Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft in een kamerbrief geschreven dat het gebruik van de antivirussoftware van Kaspersky Lab uitgefaseerd gaat worden. Deze beslissing is gemaakt naar aanleiding van het vermoeden dat de software van het Russische bedrijf door het Kremlin gebruikt wordt voor spionage.
Afgelopen september besloot de overheid van de Verenigde Staten al dat de software van Kaspersky Lab niet meer gebruikt zou worden binnen de overheid, vanwege de angst voor spionage. Een maand daarna schreef The New York Times dat Russische staatshackers inderdaad hadden geprobeerd om de VS te bespioneren via de antivirussoftware.
Geen directe aanleiding
Woordvoerder Anna Sophia Posthumus zegt tegen NU.nl dat er geen directe aanleiding is voor het advies van minister Grapperhaus, maar dat het gaat om een opsomming van ontwikkelingen op het gebied van cyberdreiging. Er bestaat een Russische wet die voorschrijft dat bedrijven moeten meewerken als de inlichtingendiensten vragen hen te ondersteunen. Ook is de cyberdreiging vanuit Rusland onder meer gericht op Nederland en heeft antivirussoftware diepgaande toegang tot systemen. Vandaar dat de minister, ondanks dat er geen gevallen van daadwerkelijk misbruik bekend zijn, dit advies doet, omdat niet uitgesloten kan worden dat die directe dreiging er is.
Uitfasering
Op welke termijn het gebruik van de software van Kaspersky Lab helemaal gestopt zal zijn is niet bekend. Daarvoor moet rekening gehouden worden met de lopende contracten met Kaspersky en wanneer er een goed alternatief gevonden en toegepast kan worden.
De brief van minister Grapperhaus bevat ook een nadrukkelijk advies aan bedrijven in vitale sectoren om te stoppen met de software van Kaspersky Lab. Datzelfde geldt voor bedrijven die de Rijksoverheid ondersteunen. Het advies om de software uit te faseren geldt niet voor kleinere overheden, zoals provincies en gemeentes. Voor hen is het risico niet groot genoeg om ermee te stoppen.
Reactie van Kaspersky Lab
Kaspersky Lab zegt dat het, ondanks wat de Russische wet voorschrijft, geen enkele overheid helpt of zal helpen en is teleurgesteld over de beslissing van het Nederlandse kabinet. Het bedrijf zegt dat Kaspersky Lab slachtoffer lijkt te worden van geopolitieke ontwikkelingen.
Er gingen geruchten rond over een verhuizing van Kaspersky Lab en het bedrijf heeft dat nu officieel naar buiten gebracht. Met een verhuizing van de hoofdactiviteiten naar Zwitserland hoopt het bedrijf meer vertrouwen te winnen, zodat onder andere de Nederlandse regering toch zal besluiten om de producten van Kaspersky Lab te blijven gebruiken. De woordvoerder zegt ervan overtuigd te zijn dat de Nederlandse overheid zijn beslissing terug zal draaien.
