Imam Elforkani: 'Waar is de stad van tolerantie?

De stad en de moslims. Ze staan zo langzamerhand volledig met de rug naar elkaar, zegt Yassin Elforkani, voormalig jongerenprediker en vooral bekend als exponent van de gematigde islam. "De vertrouwensbreuk is gigantisch. Als ik met mensen praat over de gemeente, zeggen ze: laat maar. Te veel gedoe daar."

Hoe gaat dat? "Het stadhuis denkt: even een uurtje met die mensen om de tafel zitten," zegt Elforkani. "De echte problemen lossen we ook wel zonder moslims op. Wij worden belachelijk onserieus genomen. Een zeer kwalijke zaak."

Hij is geschrokken van de meldingen over agressie tegen moslims en over discriminatie op de arbeids- en woningmarkt. "De toename is schrikbarend. Waar is de stad van de tolerantie gebleven?"

Terug naar theedrinken
Het gevolg: isolement. Mensen die zich niet meer thuis voelen en zich opsluiten in hun eigen gelijk - met alle risico's op een nieuwe golf van radicalisering en geweld.

En een gemeente, hij heeft er al eerder voor gewaarschuwd, die in zalige onwetendheid verkeert van de veenbrand onder de oppervlakte van de moslimgemeenschappen in de stad.

Het moment van zijn hartenkreet is niet toevallig gekozen: deze maand zullen de nieuwe wethouders aantreden, in juli volgt een nieuwe burgemeester. Elforkani ziet kansen voor een nieuwe aanplant op de dorre akker die het vorige stadsbestuur wat hem betreft heeft achtergelaten.

Een terugkeer naar de verhouding die ontstond tussen het stadhuis en de moslimgemeenschap na de moord op Theo van Gogh in 2004 en die is losgelaten onder burgemeester Eberhard van der Laan. Weer kopjes thee drinken in plaats van sterke koffie te schenken.

Elforkani: "Laten we eerlijk zijn. Zo gezellig is het politieke debat op dit moment niet in Amsterdam met de komst van partijen als Forum voor Democratie en Denk. De nuance is ver te zoeken."

Zijn oproep aan moskeeën en moslimorganisaties: niet langer afwachten tot de politiek een keer in actie komt, maar het heft in eigen hand nemen.

"Nog voor de verkiezingen hebben onze joodse broeders en zusters een convenant met de gemeente gesloten over de aanpak van antisemitisme. Waarom kunnen wij dat niet? Waarom wachten wij als moslims lijdzaam af en betalen we uit eigen zak duizenden euro's om de moskeeën te beveiligen?"

Hoezo dankbaar?
Nog zoiets: "Als je als gemeente denkt dat je op eigen houtje, zonder de moskeeën, een campagne op kan zetten tegen radicalisering heb je het niet goed begrepen. Vertrouw ons daarin nou een keer. Waarom moeten wij de overheid altijd alleen informatie geven en mogen we nooit iets terugvragen?"

Veel moskeeën werden tot nu bestuurd door de oudere generatie, zegt Elforkani.

"Maar die tijd is voorbij. Dertigers en veertigers nemen het over. Hoogopgeleide jongeren die hier zijn geboren en opgegroeid. Die denken niet: we moeten Nederland dankbaar zijn. Die denken: hoezo moeten wij dankbaar zijn?"

Een nieuw samenwerkingsverband is in de maak: Moskee Alert. Een organisatie van jonge, zelfbewuste moslims die uitsluitend op basis van gelijkwaardigheid zaken willen doen met de gemeente. Een gezonde ontwikkeling, aldus Elforkani.

Bijna de helft van de moskeeën in Amsterdam zou interesse hebben. Wat Elforkani betreft sluit ook zijn eigen Blauwe Moskee zich erbij aan.

Zelf heeft hij het initiatief genomen voor een conferentie na de ramadan. "Dat moet een stevig manifest opleveren over islamofobie en discriminatie. De nieuwe burgemeester moet weten dat wij niet langer in het verdachtenbankje plaats willen nemen."