Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

Schrijnende opnames vervreemden Trump van eigen trouwe achterban

Geluidsopnames van huilende migrantenkinderen leiden tot groot verzet. Maar Trumps anti-familiebeleid is ook zijn evangelische achterban tegen het zere been.

Vluchtelingenkinderen in een detentiecentrum in McAllen, Texas. De foto van maandag 18 juni werd aangeleverd door de Amerikaanse immigratiedienst.
Vluchtelingenkinderen in een detentiecentrum in McAllen, Texas. De foto van maandag 18 juni werd aangeleverd door de Amerikaanse immigratiedienst.

„Mamí!”, papá!”. Het zijn de stemmetjes van kleine kinderen die de discussie over het aangescherpte migratiebeleid van president Trump op scherp hebben gezet. Een audio-opname, waarin huilende migrantenkinderen te horen zijn nadat ze zijn gescheiden van hun ouders, roept bij velen heftige emoties op.

Een zesjarig meisje uit El Salvador vraagt of ze alsjeblieft met haar tante mee mag gaan. Een agent vraagt haar in het Spaans of ze een nummer heeft. „Ik heb haar nummer”, zegt het kind huilend. Dan ratelt ze verder over wie haar op zal komen halen. Op de achtergrond blijft een kindje uitgeput om haar vader roepen. Een agent van de grenspolitie grapt tussendoor dat het wel een „orkest” lijkt, het enige wat mist is een dirigent.

De geheime opname, vorige week gemaakt, komt van een medewerker van een opvangcentrum aan de Amerikaanse zuidgrens. Het Amerikaanse onderzoeksplatform ProPublica wist er de hand op te leggen en publiceerde het bestand maandag. Binnen een dag werd het meer dan één miljoen keer beluisterd.

Lees ook: Een medewerker van een opvangcentrum heeft in het geheim opnames gemaakt van migrantenkinderen die kort daarvoor gescheiden werden van hun ouders.

De tien kinderen uit Centraal-Amerika die te horen zijn, zijn deel van een groep van meer dan tweeduizend migrantenkinderen die sinds april gescheiden worden van hun ouders. Onder hen zijn honderden peuters.

De inmiddels hevig bekritiseerde praktijk komt voort uit het strikte beleid van minister van Justitie Jeff Sessions, die twee maanden geleden aankondigde illegale immigratie te zullen vervolgen als een misdrijf. Ouders worden gearresteerd en vastgezet bij de zuidgrens. Omdat kinderen niet in de cel mogen belanden, worden zij gescheiden van hun ouders en ondergebracht in tentenkampen en opvangcentra, en later mogelijk bij pleegouders of in tehuizen. Sommigen zitten achter grote hekken van gaas, zo bleek uit beelden van afgelopen week.

De kritiek klinkt steeds luider in de VS. Vier voormalige first lady’s spraken zich uit tegen wat zij „immoreel beleid” noemden: Rosalyn Carter, Laura Bush, Hillary Clinton, Michelle Obama en ook de huidige presidentsvrouw Melania Trump liet van zich horen. Een tweet van oud-CIA directeur Michael Hayden, waarin hij de vergelijking legde met praktijken in nazi-concentratiekampen, trok veel aandacht. In een reactie wees Sessions die vergelijking dinsdag van de hand met de merkwaardige opmerking dat de nazi’s „Joden tegenhielden om het land te verlaten”.

Verzet uit onverwachte hoek

Inmiddels klinkt verzet uit nóg onverwachter hoek dan die van Trumps eigen echtgenote. Franklin Graham, de evangelische leider die bad op de inauguratie van de president en diens affaire met pornoster Stormy Daniels een zaak noemde „die niemand wat aanging”, uitte vorige week kritiek op de gang van zaken. Hoewel alles de schuld zou zijn van Trumps voorgangers, veroordeelde Graham het beleid. „Het is vreselijk om families verscheurd te zien worden, en ik steun dat op geen enkele manier”, schreef hij op zijn Facebookpagina.

Het is veelzeggend dat nu ook Graham, zoon van de inmiddels overleden maar nog altijd razend populaire tv-dominee Billy Graham, zich kritisch uit in het debat.

Trump kreeg al vaker kritiek van religieuze leiders in de VS en ook ditmaal is bezwaar aangetekend door allerlei rabbijnen, imams, dominees en bisschoppen, waaronder Michael Curry die preekte op de bruiloft van de Britse prins Harry. Maar de meeste witte evangelische christenen zwegen. Zij behoren tot de meest fervente aanhangers van Trump en accepteerden tot nog toe vrijwel elk beleid en elke uitspatting van de president, in ruil voor grote invloed op zijn beleid. Het is díe groep die Jeff Sessions bediende met een bijbeltekst over wetten die door God zijn ingesteld, toen hij vorige week zijn migratiebeleid verdedigde.

Lees ook dit profiel van de Amerikaanse minister van Justitie uit 2017: Over Sessions lag altijd al een schaduw van racisme

Sommigen uiten nu toch voorzichtig hun bezwaren. Zo noemde Jentezen Franklin, een invloedrijk dominee en adviseur van Trump het gebruik van de bijbeltekst door Sessions „fout”. Kelly Rosati, een belangrijk gezicht van de conservatieve groep ‘Focus on the Family’ noemt het een beleid dat kinderen „traumatiseert”.

Of dit soort matigende geluiden de oren van Trump of Sessions bereiken, is twijfelachtig. Net als de vraag of de steun voor Trump binnen de groep begint af te kalven. Feit is dat Trump met dergelijk anti-familiebeleid ook zijn trouwste supporters tegen het zere been schopt

Vooralsnog weerhoudt het de overheid er niet van om steeds verder te gaan. Vorige week kondigden de VS aan dat huiselijk geweld of geweld door bendes geen grond meer is om asiel aan te vragen.

Lees ook: Amerikaanse migratiecrisis voer voor complotdenkers