In irrationele tijden is inenten niet vrijblijvend

Ouders hebben het recht te weten of de veiligheid in de crèche van hun kind is gewaarborgd. Daaronder valt ook dat dit kinderdagverblijf beschermd is tegen uitbraken van kinderziekten. Bijvoorbeeld van mazelen, waartegen peuters relatief laat – in de veertiende maand – worden ingeënt. In dat licht lijkt het voorstel van een meerderheid van de Tweede Kamer om ouders te laten informeren over de vaccinatiegraad op kinderdagverblijven een stap in de goede richting. Minister Edith Schippers (Volksgezondheid, VVD), die toezegde dit te zullen regelen, verwacht vermoedelijk dat deze openheid, gekoppeld aan de marktwerking, automatisch tot gevolg zal hebben dat de vaccinatiegraad op peil blijft.

Wetgevers weten echter ook dat bij nieuwe wetgeving altijd rekening moet worden gehouden met de mogelijkheid van onbedoelde effecten. In dit geval zou die openheid over hoeveel kinderen er in een crèche zijn gevaccineerd ook tot gevolg kunnen hebben dat ouders die kritisch staan ten opzichte van vaccinatie kiezen voor kinderdagverblijven met kennelijk veel kinderen van gelijkgestemden. Met alle consequenties voor hun kinderen.

Traditioneel zijn het leden van orthodox-christelijke geloofsgemeenschappen die zich tegen inenting verzetten. Met als gevolg dat de zogeheten ‘bijbelgordel’ met enige regelmaat wordt geteisterd door uitbraken van ziekten, die de rest van de bevolking dankzij die hoge vaccinatiegraad bespaard blijven. Bij de recente mazelenepidemie bijvoorbeeld, in de winter van 2013/2014, overleed zelfs een 17-jarige aan deze ziekte. Ruim 180 kinderen werden zo ziek dat zij in het ziekenhuis moesten worden opgenomen.

Al geruime tijd is het verwerpen van vaccinaties echter ook buiten die orthodox-christelijke kringen in opmars. Ook onder de hoger opgeleide stedelijke bevolking is de even onverantwoordelijke als irrationele vaccinatiekritiek in opmars.

Natuurlijk gaat hier om gevoelige materie waarbij conflicterende grondrechten in het geding zijn. Voorop staat echter het kind, dat recht heeft op bescherming. Indien nodig ook tegen de eigen ouders. Een besmettelijke ziekte is niet democratisch. Het is niet zo dat een epidemie pas uitbreekt als de dekkingsgraad van een vaccinatie onder de vijftig procent zakt. Een uitbraak kan al als die onder de negentig procent komt. Onbeschermde kinderen, die nu nog profiteren van groepsbescherming van de wel gevaccineerde kinderen, kunnen dan het slachtoffer worden van ouders die zich liever baseren op complotdenken dan op de wetenschap. Dan heeft de overheid uiteindelijk de plicht in te grijpen. Dat kan ook inhouden dat ervoor gezorgd wordt dat alle kinderen op de crèche gevaccineerd zijn.