'Grote fouten bij begeleiding dader Amsterdamse metromoord'
Er zijn grote inschattingsfouten gemaakt bij de begeleiding van de man die vorig jaar in de Amsterdamse metro een willekeurige passagier doodstak. Ziekenhuis AMC, de reclassering en het Openbaar Ministerie zijn tekortgeschoten, melden AT5 en de Volkskrant na onderzoek.
Philip O. stak in juli vorig jaar bij metrostation Venserpolder een 38-jarige man dood. De destijds 27-jarige O. verbleef in die tijd op de psychiatrische afdeling van het AMC, maar mocht op de dag van de steekpartij met onbegeleid verlof.
Bekijk hier de reconstructie die AT5 maakte:
Uit onderzoek in opdracht van het AMC blijkt dat het ziekenhuis niet de juiste expertise had voor deze 'zware' patiënt. Ook kon het AMC de geweldsrisico's niet goed inschatten. Philip O. had volgens de onderzoekers nooit in het AMC geplaatst mogen worden. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd onderschrijft de conclusies.
Ook het AMC geeft toe dat er fouten zijn gemaakt, maar zegt dat het verplicht is patiënten als O. op te nemen en dat het verloop van zijn behandeling geen aanleiding gaf om te vermoeden dat hij tot een dergelijke daad in staat was. Volgens het AMC was het lastig een volledig beeld van O. te krijgen, omdat hij geen toestemming gaf voor het opvragen van informatie bij andere instanties.
Daarnaast is volgens het ziekenhuis een aantal keren tevergeefs geprobeerd hem over te plaatsen naar een andere instelling. Het AMC gaat zijn eigen aandeel niettemin kritisch bekijken. Zo wil het ziekenhuis betere afspraken maken met andere organisaties in de forensische zorg en meer moeite doen om alle informatie over een patiënt te krijgen.
Aan zijn lot overgelaten
In februari 2017 kwam de schizofrene O. onder bijzondere voorwaarden vrij uit de gevangenis na een veroordeling wegens een overval. Daarna werd hij volgens de onderzoekers aan zijn lot overgelaten. Hij werd een paar maanden later gedwongen opgenomen in het AMC nadat hij zijn moeder met een mes had bedreigd.
Het AMC gaf AT5 en de Volkskrant inzage in een niet-gepubliceerd onderzoeksrapport over de metrozaak. Daarin staat dat ook het Openbaar Ministerie en de reclassering verkeerde inschattingen hebben gemaakt.
Zo deed de reclassering niets met signalen van het ziekenhuis dat O. bij hen op de verkeerde plek zat. Aan de andere kant had het ziekenhuis meer moeite moeten doen om O. ergens anders te laten plaatsen, vindt de inspectie.
Niet hele strafblad
Philip O. werd op zijn zestiende veroordeeld voor poging tot doodslag, maar door een verhuizing naar het buitenland ontliep hij jeugd-tbs. In 2016 stond hij na een overval in Amsterdam opnieuw voor de rechter.
Het OM en de rechtbank hadden toen niet de beschikking over zijn volledige strafblad. Zo stond er niets over de ernstige geweldsdelicten die hij eerder in Groot-Brittannië had gepleegd. Ook lijkt het erop dat jeugd-tbs onbesproken bleef.
Moord op Els Borst
De familie van het slachtoffer in de metro eist in een brief aan minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid een onafhankelijk onderzoek. De nabestaanden willen opheldering over de voorgeschiedenis van Philip O. en de rol van de betrokken instanties.
De moord heeft veel overeenkomsten met die op oud-minister Els Borst, zeggen de nabestaanden. Borst werd om het leven gebracht door psychiatrisch patiënt Bart van U., bij wie in de begeleiding eveneens veel misging.
Rood vlaggetje
Naar aanleiding daarvan kreeg het Openbaar Ministerie een regierol in het toezicht op verwarde personen. Potentieel gevaarlijke mensen zouden voortaan 'een rood vlaggetje' achter hun naam moeten krijgen.
Philip O. viel volgens het OM destijds niet in de categorie van 'verwarde personen'. Het OM laat weten dat de organisatie "op ieder moment dat ze een beslissing moest en kon nemen zo breed mogelijk geïnformeerd naar de kwestie en de persoon hebben gekeken. En dat ze daarbij gehandeld hebben volgens de regels".
