Direct naar artikelinhoud

Streng Italië roept Nederland op zijn reddingsschepen terug te halen

Reddingswerkers van de Sea Watch aan het werk.Beeld Seawatch

De spanning rond de immigratie via de Middellandse Zee loopt verder op. Italië zal zijn havens ook voor andere reddingsschepen van ngo's sluiten, waarschuwde minister van binnenlandse zaken Matteo Salvini afgelopen weekend. 

Zondag kwam het reddingsschip Aquarius aan in de haven van de Spaanse stad Valencia, nadat Italië het de toegang weigerde. Een ander schip, Sea Watch 3, bereidt zich nu in de haven van Malta voor op een nieuwe reddingsmissie op de Middellandse Zee. Het schip wordt opnieuw bevoorraad en de bemanning gewisseld, vertelt woordvoerder Jelle Goezinnen. Maar waar het schip straks na een eventuele reddingsmissie kan aanmeren, is ongewis.

Vorige week vroeg de bemanning van de Sea Watch 3 de autoriteiten in Rome nog om duidelijkheid toen het schip om hulp werd gevraagd op de Middellandse Zee. Voor de kust van Libië had een Amerikaans marineschip toen een reddingsactie uitgevoerd waarbij 41 mensen waren gered en 12 mensen verdronken.

De bemanning heeft de dode lichamen van de twaalf mensen die het niet hebben overleefd noodgedwongen in zee moeten achterlaten
Jelle GoezinnenWoordvoerder Sea Watch

Geen koelcel

De Amerikanen vroegen de ngo om bijstand. Sea Watch wilde de opvarenden wel overnemen, maar alleen als de Italiaanse kustwacht een veilige haven zou regelen. Die garantie kwam er niet, vertelt Goezinnen. "Er werd vanuit Rome niet op ons gereageerd. Uiteindelijk mocht het marineschip wel in Sicilië aanleggen. Dat schip was niet geschikt voor reddingsoperaties, en had bijvoorbeeld geen koelcel aan boord. De bemanning heeft daarom de dode lichamen van de twaalf mensen die het niet hebben overleefd noodgedwongen in zee moeten achterlaten."

De Italiaanse binnenlandminister Salvini gaf afgelopen weekend een duidelijk signaal af aan schepen van buitenlandse ngo's. "Ze moeten weten dat Italië niet langer medeverantwoordelijk is voor illegale immigratie en daarom zullen ze op zoek moeten naar andere, niet-Italiaanse havens."

Ze moeten weten dat Italië niet langer medeverantwoordelijk is voor illegale immigratie
Matteo SalviniItaliaanse minister van binnenlandse zaken

Daarop noemde een van de ngo's, Mission Lifeline, Salvini een 'fascist'. Tot woede niet alleen van Salvini, maar ook van zijn collega Danilio Toninelli, de minister van transport. Den Haag moet de schepen die onder Nederlandse vlag varen maar naar huis halen, zei hij. "Een vete op Twitter en Facebook helpt niet bij het redden van mensenlevens", zegt Goezinnen.

Veilige oplossing

De Sea Watch 3 vaart, net als het schip van Mission Lifeline, onder Nederlandse vlag. "In de praktijk houdt dit in dat als zo'n schip een reddingsactie uitvoert, Nederland samen met de kustwacht van omringende landen in goed overleg zo snel mogelijk naar een veilige oplossing moet zoeken. Dat geldt voor reddingsschepen van ngo's, maar bijvoorbeeld ook voor koopvaardijschepen." Volgens Goezinnen heeft Sea Watch tot nu toe de hulp van Nederland nog niet hoeven inroepen. "We kwamen er steeds wel uit met het coördinatiecentrum van de kustwacht in Rome."

Maar het is de vraag of dat bij een volgende reddingsoperatie ook weer lukt. De situatie rondom de Aquarius weerhoudt Sea Watch er niet van om weer de zee op te gaan, zegt Goezinnen. "Binnen nu en twee weken vaart ons schip weer uit."

Lees ook: 

Valencia geeft migrantenboot Aquarius een warm onthaal

De nieuwe Spaanse regering lijkt gastvrijer voor migranten. Linkse steden, waaronder Valencia, namen eerder het voortouw.

Onderzoeker: ‘Spaanse haven is geen logische oplossing voor vluchtelingenboot'

Het is zonneklaar dat Rome verantwoordelijk is voor het vinden van een veilige haven, stelt onderzoeker Eugenio Cusumano van de Universiteit Leiden.