Direct naar artikelinhoud

Merkel heeft geen spijt van haar historische beslissing om de grenzen te openen

Angela Merkel tijdens het vragenvuur van het Duitse parlement.Beeld EPA

Kanselier Merkel verdedigde zich vandaag in de affaire rond de Duitse asieldienst. Haar treft geen blaam, zei ze.

Ja, er was veel mis bij de Duitse asieldienst, maar in 2015 beleefde Duitsland een uitzonderlijke humanitaire situatie die om uitzonderlijke maatregelen vroeg. Zo verdedigde kanselier Angela Merkel haar optreden tijdens de vluchtelingencrisis in het Duitse parlement. Merkel toonde geen spijt van haar beslissing om de grenzen in september 2015 te openen, ook al raakte de Duitse asieldienst overbelast. Duitsland gedroeg zich ‘zeer verantwoord’, zei ze.

Voor het eerst ging de kanselier er persoonlijk op in, tijdens een vragenuur in het parlement. Dat is een primeur.

Merkel staat onder druk vanwege misstanden bij de Duitse asieldienst BAMF. In april werd bekend dat de afdelingschef van het BAMF in Bremen mogelijk minstens 1200 mensen op frauduleuze wijze asiel had verleend. Sindsdien breidt het schandaal zich uit en komt steeds meer naar buiten over de chaos bij verwerking van asielaanvragen. Met als gevolg dat de kritiek op Merkel groeit.

Voor het eerst ging de kanselier er persoonlijk op in, tijdens een vragenuur in het parlement. Dat was een primeur: zo’n directe parlementaire ondervraging bestond nog niet in Duitsland, maar de coalitie van SPD en CDU/CSU had in het regeerakkoord afgesproken dat zoiets er zou komen. Waar vroeger staatssecretarissen vooraf opgestelde antwoorden voorlazen in een slecht gevulde Bondsdag, stond Merkel nu parlementsleden te woord. De zaal zat vol.

'Migrantenvloed'

Over allerlei actuele onderwerpen gingen de vragen, maar de belangstelling in Duitsland ging vooral uit naar de BAMF-perikelen. De eerste vraag daarover kwam van anti-immigratiepartij Alternative für Deutschland, de grootste oppositiepartij. Parlementariër Gottfried Curio ging er met gestrekt been in. Doordat het BAMF de ‘migrantenvloed’ niet onder controle had, zouden ‘messenstekers en terroristen’ het land zijn binnengekomen. Duitsland betaalde ‘een verschrikkelijke prijs voor uw vriendelijke gezicht’, zei hij.

Duitsland betaalde ‘een verschrikkelijke prijs voor uw vriendelijke gezicht’
Gottfried Curio, Parlementariër Alternative für Deutschland

Merkel bleef rustig. De ‘politieke basisbeslissingen’ die de regering in 2015 nam waren juist, zei ze. Het ging om uitzonderlijke maatregelen en dat had de regering van meet af aan duidelijk gemaakt. Ze prees de ‘grote prestatie’ van de medewerkers van de Duitse asieldienst.

Maar juist over de kwaliteit van hun werk gaat het BAMF-schandaal. Oppositiepartijen De Groenen en de FDP stelden daar vragen over. Ze gingen in op berichten in Duitse media dat ex-chef Frank-Jürgen Weise, in 2015 en 2016 verantwoordelijk voor de asieldienst, intern meermalen de noodklok zou hebben geluid, onder andere via een lang document en twee keer in een direct gesprek met Merkel. “Heeft Weise u over de ernstige problemen bij het BAMF geïnformeerd”, vroeg FDP’er Stephan Thomae.

Merkel reageerde met onbegrip: “Weise zou toch helemaal niet zijn aangesteld als die ernstige problemen er niet waren geweest?”. Ze had er ‘ontelbare keren’ met Weise over gesproken. Die was in september 2015 door de regering-Merkel naar het BAMF gestuurd om orde op zaken te stellen. Merkel wilde zich niet eens voorstellen, zei ze, ‘hoe alles gelopen zou zijn als Weise niet alles gereorganiseerd had’.

Lees ook deze analyse over een jaar na de historische beslissing van Merkel op de grenzen te openen voor duizenden vluchtelingen.

De eerste reactie van haar land was een verrassende: honderden Duitsers stonden op stations klaar om de vluchtelingen te verwelkomen