Boerkaverbod? China knipt de jurken van Chinese moslims gewoon kapot

Totalitarisme beweegt zich in een absurd grensgebied tussen gruwelijkheid en belachelijkheid, denk bij dat laatste aan die blaffende Noord-Koreaanse nieuwslezeres. Tot het ridicule genre behoort zeker ook de jongste uitvinding van het communistische Chinese regime in de deels islamitische en Turkstalige provincie Xinjiang: een keurkorps dat foute kleding van moslimvrouwen kapot knipt, op straat op klaarlichte dag, als bijdrage aan de campagne tegen islamitisch radicalisme.

De knipschaar als wapen in de klassenstrijd tegen de jihad. Kan het nog gekker daar in Xinjiang? Alsof met het koranverbod in die provincie de maat niet vol was, of met de opsluiting van honderdduizenden mensen in heropvoedingskampen waarbij hun kinderen, zelfs peuters, in hun eigen gevangenissen kunnen belanden: propvolle weeshuizen. Gescheiden van hun ouders, het lijkt wel Amerika. En dan ook nog eens, bij volwassenen, een elektronische Big Brother in de vorm van een verplichte app op de smartphone. Of, nog iets bizars, als iemand stopt met alcohol of roken, dat aanmerken als een mogelijk symptoom van islamitische radicalisering.

Verboden jurken

's Lands wijs 's lands eer. Terwijl het islamitische Iran vrouwen dwingt een hoofddoek te dragen, gebeurt in Xinjiang iets omgekeerds. Over hoofddoeken of boerka's gaat het daar niet, wel over jurken die een lange broek bedekken, tot op of onder de knieën. Blijkbaar is ook dat textiel onvergeeflijk radicaal, al lijkt het niemand kwaad te doen en is het evenmin opwindend.

Het is een klederdracht die je in grote delen van de moslimwereld ziet, vooral op het boerenland. Het heet dat die jurken tegen hitte beschermen. Hoe dat ook zij, ze zijn verboden in Xinjiang en dus verschijnen er foto's op sociale media van mannen met scharen die vrouwen tegenhouden en publiekelijk hun jurken verknippen, tot ergens bij het middel zodat alleen de lange broek overblijft. Het lijkt op de bestraffing van Nederlandse 'moffenmeiden', na de bevrijding in mei 1945, eveneens op straat, vanwege beweerde omgang met Duitse soldaten. Alleen ging toen de schaar niet in de jurk maar in het haar.

Wat beogen de machthebbers met al dat getreiter? Denken ze dat die vrouwen met afgeknipte jurken en de schelmen in heropvoedingskampen opeens zullen smelten van bewondering voor politieke slogans van president Xi Jinping die ze uit hun hoofd moeten leren? Waarschijnlijk heerst in die kampen een janboel met veel sabotage en mishandeling en instructeurs die slecht orde houden. Niet een omgeving waar je harten steelt.

Maar dat is ook niet nodig. Om mensen koest te houden is het geen vereiste dat ze je liefhebben of precies zo denken als jijzelf. Je komt al ver als je hen belet hoe dan ook te denken. Dat proces kun je stimuleren met onuitstaanbaar gedram over jouw eigen ideologie, waardoor die een collectieve obsessie wordt, zodat mensen amper ruimte overhouden om over andere kwesties ideeën te ontwikkelen. Dan doet het er weinig toe of ze wel of niet geloven in jouw paradijselijke heilsleer, als hun hersens er maar continu mee bezig zijn, positief of negatief, eeuwig tollend in dezelfde cirkels. Ideologie als stikstof voor de geest, aangelengd met angst. Want ook die bevordert breinsverduistering.

In Minaret bespiegelt arabist en oud-redacteur Eildert Mulder de islamitische wereld. Lees meer afleveringen op trouw.nl/minaret.

Lees ook:

Wie jong is in Xinjiang, droomt van het buitenland

China bouwt een politiestaat op in de regio Xinjiang. De oorspronkelijke bewoners, de islamitische Oeigoeren, vormen er nu een minderheid.

Centraal-Azië wordt geteisterd door een opleving van het radicale islamisme

Veel aanslagplegers komen uit Centraal-Azië, waar de islam aan een opmars bezig is. Corruptie en autoritaire regimes vormen de voedingsbodem voor extremisme.