Voedingsexperts over listeria: voedingsindustrie laat steken vallen
Het aantal teruggeroepen voedingsproducten vanwege de ziekmakende listeriabacterie is de afgelopen tijd enorm toegenomen. In de afgelopen 365 dagen stond de teller op veertien, terwijl het jaar ervoor maar vier meldingen telde.
Dat blijkt uit de meldingen die de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit op de eigen site heeft geplaatst. De toename is te wijten aan de levensmiddelenindustrie die nog te slordig werkt, aldus experts op het gebied van voedselveiligheid. ,,De industrie heeft zijn zaken niet op een rijtje'', zegt Rijkelt Beumer, emeritus hoogleraar levensmiddelenmicobiologie. ,,Er komen de komende tijd ongetwijfeld nieuwe besmettingen bij.''
Subtiel
Een greep uit de laatste terugroepacties: smoothies van Fresh Fruit Express, beenham van Albert Heijn, diepvrieserwten die bij Emté te koop waren en gehaktschnitzel van Coop. ,,Het onderwerp heeft onze aandacht'', zegt de woordvoerder van de voedselautoriteit.
Veel van de terugroepacties gaan om diepvriesproducten van de Hongaarse fabriek van Greenyard. Tot dusver zijn in heel Europa negen doden gevallen. In de hele EU worden de producten in allerijl teruggeroepen. Maar de beenham van AH komt niet uit Hongarije.
Het is een rotzak die de nare eigenschap heeft dat hij blijft doorgroeien in de koelkast
Het is terecht dat de NVWA aandacht heeft voor de besmettingen, want de bacterie, listeria monocytogenes, is een lastig te bestrijden soort. ,,Het is een rotzak die de nare eigenschap heeft dat hij blijft doorgroeien in de koelkast'', aldus IJsbrand Velzeboer, expert voedseltechnologie. ,,Bij 4 tot 7 graden doet hij het best goed, terwijl andere bacteriën en schimmels dan veel langzamer groeien.''
De ziektemaker zorgt voor grieperige verschijnselen. Voor wie zwak is, ligt bloedvergiftiging en hersenvliesontsteking op de loer. Zwangeren kunnen een miskraam krijgen.
Voorsprongetje
Als je niet goed genoeg schoonmaakt, dan is dat vragen om moeilijkheden
De 'schuld' ligt voor een klein deel bij onszelf. ,,Consumenten willen graag langer houdbare producten'', zegt Velzeboer. ,,Door die lange houdbaarheid houden we de producten ook langer in de koelkast, waardoor we listeria een voorsprongetje geven.'' Als voorbeeld noemt Beumer een broodje gezond dat vier dagen houdbaar is. ,,Dan zitten de listeriabacteriën op de sla en die kunnen dan lekker doorgroeien op de ham.''
De enige manier waarop de listeriabesmetting kan ontstaan, is door onvoldoende aandacht bij de producent, schetst Beumer. De problemen zijn er niet alleen bij buitenlandse bedrijven. ,,Als je niet goed genoeg schoonmaakt, dan is dat vragen om moeilijkheden.''
Daarnaast moeten in de voedselfabriek volgens de voedingsexpert schone en vuile zones zijn ingericht. Beumer: ,,Dan moet je er wel voor zorgen dat personeel niet van de vuile zone naar de schone zone kan. Ik merk nog weleens dat bezoek zich niet aan de strikte hygiëneregels hoeft te houden, maar vrij door de werkruimte kan bewegen. Dat is niet handig. Iedereen moet zich aan de regels houden.''
Het is bijna knap dat Greenyard erin is geslaagd om zoveel groenten te besmetten, schetst Beumer. ,,De groenten worden kort geblancheerd en vervolgens diepgevroren.'' Listeria is na 2 minuten verhitten tot 70 graden Celcius dood. ,,Normaal gesproken kom je niet aan de 100 listeriacellen per 1 gram product.''
Dat voedselautoriteit zit er nu bovenop, ziet Velzeboer. ,,Het is een hype. Gekkenhuis. Normaal gesproken vallen er geen doden bij een listeriabesmetting. De reactie van de NVWA is een beetje overtrokken.''
Een gevolg van die aandacht: producenten gebruiken meer azijn om bacteriën te doden. ,,Zoals Johma'', zegt Velzeboer. ,,Die voegt azijn toe om de listeria te beheersen. Als de pH-waarde onder de 4,3 ligt, dan is dat zuur genoeg. Maar ja, mensen houden niet zo van zuur, dus daarom wordt er meer suiker aan de salades toegevoegd.''
