Universiteiten willen een rem op de groei van het aantal buitenlandse studenten
De stroom internationale studenten blijft groeien. Scherper selecteren is noodzakelijk, vinden universiteiten.
Nederlandse universiteiten zijn zo populair in het buitenland dat Nederlandse studenten het onderspit dreigen te delven. Universiteiten willen daarom een numerus fixus instellen voor Engelstalige opleidingen. In dat geval wordt slechts een beperkt aantal studenten toegelaten. Deze maatregel moet een rem zetten op de onstuimige groei van het aantal studenten uit het buitenland. Voor Nederlandse studenten blijft het onderwijs wel gewoon toegankelijk, aangezien verschillende opleidingen zowel een Engelstalige als een Nederlandstalige variant kennen.
Dit idee is een van de voorstellen uit de ‘Internationaliseringsagenda’, een plan dat de hogescholen en universiteiten vandaag presenteerden. Een ander voorstel is om studenten van buiten de Europese Unie een hoger collegegeld te laten betalen.
Er is nu amper grip op de stroom internationale studenten
Op dit moment is de instroom van internationale studenten, van wie het gros uit de EU komt, amper te sturen. Zo zijn er Europese afspraken dat Nederlandse onderwijsinstellingen alle Europese studenten hetzelfde moeten behandelen – Nederlander of niet. Universiteiten denken dat hun numerusfixusplan niet strijdig is met Europese regels, omdat taalbeheersing en niet de nationaliteit van de student die zich aanmeldt een rol speelt bij de beslissing of deze wel of niet wordt toegelaten.
Toch is wettelijk soms onduidelijk op welke manier onderwijsinstellingen mogen selecteren, zegt Bart Pierik van universiteitsvereniging VSNU. “Wij vragen aan de minister om de wet op een aantal punten aan te passen. De onduidelijkheid die er nu is, staat handelen in de weg.”
Timing
De universiteiten en hogescholen komen op een uitgekiend moment met hun plannen: minister Van Engelshoven (hoger onderwijs) heeft beloofd begin juni haar opvattingen over internationalisering van het onderwijs bekend te maken.
Het rapport laat scherp zien dat bij Nederlandse universiteiten en hogescholen een kentering gaande is. Vooral universiteiten zetten al jarenlang in op internationalisering. Het zou onder meer goed zijn voor de kwaliteit van de opleidingen en voor de wereldwijsheid van de Nederlandse studenten.
Nederlands hoger onderwijs is populair in het buitenland: het is goed, goedkoop en vaak in het Engels
In de nieuwe plannen is dit nog steeds de basisfilosofie, maar tegelijkertijd klinken er grote zorgen: er is nu amper grip op de stroom internationale studenten. Daarmee haken de onderwijsinstellingen aan bij het maatschappelijke en politieke debat, waar de verengelsing en internationalisering al langer onder een vergrootglas liggen.
Het Nederlandse hoger onderwijs is niet voor niets zo populair over de grens: het is goed, goedkoop en vaak in het Engels. In tien jaar tijd verdrievoudigde het aantal internationale studenten bij universiteiten. Bij hogescholen groeide het in die periode met 40 procent. Dit collegejaar studeren er ruim 75.000 internationale studenten in Nederland: 48.500 bij universiteiten, 28.000 bij hogescholen.
En het einde van de stroom is niet in zicht. Zet de huidige trend door, dan is in 2025 een op de vijf universiteitsstudenten internationaal en in het hbo een op de veertien. Dit terwijl het aantal Nederlandse studenten stabiliseert en over zes jaar zelfs daalt.
De keerzijde van de groei van het aantal internationale studenten is vooral te zien in het universitaire onderwijs. Op de hbo’s zijn er aanmerkelijk minder problemen, mede doordat hier het overgrote deel van het onderwijs in het Nederlands wordt gegeven. Hogescholen willen zich als University of Applied Sciences zelfs nog nadrukkelijker gezamenlijk profileren in Europa.
Lees ook: Buitenlandse student blijft vaker in Nederland hangen
Zeven jaar na afstuderen zijn vier van de tien buitenlandse studenten nog altijd in Nederland.