DE WEEK VAN PHLIPPENSandra Phlippen is universitair docent aan de Erasmus School of Economics en voormalig chef economie bij deze krant.
Sandra Phlippen
De kunnen-we-nietblijvengedachte treft elke Italië-ganger
De Italianen willen van hun land een gesponsord luilekkerland maken. Als het aan de regering ligt, worden er minder belastingen betaald, krijgt iedereen een basisinkomen en gaan ze lekker vroeg met pensioen.
Even eerlijk, zo gek klinkt dit toch niet? Eigenlijk willen we dit allemaal. En waar zijn ze nou beter in het niets doen dan in Italië? Dolce far niente is er uitgevonden: het weer is ernaar en het eten is zo lekker dat een middagdutje onontbeerlijk is. Hun kunst is zo prachtig dat nietsdoen nooit verveelt. Wie Italië kent, weet ook dat het verrukkelijke nietsdoen besmettelijk is. In 2003 woonde en werkte ik een tijd in het prachtige stadje Lucca. Ik kan u vertellen dat het verdraaid lastig is 's ochtends niet af te dwalen naar een prachtig kerkje of niet te blijven hangen in zo'n gezellig ontbijtbarretje, maar stoïcijns het kantoor op te zoeken. De kunnen-we-nietblijvengedachte treft elke Italië-ganger.
Het probleem is dus niet dat we ons niet kunnen voorstellen dat de Italianen dit willen. En ik persoonlijk gun het die lieve Italianen ook. Maar ik wil het niet financieren.
Italië is naarstig op zoek naar een sponsor. Zelf kan Italië het niet betalen. De plannen kosten niet alleen veel, ze brengen ook de economie tot stilstand. In luilekkerland zijn de mensen immers lekker lui en zakt de productiviteit in. Nu was die al zeer laag sinds de euro werd ingevoerd. Zolang Italië in de eurozone is die met een corrigerend vingertje meekijkt, willen investeerders wel schuldpapieren van Italië kopen. Maar van luilekkerland wil bijna niemand schuldpapieren komen.
En dus bedacht de nieuwe regering een slinks plan. Een plan om ook zonder groei investeerders zover te krijgen dat ze luilekkerland goedkoop sponsoren. Als we Europa - door te dreigen met vertrek - kunnen dwingen luilekkerland toe te staan, willen de markten het ook wel financieren, is hun gedachte.
In theorie kan het werken, ook al doet een vertrek Italië meer pijn dan ons. Het is de tactiek van een kleuter die dreigt de schappen leeg te maaien als hij geen lolly krijgt van zijn ouder. De koele ouder laat zich niet chanteren, maar een sociale ouder neemt misschien toch het zekere voor het onzekere.
Maar helaas voor Italië is Europa een uiterst koele ouder. Nu de meeste Europese verkiezingen achter de rug zijn, is het populistische besmettingsgevaar klein. Daardoor maakt het deze koele ouder niet uit of kleuter Italië de schappen leeg maait. Bovendien zijn er in Italië bedrijven van wereldformaat en slimme economen. Die weten als geen ander dat een Italië dat niet groeit, maar op een manier kan overleven: binnen Europa. Om te voorkomen dat de volkswil hun economische belangen schaadt, zal de vriendjespolitiek overuren moeten draaien. Gelukkig is er met een Italiaans politicus altijd wel een dealtje mogelijk. Maar voor de gewone Italianen is het sneu: luilekkerland bleek slechts een luchtspiegeling.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.
