Opnieuw houdt de regering de Groningers voor de gek

Op 4 juli kopte Trouw: 'Kabinet wil Groningers geruststellen'. De regering wil niet alleen de gaswinning uiterlijk in 2030 stoppen, maar komt met een nieuwe toezegging: een deel van de 'veilig' verklaarde woningen mag alsnog worden versterkt.

In zijn persconferentie meldde minister Wiebes van economische zaken dat afgesproken was dat ook gemeenten, provincie en woningcorporaties daaraan financieel zouden bijdragen. Dat moest hij weer bijna onmiddellijk terugnemen toen hij door de provincie op de vingers werd getikt: afspraak was dat het Rijk deze versterking gaat betalen. Deze 'fout' van de minister geeft te denken. Hij lijkt het redelijk te vinden dat niet de veroorzaker van de ramp, maar de getroffene betaalt.

Verwarring alom en dat geldt ook voor de cijfers die genoemd worden. In 2015 ging het om 150.000 te versterken woningen (Van Rossem) en nu komt de Mijnraad met 1500.

Versneld versterken

Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) deed in zijn advies aan de minister eind juni nog een oproep om zo'n 5000 gebouwen versneld te versterken vanwege de onveilige situatie ervan. Het SodM koppelt de versterking aan het zo snel mogelijk terugdringen van de gaswinning.

Maar de minister noemt de situatie in Groningen (in de toekomst) veilig. Hij wekt zelfs de indruk dat de winning op dit moment al op een veilig niveau is. Maar niets is minder waar: de winning is nog op precies hetzelfde niveau als in januari ten tijde van de beving in Zeerijp. Hoe kan het dan dat huizen die toen onveilig waren nu plots veilig zijn? Er is nog niets veranderd.

Het SodM heeft in zijn advies aangegeven dat de situatie in Groningen onverminderd ernstig en onveilig is, dat de kans op stevige bevingen nog heel sterk aanwezig is en dat ook na het dichtdraaien van de gaskraan de bevingen voorlopig nog door zullen gaan. Groningers wonen kennelijk vanwege alle hoopvolle toekomstmuziek volgens de minister inmiddels weer 'veilig'. Hoe kan het dat de Mijnraad, het SodM-advies meewegend, toch met zulke andere cijfers komt?

Hoogleraar Tom Postmes van de Rijksuniversiteit Groningen verklaarde twee weken geleden op een bijeenkomst: 'Economische Zaken heeft in de afgelopen decennia een aantal zeer gekleurde onderzoeken uitgezet in Groningen; onderzoek dat niet de waarheidsvinding diende, maar om beleid te ondersteunen.' Het advies van de Mijnraad geeft te denken.

Verwarring alom en gegoochel met cijfers, met het voortdurend noemen dat het veilig is, met net doen alsof je het beste met de Groninger voorhebt. En ondertussen verdient de Nam straks meer dan voorheen aan de gaswinning (van de gasopbrengst krijgen ze niet meer 10 maar 27 procent: 1,7 miljard meer). Ze hoeven de versterking van 'veilig' verklaarde huizen niet meer te betalen, want voor 'veilige' huizen draagt de Nam geen verantwoordelijkheid meer.

Verdeelsleutel

Het Rijk betaalt die versterking als bewoners dat willen. Ook de bijdrage die het bedrijf moet betalen aan het Toekomstfonds voor Groningen blijkt niet een half miljard te zijn, zoals minister Wiebes met trots aankondigde, maar slechts 135 miljoen vanwege een nieuwe verdeelsleutel. De Nam verdient fors meer aan de gaswinning en hoeft minder te betalen. Gegoochel met cijfers en feiten ten voordele van wie?

De pogingen om Groningers gerust te stellen zullen op deze manier niet slagen. En van hun tegemoetkomen is al helemaal geen sprake. Ze worden op deze manier opnieuw belazerd.

Lees ook:

'Wiebes moet zijn beloftes in Groningen nakomen'

Minder huizen in Groningen zijn in gevaar, concludeert de Mijnraad, maar minister Wiebes moet de gewekte verwachtingen wel inlossen.