Direct naar artikelinhoud
Verenigde Staten

Nieuwe immigratierichtlijn in VS maakt het asielzoekers nóg lastiger

Een demonstratie tegen het immigratiebeleid van de Amerikaanse regering in de staat Connecticut.Beeld AFP

De regering van de Amerikaanse president Donald Trump wil met een nieuwe richtlijn proberen duizenden asielzoekers het land uit te sturen nog voordat hun zaak door een rechter is bekeken.

Immigratiebeambten die bij de grens werkzaam zijn en een eerste oordeel vellen over het lot van nieuwe asielzoekers, hebben sinds vandaag de opdracht om mensen die willen ontsnappen aan bende- of relationeel geweld direct te weigeren. Ook het feit dat iemand de grens illegaal is overgestoken, weegt vanaf nu mee in de beoordeling. Legitieme aanvragen lopen de kans te worden afgewezen als de persoon in kwestie de grens over is gevlucht.

De nieuwe regels gelden zowel voor mensen die - al dan niet illegaal -  de grens al zijn overgestoken en asielzoekers die vanuit het buitenland proberen asiel aan te vragen.

Minister Jeff Sessions van Justitie besloot vorige maand al dat bendegeweld en relationeel geweld geen grond meer geven voor asiel in de VS. Sessions gebruikte zijn macht als procureur-generaal om het oordeel van een rechtbank terug te draaien over dit soort asielzaken. Dat oordeel maakte het de afgelopen jaren juist mogelijk om asiel aan te vragen op basis van geweld in het thuisland. De beslissing van Sessions is bindend voor alle immigratierechters in de VS.

De minister besloot ook dat het direct afwijzen van asielverzoeken, nog voordat de asielzoeker in kwestie in de rechtbank zijn verhaal heeft kunnen doen, geoorloofd is. Voorts is het aan de vluchteling zelf om aan te geven dat hij zijn verhaal in de rechtbank wil vertellen. Het is onwaarschijnlijk dat iemand die net de grens is overgestoken weet hoe dat moet zonder ooit een advocaat te hebben gesproken, aldus critici. Veel asielzoekers wantrouwen de autoriteiten op basis van ervaringen in hun land van herkomst, spreken geen Engels, en hebben bovendien een traumatische reis achter de rug.

Mensen die zijn gevlucht direct terugsturen, kan mogelijk fataal aflopen voor asielzoekers

Ook stellen mensenrechtenactivisten en immigratiedeskundigen dat internationale vluchtelingenverdragen geen onderscheid maken tussen legaal of illegaal de grens oversteken, en dat mensen die zijn gevlucht direct terugsturen mogelijk fataal kan aflopen voor deze asielzoekers.

Zero tolerance-beleid

De nieuwe maatregelen die de afgelopen maanden door de regering-Trump rap werden uitgerold, zijn allemaal onderdeel van het zogenoemde zero tolerance-beleid ten opzichte van immigranten. Trump probeert zo een belangrijke verkiezingsbelofte, 'America First', in te lossen. 

Naast het negeren van omstandigheden als huiselijk geweld in het land van herkomst, viel tot voor kort ook het scheiden van ouders en kinderen aan de grens onder dit beleid. Dit leidde tot meer dan tweeduizend kinderen die in haastig opgezette opvanglocaties los van hun ouders  werden vastgezet. Na een stroom van kritiek uit zowel binnen- als buitenland liet Trump weten dat gezinnen niet meer uit elkaar zullen worden gehaald. Toch is de controverse rond minderjarige immigranten nog niet helemaal naar de achtergrond verdwenen: asielzoekers die worden teruggestuurd krijgen voor hun deportatie de vraag of ze met of zonder hun kinderen terug willen naar hun land van herkomst.

De meeste mensen die de zuidelijke grens met de VS oversteken zijn afkomstig uit Centraal-Amerika. Vorige maand kwamen zo'n 40.000 immigranten uit die regio de VS binnen. Veel van hen willen asiel aanvragen.