Een ruime meerderheid stemde donderdag in met deze oproep vanwege de "disproportionele onderdrukkende maatregelen" in Turkije sinds de verijdelde staatsgreep van juli.
Het parlement wil wel dat Turkije aan de EU blijft "verankerd", ondanks het ontslag van rechters en de arrestaties van journalisten en Koerdische parlementariërs. Als het land de doodstraf opnieuw invoert, moeten de onderhandelingen echter definitief worden stopgezet. Het leeuwendeel van de 26 Nederlandse Europarlementariërs stemde voor bevriezing.
Turkije stelt dat het besluit van het Europees Parlement in strijd is met fundamentele Europese waarden. Bovendien neemt Turkije de stemming niet serieus, zei de Turkse minister van Europese Zaken Omer Celik. Hij waarschuwde ook dat Europarlementariërs op hun woorden moeten letten als ze het hebben over Erdogan.
De oproep van het parlement is niet bindend. De meeste lidstaten en de Europese Commissie willen de onderhandelingen vooralsnog niet stopzetten. De kwestie staat medio december op de agenda van een top van regeringsleiders in Brussel.
Vluchtelingendeal
Het leeuwendeel van de 26 Nederlandse Europarlementariërs stemde voor bevriezing, onder wie Turkije-rapporteur Kati Piri (PvdA). "Turkije slaat zelf de deur dicht. De afgelopen drie jaar zien we Turkije steeds verder afzakken." De onderhandelingen worden als het aan haar ligt pas hervat als Turkije de noodtoestand opheft.
De VVD stemde ook voor, "omdat Turkije zich in toenemende mate verwijdert van de democratische rechtsstaat'', aldus Hans van Baalen. Peter van Dalen (ChristenUnie) sprak van een historisch moment. "Turkije is geografisch, cultureel en politiek geen Europees land en wordt dat ook nooit."
Volgens D66-Europarlementariër Marietje Schaake durven onder anderen premier Mark Rutte en EU-commissaris Frans Timmermans Turkije niet te hard te bekritiseren vanwege de vluchtelingendeal.
'Waardeloos'
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan had de stemming van het Europees Parlement over het EU-lidmaatschap van Turkije bij voorbaat al "waardeloos" genoemd. "Wat het resultaat ook is, de stemming heeft in onze ogen geen waarde", aldus Erdogan woensdag op een conferentie van islamitische landen in Istanbul.
Een aantal leden van het Europees Parlement sprak zich de afgelopen dagen al uit tegen de onderhandelingen. Prominente parlementariërs willen dat de EU de gesprekken met Turkije stopzet, vanwege omstreden maatregelen die de regering heeft genomen na een mislukte couppoging in juli.
Zo zijn er 125.000 overheidsmedewerkers ontslagen of opgepakt en gaan er stemmen op voor het herinvoeren van de doodstraf. Turkije noemt de geestelijke Fethullah Gülen als het brein achter de couppoging.
Steun
Erdogan vindt dat Turkije te weinig steun krijgt uit de Europese Unie en beschuldigt Europa ervan 'de kant van de terreurorganisaties' te kiezen.
"We hebben keer op keer duidelijk gemaakt dat we meer zorg dragen voor Europese waarden dan veel EU-landen, maar we krijgen geen concrete steun van westerse vrienden", aldus de Turkse president.