"Er is een verandering gaande", vertelt Karin Luiten, culinair journalist en auteur van meerdere kookboeken. "Vroeger was een salade een bak met groene blaadjes en met een beetje geluk zat er wat tomaat en komkommer bij."
Tegenwoordig is een salade veel uitgebreider, stelt Luiten. "Het zijn halve en soms complete maaltijden. De kunst is dat je dingen aan een salade toevoegt die het maaltijdwaardig maken."
Dit wordt onderstreept door Minta Nicolaï, chef redactie bij het culinaire tijdschrift delicious. "De overgang tussen een 'normale' maaltijd en een salade wordt steeds grijzer. Je ziet dat salades steeds uitgebreider worden. Vroeger had je vooral groene salades en hier wordt steeds meer aan toegevoegd."
Ook wordt er meer met structuren gespeeld, stelt Nicolaï. "Dat kan met ingrediënten als spelt, bulgür, freekeh, knol- en wortelgroenten, noten, zaden. Deze worden ook geroosterd en gepoft voor meer crunch in de salade."
Zomer en winter
Nicolaï vindt dat salades eigenlijk niet per se in de zomer gegeten hoeven te worden. "Eerst waren salades er vooral als bijgerecht, toen kwamen de maaltijdsalades die mensen met warm weer aten en nu eten mensen ze het hele jaar door. In de winter worden er rijkere ingrediënten gebruikt, zoals wortel en knol, in de zomer gaat men meer naar de lichtere, groene groenten toe."
Luiten laat groenten graag een hoofdrol in haar salades spelen. "De salade is de ideale manier om meer groenten binnen te krijgen, iets waar we allemaal mee worstelen. Je hoeft bij de avondmaaltijd niet per se een berg sperziebonen te eten, als je bij de lunch een salade eet waar groenten in zitten. Een salade is ook de ideale kliekjesverwerking. Heb je groente over van gister? Die kunnen makkelijk bij de salade."
De kookblogger adviseert hierbij om niet te veel ingrediënten in de salade te stoppen. "In beperking toont zich de meester. Een stuk of vijf ingrediënten is prima, alles daarboven wordt al snel te veel. Wil je toch veel proeven, maak dan twee losse salades zodat je twee smaakbelevingen kunt ervaren."
Saladegeheim
Volgens Luiten is er één essentieel onderdeel dat een salade tot een succesnummer kan maken. "Een lekkere dressing is het geheim van een goede salade. Je kunt een boel lekkere, losse ingrediënten hebben, maar het wordt pas echt lekker als er dankzij de dressing een soort verbinding tussen alles ontstaat. Maar zelfs alleen een bak met jonge spinazie kan met een goede dressing al heerlijk worden."
Een helder voorbeeld hiervan vindt Luiten de pastasalade. "De schrik van elke picknick. Maar met een goede dressing kan het hartstikke lekker zijn." Luiten stelt dat een dressing zelfs zo veel invloed heeft, dat een salade met dezelfde ingrediënten met verschillende dressings heel anders kan smaken. "Een zakje zoete dressing van een supermarktsalade kan de hele bak sla naar beneden halen."
Een dressing die bij veel salades kan, is volgens de kookblogger de vinaigrette (een mix van onder meer mosterd, citroen en azijn, red.). "Dat is een oerklassieker. Je kunt er eindeloos mee variëren. Bewaar het in een basispotje in de koelkast en giet het steeds wat bij. Even schudden, en klaar."
Nicolaï heeft nog een andere aanrader voor wie flink wat smaak aan zijn salade wil toevoegen. "Je kunt er veel verse, groene kruiden doorheen husselen, zoals dragon, dille en koriander. Dan heb je zelfs geen dressing meer nodig, maar volstaat een goeie olijfolie. Alleen dit zorgt al voor een ontzettende smaakexplosie."
Stapelen
Naast de ingrediënten wordt ook de presentatie van een salade als steeds belangrijker beschouwd. "Mensen willen iets moois op hun bord zien." De culinair redacteur raadt aan om een salade op te bouwen door de zwaardere dingen onderop te doen en dan te stapelen. "De crunchy ingrediënten en de kruiden als laatst."
Voor wie te veel salade overheeft en het restje de volgende dag als lunch naar het werk wil meebrengen, raadt Nicolaï aan om de dressing nooit door de salade te doen. "Want dan verleppen de bladgroenten. Je kunt beter à la minute de dressing over je bord doen, om de salade intact te houden."
De salade is dus ontzettend populair en zowel Luiten als Nicolaï stelt dat dit voorlopig nog niet minder wordt. "Zeker als je kijkt naar de trend dat we minder vlees eten", zegt Nicolaï. "Ik verwacht eerder dat het nog meer wordt. Het begrip salade is breed, en wordt misschien nóg breder."