Om bezorgde consumenten gerust te stellen: listeria is vooral een gevaar voor wie zwanger, ouder is dan 65 jaar en wie een zwakke gezondheid heeft. En wie oplet in de keuken, kan veel ellende voorkomen. Zelf bakt Beumer zijn zalm wat meer door en als de plakken ham al wat langer in de koelkast hebben gelegen, bakt hij die gesnipperd mee met een eitje. ,,Dan zijn de bacteriën dood.''
Maagzuur
Nog een tip voor de barbecue: drink niet te veel. ,,Veel mensen weten niet dat bacteriën in de maag geen kans heeft'', aldus Velzeboer. ,,Het maagzuur doodt de bacterie direct. Maar als je een halve krat pils drinkt bij je rauwe kip van de barbecue, dan loop je meer risico. Net als wanneer je maagzuurremmers slikt. Dan werkt je bacteriefilter minder.''
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMInterview
Insecten als voedsel: hoe leren we lief te zijn voor de meelworm?
-
Schoonmaaktip
Je huis weer ‘lenteproof’: maak deze fout niet met je vitrage
Weg met de winterdip en hallo schone lei: de voorjaarsschoonmaak staat voor de deur. Met deze praktische tips van schoonmaakexpert Marja Middeldorp wordt jouw huis weer spic en span. -
Dodelijke diepvriesgroenten waren ook in Nederland te koop
De bacterie die de afgelopen drie jaar negen Europeanen het leven kostte, zat mogelijk ook in een product dat bij supermarkt Coop te koop was. De keten heeft het product teruggeroepen. Ook grootgrutter Emté liet vandaag een waarschuwing uitgaan, nadat in 'de productieomgeving' van diepvrieserwten Listeria is aangetroffen. -
PREMIUM40
Carnivoren , keto- of raw vegan-dieet: gezond of onverstandig?
Januari is bij uitstek de maand om op dieet te gaan. Gezond eten (en afvallen) staat hoog in de top van goede voornemens. Het carnivorendieet, ketodieet of raw vegan-dieet zijn ongekend populair op TikTok. Deze drie eetpatronen zouden niet alleen helpen bij het afvallen, maar ook je gezondheid een ongekende boost geven. Wat houden deze diëten precies in, en hoe onschuldig zijn ze? -
PREMIUM
Het misschien wel mooist gelegen restaurant van Nederland staat te koop: ‘Het is zo intensief’
Het Arnhemse restaurant De Steenen Tafel staat te koop. De eigenaren van het restaurant op misschien wel de mooiste plek van Nederland willen ermee stoppen. Janno Cornelissen en Theo Sigmond koken er al jaren met passie. Beiden zijn 55. ,,Als we nog iets anders willen, dan moeten we dat nu doen. Je moet stoppen op het hoogtepunt.”Arnhem
-
51
Dierenartskosten verschillen enorm per praktijk: 340 euro of 135 euro voor dezelfde behandeling
-
-
-
PREMIUMVoor jou getest84
Deze erwtensoep wint onze test: ‘Eindelijk een lekkere dikke soep die peperig smaakt!’
Nu het eindelijk winter is, gaan we ook weer aan de erwtensoep. Dat mag best uit blik zijn, want de nostalgie en de kou maken rauwe erwten zoet. Drie snert-experts proeven blind acht kant-en-klare soepen uit de supermarkt. Eentje springt er met kop en schouders bovenuit. -
PREMIUM
Is dit dé oplossing tegen voedselverspilling in de horeca? ‘100 kilo weggooien is 700 euro in de afvalbak’
Hotels en restaurants brengen dagelijks bergen met eten rechtstreeks naar de afvalbak. Dat zorgt voor grote verspilling van voedsel én geld. Het Utrechtse bedrijf Orbisk bedacht een superslimme oplossing voor dit probleem en daar veroveren ze nu de wereld mee.Utrecht
-
PREMIUM
Slager Jakob (25) maakt vanaf nu weer dé paardenworst waar mensen voor omreden
Dordrecht -
Phishing-alarm, test nu of jouw gegevens circuleren onder criminelen
De recherche heeft 7,3 miljoen e-mailadressen onderschept bij criminelen, die ze gebruikten om mensen digitaal te beroven. Grote kans dat ook jouw e-mailadres hierbij zit. Zeven tips om phishing te herkennen. -
-
Met deze 5 tips kun je suiker makkelijker vaarwel zeggen