door Houthi's was aangevallen. Tot meer dan lichte schade leidde dit nog niet. Maar de beweging is wel degelijk in staat tot serieuze aanvallen, zo bleek de afgelopen jaren toen bijvoorbeeld een marineschip van de Verenigde Arabische Emiraten zwaar werd beschadigd.
Met de aanvallen op Saudische koopvaardijschepen komen de Houthi's een belofte na.
Om erger te voorkomen, kondigden de Saudi's eind vorige maand aan dat ze geen olietankers meer langs Jemen zouden sturen. Het internationale adviesbureau IHS concludeerde deze week uit data over scheepvaart dat de schepen ook daadwerkelijk halt houden. Waarschijnlijk wachten ze nu in de buurt van Oman op wat er gaat gebeuren, en zijn ze nog niet begonnen aan de veel langere alternatieve route rondom Afrika.
Met de aanvallen op Saudische koopvaardijschepen komen de Houthi's een belofte na. Begin dit jaar dreigden ze op deze manier wraak te nemen als de internationale coalitie het offensief tegen havenstad Hodeida zou doorzettten. De buitenlandse legermacht nam in juni al het plaatselijke vliegveld in, maar is nog niet tot de stad zelf doorgedrongen. Daarvoor moet zij zich eerst via een mogelijk bloedige stadsoorlog door de buitenwijken vechten, of via de met mijnen bezaaide haven de stad binnenvaren.
Ook Israël maakt zich inmiddels zorgen. Minister van defensie Lieberman zei deze week dat het scheepvaartverkeer van zijn land gevaar loopt. De Israëlische havenstad Eilat ligt aan de Rode Zee, en vrachtschepen vanuit Azië varen langs deze route ook door het Suezkanaal richting de Middellandse Zee. Premier Netanyahu dreigde dan ook met militair ingrijpen als de toegang tot de Rode Zee voor zijn land geblokkeerd wordt. Hij voegde eraan toe Iran verantwoordelijk te houden als de Houthi's acties tegen Israëlische schepen ondernemen.
Ook de Verenigde Staten houden Iran met argusogen in de gaten. De Amerikaanse marine meldde dat Iran vroeger dan gebruikelijk is begonnen aan een jaarlijkse oefening om de Perzische Golf in oorlogstijd af te kunnen sluiten. De training valt nu samen met de herinvoering van Amerikaanse sancties na het opzeggen van de nucleaire deal door president Trump. De nieuwe economische stafmaatregelen zullen dinsdag ingaan.
Lees ook: 'Jemen staat aan de vooravond van een massale hongersnood'
Hulporganisaties in Jemen waarschuwen dat de humanitaire crisis in het land dreigt te escaleren. Aanleiding is de belegering van de stad Hodeidah door de internationale coalitie onder leiding van Saudi-Arabië