PvdA: Meer salaris en status voor leraren

"Meer salaris en minder werkdruk, zo moet de status van het vak omhoog, en het structurele tekort aan leraren omlaag", zegt PvdA-fractieleider Diederik Samsom in een toelichting op het Actieplan docent, dat hij vandaag presenteert samen met PvdA-onderwijswoordvoerster Loes Ypma en met Eric van 't Zelfde, de oud-rector van de Hugo de Grootschool in Rotterdam. Onder zijn leiding werkte die school zich op van zwak tot goed.

In februari kondigde Samsom al aan dat zijn partij miljarden extra wil investeren in onderwijs. Dit voorjaar publiceerde de PvdA-leider samen met Van 't Zelfde een manifest. Dit Actieplan vloeit daaruit voort. Het heeft, zegt Samsom, niets te maken zijn race voor het lijsttrekkerschap. Het is een plan van de fractie, met het oog op de formatie. Evenmin is het plan kritiek op de inzet van minister van onderwijs en partijgenoot Jet Bussemaker: "Het is niet dat er te weinig is gedaan, maar er moet meer gebeuren", vindt de PvdA-leider.

Beste onderwijs begint bij de docent

Het vorige manifest was vooral gericht op gelijke kansen, maar ook daarin zat een paragraaf over docenten. "Want het allerbeste onderwijs begint bij de docent. Investeren in docenten loont", zo vat dit actieplan onderzoeken samen die verband aantonen tussen de kwaliteit van de docent en de resultaten van de leerlingen.

Om betere docenten te krijgen is in de eerste plaats herwaardering nodig van hun vakmanschap. Daarvoor moet docent een door de overheid beschermd beroep worden. Alle andere voorstellen van Samsom en de zijnen vloeien voort uit die speciale status, die tevens korte metten maakt met onbevoegde mensen voor de klas. Daar staan voortaan alleen nog mannen en vrouwen met een diploma. Een lerarenregister is daarvoor volgens de PvdA-fractie niet genoeg.

Docenten gaan er wat de PvdA betreft, fors in salaris op vooruit. Ze krijgen bovenop een dertiende, ook een veertiende maand. Een deel van dat extra's mogen ze inzetten voor hun pensioen, om zo eerder te kunnen stoppen met werken. Dat idee komt tegemoet aan het voorstel uit het verkiezingsprogramma voor een flexibele pensioenleeftijd.

Medaille van verdienste

Ook wil de PvdA iets doen aan het loongebouw in het onderwijs. Groeien in salaris kan nu in het onderwijs alleen als de docent verhuist van de klas naar het management. Samsom en Van 't Zelfde noemen dat een perverse prikkel. Een goede docent moet kunnen doorgroeien in salaris, "juist wanneer je liever voor de klas staat".

Ook willen de sociaal-democraten en de rector een einde maken aan de salarisverschillen per type onderwijs. Nu verdient een leerkracht in het primair onderwijs ten hoogste wat een docent in het voortgezet onderwijs op zijn minst verdient. De PvdA trekt dat niet recht, maar vindt wel dat de basisschooldocent moet kunnen rekenen op een 'mooi' salaris. 'Niet per se lager dan dat van collega's op de middelbare school.'

De PvdA zoekt de oplossing voor het lerarentekort niet alleen in de grote financiële gebaren. Docenten die veertig jaar in het onderwijs zitten, zouden een 'medaille van verdienste aan de samenleving' moeten krijgen. "Dat lijkt een klein gebaar, maar ook dit soort erkenning is - naast een veel beter salaris - belangrijk om de status te verhogen."