Direct naar artikelinhoud

Vrees voor een heksenjacht op moslims in India: 'Wat de Rohingya overkwam, kan ons ook gebeuren'

Bengaals sprekende moslims staan in de rij met hun documenten. Als ze niet vóór 24 maart 1971 al staatsburger waren, worden ze door India gezien als illegale ‘infiltranten’.Beeld AFP

Registratie van burgers veroorzaakt onrust bij de islamitische minderheid in de Indiase deelstaat Assam. Miljoenen moslims zonder geldige papieren zijn bang te worden uitgezet.

De vrees groeit voor een heksenjacht op moslims in het noordoosten van India, bij de grens met Bangladesh. Aanleiding is een nieuw register van staatsburgers, dat de deelstaat Assam vandaag publiceerde. Van de 32,9 miljoen mensen die verzochten om inschrijving als staatsburger, blijken er 28,9 miljoen te zijn geaccepteerd. De resterende 4 miljoen mensen, onder wie veel Bengaals sprekende moslims, vrezen nu als illegale immigranten te worden uitgezet.

Dit is niks meer dan een samenzwering om gruweldaden te begaan
Bengalese activist Nazrul Ali Ahmed

“Dit is niks meer dan een samenzwering om gruweldaden te begaan”, waarschuwde de Bengalese activist Nazrul Ali Ahmed tegenover de BBC. “Ze dreigen er openlijk mee om zich te ontdoen van moslims. Wat er met de Rohingya in Burma is gebeurd, kan ons hier ook overkomen.”

De deelstaat Assam in het uiterste noordoosten van India is al jaren een etnisch en religieus kruitvat. Toen het islamitische buurland Bangladesh zich in 1971 met geweld afscheidde van Pakistan, vestigden zich honderdduizenden vluchtelingen in Assam. De afgelopen halve eeuw kwamen daar nog eens talloze illegale Bengalese immigranten bij. Hierdoor wonen in Assam tegenwoordig naar schatting 4 tot 10 miljoen illegalen, op een totale bevolking van rond de 30 miljoen. En dat veroorzaakt spanningen.

Infiltranten

Er waren de afgelopen decennia al meer dan eens gewelddadige confrontaties, vooral tussen hindoes en moslims. In de hoop de spanningen te beteugelen, beloofde de regering in 1985 dat voortaan 24 maart 1971, het begin van de bloedige onafhankelijkheidsstrijd van Bangladesh, als scheidslijn zou worden gehanteerd. Iedereen die aantoont dat hij of zijn voorouders op die datum al staatsburger waren, heeft het recht om te blijven. Alle anderen zijn illegale ‘infiltranten’.

Nu de hindoenationalistische partij BJP zowel landelijk als in Assam aan de macht is, zegt zij deze oude afspraak, destijds afgedwongen door hindoe-activisten, te gaan uitvoeren. “Iedereen krijgt het recht zijn staatsburgerschap te bewijzen”, aldus Siddhartha Bhattacharya, de deelstaatminister van justitie. “Als mensen daar niet in slagen, tsja, dan zal het recht zijn loop moeten hebben.”

Ze lopen het risico dat ze, net als veel Rohingya, stateloos worden

Om eventuele onrust al op voorhand de kop in te drukken, heeft de overheid in Assam extra veiligheids-troepen de straat opgestuurd. De autoriteiten benadrukken bovendien dat het nog slechts gaat om een concept-register. Wie meent dat hij of zij ten onrechte niet is erkend als staatsburger, kan beroep aantekeningen bij een speciale rechtbank. “Mensen krijgen ruimschoots voldoende mogelijkheid om bezwaar te maken”, verzekerde de verantwoordelijke functionaris vandaag. “Geen enkele echte Indiase staatsburger hoeft bang te zijn.”

Maar veel moslims in Assam zijn er niet gerust op. Want onder de hindoenationalistische regering van premier Narendra Modi, die sinds 2014 aan de macht is, groeien de spanningen tussen hindoes en moslims in veel delen van India. Zo worden steeds vaker islamitische rundvleeshandelaren gelyncht, omdat koeien voor veel hindoes heilig zijn. En in een promotievideo die het bevolkingsregister op Facebook zette, om de registratie-operatie in Assam onder de aandacht te brengen, wordt een strijdlustige toon aangeslagen. “Een nieuwe revolutie wenkt, om de buitenlandse vijand te verslaan”, zingt een vrouw. “Laat ons moedig ons vaderland beschermen.”

Stateloos

De meeste moslims beseffen ook maar al te goed wat er in het verleden allemaal is gebeurd. Zoals bij het beruchte bloedbad in 1983, toen in het dorp Nellie en andere plaatsen in Assam duizenden moslims werden afgeslacht, omdat zij volgens autochtonen ten onrechte stemrecht zouden hebben gekregen. Bovendien weten ze hoe in dat andere buurland, Burma, het afgelopen jaar honderdduizenden Rohingya-moslims met moordpartijen en verkrachtingen zijn verdreven.

Veel moslims in Assam vrezen dan ook dat de Indiase regering van plan is hen te deporteren. Dit terwijl nog zeer onzeker is of ze wel zouden worden geaccepteerd door buurland Bangladesh, dat al honderdduizenden Rohingya opvangt. Ze lopen het risico dat ze, net als veel Rohingya, stateloos worden.

“We zijn bang”, vertelde boerenzoon Nabi Hussain in Nellie aan persbureau Reuters. Meerdere leden van zijn islamitische familie kwamen om in het bloedvergieten in 1983; zijn vader moest toen letterlijk rennen voor zijn leven. Hussain: “Er zijn al eens verschrikkelijke dingen gebeurd met onze familie. We willen geen herhaling daarvan.”

Lees ook:

Premier Modi is het Indiase antwoord op Donald Trump

Ook India, de grootste democratie ter wereld, heeft met premier Modi een nationalistische, autoritaire leider, die sommigen aan Trump doet denken. Moslims en christenen zijn bezorgd.

Rohingya Noor (85) vluchtte met negen kinderen en zestig kleinkinderen naar Bangladesh

Uit angst voor het Burmese leger en boeddhisten vluchtten 693.000 Rohingya-moslims naar Bangladesh. De familie van Noor Ahmad was in augustus 2017 getuige van het bloedbad van Tula Toli.