Banken geven miljoenen uit aan Haagse en Brusselse lobby
Ook negen jaar na het uitbreken van de kredietcrisis is het nog altijd schimmig hoe de grote Nederlandse banken achter de schermen de politiek beïnvloeden. Er is een 'enorme scheefgroei' ontstaan tussen wat bankiers en burgers in de melk te brokkelen hebben in Den Haag en Brussel, mede dankzij het lobbybudget van ettelijke miljoenen euro's waarmee de grootbanken de totstandkoming van financiële wetten proberen te plooien.
Dit schrijft de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) in een rapport over de lobby van Nederlandse banken. De machtige bancaire lobby in 's werelds regeringscentra was de motor achter de deregulering van de financiële sector, algemeen gezien als een van de oorzaken van de kredietcrisis. Maar ook sinds de crisis is de politieke invloed van banken niet verminderd, constateert SOMO. Nederlandse banken lobbyden onder meer tegen strengere hypotheekregels en hogere kapitaaleisen. NRC Handelsblad onthulde vorig jaar dat ING had meegeschreven aan een wet die banken een belastingvoordeel van 350 miljoen euro per jaar geeft op een nieuw type obligatie genaamd coco's, oftewel contingent convertible bonds. SOMO hekelt het gebrek aan transparantie over de bancaire lobby in Den Haag en Brussel, waardoor 'bankenbelangen te veel doorwegen, ten koste van maatschappelijke belangen'.
De contacten die ABN Amro met de politiek onderhoudt, zijn op expliciet verzoek van de Tweede Kamer
ING spant in de ogen van SOMO de kroon. De bank telt een lobbyafdeling van 17 werknemers, is lid van 38 lobby-organisaties, besteedt jaarlijks zeker 400 duizend euro aan lobbyactiviteiten in Brussel en steekt 3 miljoen euro in het lidmaatschap van lobbyclub NVB (Nederlandse Vereniging van Banken).
De banken zijn kritisch over het SOMO-rapport. 'Een groot deel van de inspanningen van wat SOMO als "lobbywerk" beschrijft, is dat in feite niet', zegt een ING-woordvoerder. Veel van het vermeende lobbywerk richt zich slechts op het in kaart brengen van de snel veranderende regels voor banken in de veertig landen waarin ING actief is. Rabobank vindt dat SOMO eraan voorbij gaat dat het kabinet en het parlement uiteindelijk verantwoordelijk zijn voor het beleid jegens de financiële sector. 'Een goede en transparante dialoog met bedrijfsleven, brancheverenigingen, ngo's en consumentenorganisaties is daarbij juist van groot maatschappelijk belang', aldus Rabobank. Ook het ministerie van Financiën zegt eraan te hechten dat 'alle betrokken partijen hun stem kunnen laten horen' bij het ontwikkelen van nieuw beleid, waaronder banken. ABN Amro spreekt SOMO's conclusie tegen dat de financiële sector via de NVB onevenredig veel politieke invloed heeft. 'De contacten die ABN Amro met de politiek en beleidsmakers en toezichthouders onderhoudt, zijn op expliciet verzoek van de Tweede Kamer.'