Van vroege zonnige ochtenden tot aan schemerige late avonden: door de hoeveelheid daglicht op een zomerse dag zijn we langer productief. Veel mensen komen makkelijker hun bed uit en blijven tot laat wakker. Hoe zit dat precies?
Dat veel van ons in de zomer langer wakker zijn dan in de winter, heeft volgens experts alles te maken met onze biologische klok en de brandstof van die klok: daglicht. "Onze biologische klok regelt ons dagritme, zorgt ervoor dat onze bloeddruk op pijl is en reguleert onze hartslag", vertelt hoogleraar chronobiologie en gezondheid Bert van der Horst. "Die klokt tikt niet precies 24 uur, maar baseert zijn ritme iedere dag opnieuw op basis van licht."
Biologische wekker
Op de langste dag van het jaar, die in juni valt, is het ruim 16 uur licht. Op de kortste dag van het jaar, in december, is het slechts 8 uur per dag licht. Doordat het in de zomer een stuk langer en eerder licht is dan in de winter, gaat onze biologische wekker dan ook een stuk eerder.
Ondanks de eerdere wektijd, gaan de meesten van ons door de lange dagen niet eerder naar bed. "Doordat het 's avonds langer licht is kan er een 'sociale jetlag' ontstaan", vertelt Van der Horst. Buiten genieten we van het lekkere weer en het zonlicht tot laat in de avond. "Met name op werkdagen slapen we daardoor te weinig. Dat is niet heel erg, maar bij een chronisch tekort aan slaap ontstaat er wel een risico op hart- en vaatziekten." Volgens Van der Horst hebben vooral avondmensen risico op slaaptekort in de zomer. "Doordat ze 's avonds lang doorgaan en 's ochtends toch vroeg wakker worden."
Zonlicht zorgt voor productiviteit
Toch zegt lichtexpert Toine Schoutens dat de kwaliteit van slaap juist wel verbetert door de grote hoeveelheid licht die je overdag binnenkrijgt. "Door zonlicht overdag, is je slaap 's nachts kwalitatief beter", zegt Schoutens. Vooral het in de ochtend blootgesteld worden aan veel licht is erg goed voor de gezondheid en onze productiviteit.
"Als je mensen in de ochtend aan meer (blauwachtig) licht blootstelt, stijgt het cortisolgehalte in het lichaam voor de rest van de dag." Cortisol is een lichaamseigen hormoon dat een energieverhogend effect heeft. "Daardoor word je dus ook productiever." Bovendien onderdrukt cortisol de aanmaak van melatonine, het hormoon dat ervoor zorgt dat je in slaap valt.
Houd je klok voor de gek met licht
Schoutens benadrukt dat met name dit blauwe licht voor een verhoogde productiviteit zorgt. "Daarom wordt het ook afgeraden om vlak voor het slapen naar computerschermen met blauw licht te kijken." Behalve als je je ritme wilt verschuiven, zegt Schoutens. Dan kun je daar volgens de lichtexpert juist wel de hulp van (gekleurd) licht bij gebruiken. Bijvoorbeeld door het dragen van blauwe, of rode brillen. De rode brillen blokkeren het blauwe daglicht waardoor je eerder slaperig wordt en de blauwe brillen stimuleren je energielevel als je wakker moet blijven. "Mensen die naar het westen reizen en kunnen hier bijvoorbeeld baat bij hebben."
Maar ook als je je ritme thuis wat wilt beïnvloeden kun je volgens Van der Horst de hulp inschakelen van licht. "Als avondmens kun je het licht in de avond het beste dimmen en blauw licht vermijden", zegt Van der Horst. "Veel telefoons hebben tegenwoordig de functie om het licht op geel of oranje te zetten. In de ochtend helpt het om juist veel licht tot je te laten komen." Gooi bijvoorbeeld vroeg de gordijnen open of gebruik een wekker met kunstmatig licht.
Meer op rtlnieuws.nl:
