De 39-jarige Rossi was in eigen land in een zeer spannende kwalificatie met een recordtijd van 1.46,208 net wat sneller dan de nummer twee Jorge Lorenzo (1.46,243). Maverick Viñales (1.46,304) zal in de race van zondag vanaf de derde plek starten.
De Spaanse WK-leider Marc Marquez, die de laatste drie races op zijn naam schreef, kwam niet verder dan de zesde tijd (1.46,454).
Rossi was in oktober 2016 bij de Grand Prix van Japan op het circuit van Motegi voor de laatste keer de beste in de kwalificatie.
De Italiaan, die in 2001 voor het eerst vanaf de eerste plek mocht starten in de 500cc/MotoGP, staat nu op 55 polepositions in de hoogste klasse van het motorracen. Dat zijn er drie minder dan het record van de Australiër Mick Doohan.
Rossi, zevenvoudig wereldkampioen in de 500cc/MotoGP, staat na vijf van de negentien Grands Prix op de vierde plek in de WK-stand met 39 punten achterstand op Marquez. De laatste zege in de MotoGP van 'The Doctor' was vorig jaar bij de TT van Assen.
Moto2
In de Moto2 kwam Bo Bendsneyder niet verder dan de 23e tijd in de kwalificatie. De negentienjarige Rotterdammer van het team Tech 3 Racing was ruim een seconde langzamer dan de 32-jarige Italiaan Mattia Pasini, die op zijn Kalex poleposition pakte in 1.51,575.
De beste prestatie dit seizoen van Bendsneyder in de kwalificatie was plek twintig, voor de openingsrace in Qatar.
De debutant in de Moto2 wacht nog op zijn eerste WK-punten. Bendsneyder was daar in de laatste twee Grands Prix wel dichtbij. Zowel in Spanje als Frankrijk eindigde hij op de zestiende plaats.