Oordeel: grotendeels onwaar
Je koopt een plastic flesje water op het station net voordat je met de trein naar het werk gaat. En milieubewust als je bent gooi je dit flesje natuurlijk niet gelijk weg als je hem leeg hebt. Je vult hem in de dagen daarna nog een aantal keer met water uit de kraan. Is dit herkenbaar? Dan ben je volgens websites als smly.nu en Elle heel gevaarlijk bezig. Door het hervullen zouden er bacteriën en schadelijke chemicaliën in je water komen. Maar is het echt onverstandig om je waterflesje opnieuw te vullen?
Waar komt het vandaan?
De bron van de berichten op smly.nu en Elle is een stukje op de Britse website Good Housekeeping. Hier wordt verteld dat er twee gevaren zijn aan het hergebruiken van een waterflesje. De eerste is dat schadelijke bacteriën zich makkelijker zouden nestelen in een plastic flesje, als er door gebruik kleine scheurtjes in het plastic komen. De tweede reden is dat door slijtage er meer schadelijke chemicaliën uit het plastic flesje in het water kunnen komen.
Klopt het?
Volgens het Voedingscentrum kunnen bacteriën zich inderdaad gaan nestelen in een waterflesje dat je hergebruikt. Ze schrijven dat een waterflesje wel "miljoenen bacteriën" bevat als het niet goed wordt schoongemaakt. Je zult, zolang je jouw flesje niet deelt, er alleen niet snel ziek van worden: "Het zijn je eigen bacteriën uit maaltijdresten en speeksel en de kans dat je daar ziek van wordt is erg klein."Toch wordt wel aangeraden om je flesje water iedere dag even te wassen. Dit kan je het beste doen met warm water en een klein beetje afwasmiddel.
Daarnaast legt hoogleraar toxicologie Ivonne Rietjens aan NU.nl uit dat kraanwater in Nederland over het algemeen schoner is dan water uit flessen. Ook het Voedingscentrum schrijft dat kraanwater aan hogere eisen moet voldoen dan bijvoorbeeld mineraalwater. Wat dat betreft is water in een hergebruikt flesje dus misschien wel schoner dan toen je het flesje nieuw kocht.
De kans dat je ziek wordt van bacteriën in je flesje water is niet groot, maar hoe zit het met de chemicaliën in het plastic? Rietjens acht het mogelijk dat als een flesje beschadigt er daardoor meer chemicaliën in het water komen, maar volgens haar moet dat nog wel onderzocht worden. Ze voegt daar aan toe dat de concentraties van mogelijk schadelijke stoffen in het water in plastic flesjes zo klein zijn, dat ze niet verwacht dat er een gevaar voor de gezondheid zal zijn. Ook volgens het Voedingscentrum gaat het om zulke kleine hoeveelheden chemicaliën dat dit niet schadelijk zal zijn.
Bovendien waarschuwde het artikel van Good Housekeeping vooral voor de effecten van de stof BPA, dat uit het plastic in je water zou lekken. BPA zou verschillende hormonale aandoeningen veroorzaken. Nu wordt BPA volgens het RIVM inderdaad in voedselverpakkingen en waterflessen gebruikt, maar het is geen bestanddeel van PET, het dunne doorzichtige plastic waar de meeste waterflesjes in de supermarkt van zijn gemaakt.
Conclusie
Zowel het Voedingscentrum als toxicoloog Rietjens geven aan dat de concentraties chemicaliën zo laag zijn in het water in plastic flesjes dat ze geen gevaar voor de gezondheid verwachten. Het is wel zo hygiënisch om je waterflesje regelmatig te wassen: miljoenen bacteriën kunnen zich binnen een paar weken in je waterflesje nestelen. De kans dat je er ziek van wordt is gelukkig niet heel groot.
We beoordelen de stelling "het is ongezond om plastic wegwerp-waterflesje te hergebruiken" daarom als grotendeels onwaar.