Europa deze week: hoe redden we de Iran-deal?

• Hans Brom

  redacteur Buitenland

Het leek wel of EU-president Donald Tusk zijn ergernis over het optreden van president Trump niet langer kon verbergen. Met een vlijmscherp "als je dat soort vrienden hebt, heb je geen vijanden nodig", gaf hij Trump deze week een flinke veeg uit de pan.

Het klimaatakkoord van Parijs, de dreigende handelsoorlog met de EU over staal, de verplaatsing van de ambassade naar Jeruzalem en nu dus het opzeggen van het zwaarbevochten Iraanse kerndeal. Het waren allemaal eenzijdige acties, die ergernis opwekten. Aanvankelijk verholen, nu openlijk.

Lomp

Premier Rutte noemde het "een lompe manier" waarop de Amerikanen zich hadden teruggetrokken. Nee, haastte hij zich te zeggen, niet Trump is lomp, maar zijn besluit. En dat is slecht voor de trans-atlantische verhoudingen, zei Rutte.

Maar, Tusk bekijkt het ook van een andere kant: door de terugtrekkende beweging van Trump's Amerika komt er meer ruimte op het internationale toneel en die kan de Europese Unie innemen. De EU is weliswaar een economische reus, maar nog steeds een politieke dwerg.

Geen pion

Of, zoals Tusk het zei: "We moeten de uitdaging als EU aangaan en laten zien dat we een grote speler zijn en geen pion.".

Dat wil in ieder geval zeggen dat de EU, als een van de ondertekenaars, zich strikt wil houden aan de afspraken zoals die met Iran zijn gemaakt. Ook al zal het verschil van inzicht met Trump een voortdurende bron zijn voor nieuwe onenigheid tussen de EU en de Amerikanen.