Harry van Vliet, lector aan de Hogeschool van Amsterdam, doet als een van de weinigen onderzoek naar festivals in Nederland. Afgelopen jaar nam hij foodfestivals onder de loep. "Er wordt veel gespeculeerd over festivals, maar weinig mensen kunnen echt cijfers laten zien."
"Wat mij opvalt, is dat het aanbod van vegetarisch eten bij foodtrucks heel klein is. Slechts 3 procent van foodtruckeigenaren op foodfestivals bijvoorbeeld biedt alleen vegetarisch eten aan. Het overgrote deel verkoopt vlees, of vlees en vega."
Geen vegahype
Spreken van een vegahype, lijkt hem voorbarig en niet juist. Van Vliet denkt dat festivals die overstappen op een vegetarische line-up daar óf een idealistisch idee bij hebben, of dat ze 'gewoon' inspelen op de behoefte van de bezoeker.
Milan Meyberg, revolution manager DGTL, beaamt dat. Hij legt uit dat het vleesvrij maken van het festival niets te maken heeft met het feit dat iedereen vegetariër zou moeten zijn. "Een gemiddeld festival is niet bepaald duurzaam."
Festivalterrein lijkt net vuilnisbelt
Meyberg doelt op de enorme lading stroom, water en afval die er wordt gebruikt of geproduceerd tijdens een festival. "Een festivalterrein lijkt soms net een vuilnisbelt. Wij zoeken naar manieren om duurzamer te zijn en onze footprint te verkleinen. Het niet-aanbieden van vlees is een makkelijke manier om dat te doen."
Door geen vlees meer te serveren bespaart DGTL 53.000 kg CO2 uitstoot, wat vergelijkbaar is met 350 retourvluchten Amsterdam-Parijs. Meyberg zegt dat een vegafestival niet betuttelend is, "We willen bezoekers graag bewust maken en laten nadenken over de impact van vleesproductie. We verplichten niemand om naar ons festival te komen, maar wie komt, heeft te maken met waar wij voor staan."
Aanbod is groot en goed
Femke Mosch, trendonderzoeker op het gebied van eten, ziet ook dat festivalorganisaties bezig zijn met duurzaamheid. "Er moest ook wel een kanteling komen, afval is een groot probleem: plastic bekers en borden, en tenten die worden achtergelaten op het terrein."
Mosch zegt dat het vleesvrij maken van een festival een makkelijke manier is om mee te beginnen. "Het aanbod van vegetarisch eten is tegenwoordig zo groot en goed, dat het ook echt kan."
Circulair festival
Ook het afschaffen van muntjes en alleen betalen met pinpas, energiezuinige stroomvoorzieningen en het gebruiken van herbruikbare hardcups in plaats van plastic bekers die één keer gebruikt worden, zijn voorbeelden. Meyberg: "Wij streven ernaar om uiteindelijk helemaal circulair te zijn. Vleesvrij zijn is slechts een begin."
Marieke Samallo van Milkshake zegt dat de festivalorganisatie van het festival inderdaad haar verantwoordelijkheid neemt voor het milieu. "We verkopen eten op grote schaal en willen onze open-minded bezoekers inspireren met heel veel lekker vegetarisch eten."
Voor de bezoeker bepalen dat hij vegetarisch eet, vindt Samallo geen probleem. "Het aanbod is groot, we verkopen ook pizza, patat, vegetarische burgers en eten uit verschillende wereldkeukens. Daarnaast verplichten we niemand om te komen. We verplichten niemand om 'vreemd' voedsel te eten en we bepalen al zeven jaar wat er op het menu staat op het festival. Vanaf nu is dat dus geen vlees meer."
Bewust maken van bezoeker
De inspiratie voor deze keuze om vleesvrij te gaan, kwam na het zien van het filmpje dat DGTL maakte om uit te leggen waarom ze de switch maakten. "We hopen dat meer festivals gaan nadenken over de voetafdruk die ze achterlaten na een weekend lang feesten," zegt Samallo.
Dat Milkshake ook overstapt op een vegetarische food line-up, juicht Meyberg toe. "Ik denk dat het niet lang duurt voordat meer festivals volgen en dit heel normaal is." Hij stelt dat een duurzame maatschappij de toekomst is, en dat festivals daarop anticiperen.
Mosch denkt zeker dat de tijdsgeest verandert en mensen klaar zijn voor een vegetarische food line-up. Echter, het is volgens haar niet de toekomst. "Het is een statement van organisaties, het heeft een hoge PR-waarde. En ook al is de discussie niet ethisch, je sluit er wel mensen mee uit."
Niet ieder festival wil beslissen voor bezoeker
André Malotaux, verantwoordelijk voor de foodprogrammering van Best Kept Secret, beaamt dat. "Wij willen de bezoeker zelf laten beslissen of hij wel of geen vlees eet. Daarom bieden wij heel bewust beide aan en zoeken we naar goede vegetarische alternatieven."
De bezoeker inspireren om minder vlees te eten, is wel een van de missies van het festival dat plaatsvindt op 8, 9 en 10 juni. "Dit jaar introduceren we de 50/50-burger; een burger die voor de helft bestaat uit vlees, en voor de andere helft vega is."
Hij legt uit dat hij wil dat mensen bewust vegetarisch eten en niet verplicht. "Als wij mensen inspireren om het hele jaar door minder vlees te eten, zit op lange termijn daar de winst. Plannen om tijdens de volgende editie helemaal over te schakelen op vegetarisch eten, zijn er niet.