Verplicht varkensvlees eten en alcohol drinken: zo gaat het eraan toe in heropvoedingskampen voor moslims in China

Samarkand vertelt in het interview onder meer hoe 5.700 mensen vastzaten in één kamp in het dorpje Karamagay. Het ging bijna uitsluitend om Kazakken en Oeigoeren en niemand van de Han, de grootste etnische groep in China. 200 van hen werden ervan verdacht ‘religieuze extremisten’ te zijn. Anderen waren in het buitenland geweest voor het werk of de studies, hadden telefoontjes uit het buitenland gekregen of waren gewoon gespot toen ze naar de moskee gingen om te bidden.

Zelf verbleef hij op een slaapzaal met 14 andere mannen. Elke ochtend werd die doorzocht, zo vertelt hij, waarna twee uur van studie volgde. Onderwerpen waren onder meer het 19de Partijcongres van eind vorig jaar – waar president Xi Jinping zijn politica dogma’s uiteenzette in een toespraak van drie uur – en het Chinese beleid tegenover minderheden en religie. Na het zingen van communistische liederen was het in de namiddag tijd voor een soort militaire training. Op het einde van de dag moest iedereen een verslag maken van wat hij allemaal had gedaan. (lees hieronder verder)

De regels overtreden deed je beter niet. Wie zich volgens Samarkand verzette tegen vernedering en hersenspoeling, wie zijn taken niet wilde vervullen of nog maar gewoon te laat kwam, werd tot 12 uur lang in hand- en enkelboeien geslagen. Wie het dan nog niet geleerd had, werd gewaterboard of vastgesnoerd in een ‘tijgerstoel’, een metalen toestel dat helse pijnen veroorzaakte.

Zijn verhaal wordt bevestigd door Omir Bekali (42), een etnische Kazach die in de toeristische sector werkte in de hoofdstad van Xinjiang, Urumqi. Tot hij in maart vorig jaar werd opgepakt, toen hij zijn ouders bezocht in het dorpje Shanshan. Er volgde een ondervraging van vier dagen, waarbij hij niet mocht slapen, zeven maanden in een politiecel en twintig dagen in een heropvoedingskamp in de stad Karamay. Hij kreeg naar eigen zeggen geen proces en geen advocaat. (lees hieronder verder)

Een dag begon daar om half zeven ’s morgens met een ceremonie waarbij de Chinese vlag gehesen werd en er communistische liederen werden gezongen. Na het ontbijt volgde een dankmoment voor de president en de communistische partij ‘omdat die zo goed voor de mensen zorgen’. De ‘drie slechte krachten’ - separatisme, extremisme en terrorisme - werden met slogans afgezworen. “Als je niet meedeed, riskeerde je niet meer te mogen eten, slapen of zitten”, zegt hij. “Ze hersenspoelen je. Je moet een robot worden. Enkele van de gevangenen pleegden zelfmoord.”

Allebei de mannen vertellen dat het eten slecht was, er zelden vlees op het menu stond en er niet zelden iemand een voedselvergiftiging had. Sommigen werden verplicht om varkensvlees te eten als ze ongehoorzaam waren, iets wat de islam verbiedt. En wie ervan beschuldigd werd een ‘religieuze extremist’ te zijn, werd verplicht om alcohol te drinken. Wat ook verboden is in de islam.

Bekali kwam vrij doordat de regering van Kazachstan voor haar onderdaan onderhandelde. Samarkan kreeg de toestemming om zich bij zijn vrouw en kinderen te voegen in Kazachstan, nadat zijn huis en zijn spaargeld waren aangeslagen door de Chinese overheid. (lees hieronder verder)

Peking ontkent formeel het bestaan van heropvoedingskampen, maar Adrian Zenz van de European School of Culture and Technology in Duitsland denkt daar anders over. Hij verzamelde bewijs van 73 aanbestedingen en bouwcontracten ter waarde van ruim 85 miljoen euro en aanwervingsdocumenten die wijzen op het openen van dergelijke instellingen in de regio. Veel aanbestedingen laten het openen toe van grote beveiligingsinstellingen, die bestaande gebouwen omvormen tot gevangenisachtige constructies met muren, prikkeldraad, beveiligde deuren, bewakingssystemen, wachttorens en lokalen voor wachters en politie. (lees hieronder verder)

Volgens Zenz is de ‘heropvoeding door onderwijs’ al aan de gang sinds maart vorig jaar, nadat Chen Quanguo in augustus 2016 aangesteld werd als partijsecretaris in Xinjiang. Hij werd overgeplaatst van Tibet, waar hij een soortgelijk programma leidde voor sociale controle en toezicht.

Xinjiang telt zo’n 21 miljoen inwoners, waaronder 11 miljoen moslims. China beschuldigt er moslimextremisten van verantwoordelijk te zijn voor de opflakkering van geweld in de regio de jongste jaren. Zij zouden een heilige oorlog uitvechten met radicale ideeën die uit het buitenland komen. “Maar de ‘oorlog tegen de terreur’ is aan het veranderen in een oorlog tegen religie, etnische talen en andere uitdrukkingen van etniciteit”, aldus nog Zenz.

“Peking maakt van de regio een politiestaat, met checkpoints en gezichtsherkenningstechnologie”, gaat hij verder. “Moslims moeten zelfs spyware installeren op hun telefoon zodat hun online activiteiten in het oog gehouden kunnen worden. Sluiers en lange baarden zijn er verboden.”