Wie zijn de derde generatie?

Bij integratiediscussies wordt veel gebruik gemaakt van de geografische achtergrond van migranten en hun nakomelingen. Dit blijkt een relevante factor bij hun sociaaleconomische ontwikkeling. Daarom maakt CBS onderscheid tussen personen met een Nederlandse achtergrond en personen met een migratieachtergrond. Van de eerste groep zijn beide ouders in Nederland geboren, van personen met een migratieachtergrond is ten minste één van de ouders in het buitenland geboren. Iemand die zelf ook in het buitenland is geboren behoort tot de eerste generatie, terwijl iemand van de tweede generatie in Nederland is geboren.

Vaak blijkt de integratie van de tweede generatie verder gevorderd te zijn, dan van de eerste generatie. Maar hoe is dat voor een volgende generatie? Daartoe onderscheidt CBS ook de derde generatie.

Iemand behoort tot de derde generatie als beide ouders in Nederland zijn geboren en ten minste één van de vier grootouders in het buitenland is geboren. Mensen die in Nederland zijn geboren en van wie minstens één ouder in het buitenland geboren is, behoren dus niet tot de derde generatie, maar tot de tweede.

Hoe deelt CBS personen met een migratieachtergrond verder in?

De achtergrond van personen van de eerste generatie wordt bepaald op basis van hun geboorteland, die van personen van de tweede generatie op basis van het geboorteland van de moeder, tenzij dat Nederland is. In dat geval wordt de achtergrond bepaald door het geboorteland van de vader.

In dit onderzoek wordt de derde generatie nader gespecificeerd naar de achtergrond van de ouders (westers of niet-westers), waarbij de achtergrond van de moeder bepalend is, tenzij zij een Nederlandse of onbekende achtergrond heeft. Dan nemen we de achtergrond van de vader.

Omdat bij personen die ouder dan 50 jaar zijn zeer vaak het geboorteland van de grootouders en daarmee de achtergrond van de ouders niet bekend is, is in dit artikel alleen gekeken naar de mensen die nog geen 50 jaar zijn. Van 347 duizend personen jonger dan 50 jaar is niet vast te stellen of zij tot de derde generatie behoren, veelal omdat de achtergrond van de vader niet bekend is.

Hoe groot is de derde generatie?

Op 1 januari 2016 telde Nederland 859 duizend inwoners (jonger dan 50) van de derde generatie. 739 duizend personen behoorden tot de westerse derde generatie, 120 duizend tot de niet-westerse. Samen vormen zij 8,3 procent van de bevolking tot 50 jaar.

Onder hen vormen kinderen van personen met een Duitse en Indonesische achtergrond eind 2015 de grootste groepen. De eersten stammen vooral af van Duitsers die na de Eerste Wereldoorlog naar Nederland trokken. De immigratie vanuit Indonesië was vooral hoog rondom de onafhankelijkheid van de voormalige kolonie eind 1949 en in de tweede helft van de jaren vijftig, begin jaren zestig.

Derde generatie met niet-westerse ouder(s) is nog jong

Van de derde generatie onder de 50 met een ouder met een niet-westerse achtergrond zijn vijf van de zes personen jonger dan 18 jaar. De immigratie van deze groep kwam pas eind jaren zestig op gang. Vooral de derde generatie met een Turkse of Marokkaanse achtergrond is erg jong: meer dan 95 procent van hen is minderjarig. De leeftijdsopbouw van de westerse derde generatie komt daarentegen overeen met die van de personen met een Nederlandse achtergrond die niet tot de derde generatie behoren.

Een derde Turkse en Marokkaanse derde generatie heeft ouder met Nederlandse achtergrond

Onder de derde generatie van wie ten minste een van de ouders een Turkse of Marokkaanse achtergrond heeft, had eind 2015 ongeveer één op de drie een ouder met een Nederlandse achtergrond. Van derdegeneratiegenoten met een Surinaamse achtergrond had ruim de helft een ouder met een Nederlandse achtergrond, en van degenen met een Antilliaanse achtergrond drie kwart. Van negen op de tien personen van de westerse derde generatie had een van beide ouders een Nederlandse achtergrond.