Het Bevrijdingsfestival op het Malieveld. Veel Nederlanders willen dat 5 mei een vrije dag wordt
NOS NieuwsAangepast

Dus jij wil liever vrij met Bevrijdingsdag dan vandaag? Vergeet het maar

  • Etienne Verschuren

    redacteur Online (en vandaag niet vrij)

  • Etienne Verschuren

    redacteur Online (en vandaag niet vrij)

Elk jaar vragen veel mensen zich af waarom ze op Hemelvaartsdag vrij zijn en bijvoorbeeld op Bevrijdingsdag niet. Anders dan algemeen wordt aangenomen, ligt het besluit niet in handen van de politiek, maar van de werkgevers en werknemers in cao-onderhandelingen.

Vorig jaar bleek uit het Nationaal Vrijheidsonderzoek van het Nationaal Comité 4 en 5 mei dat 70 procent van de Nederlanders voorstander is van een vrije Bevrijdingsdag. Uit aanvullend onderzoek van Ipsos kwam bovendien naar voren dat bijna de helft van de Nederlanders bereid is daartoe een andere vrije dag op te geven. Tweede Pinksterdag (24 procent) komt volgens respondenten daarvoor het meest in aanmerking, gevolgd door Hemelvaartsdag (21 procent).

Een rondvraag bij werkgevers- en werknemersorganisaties leert echter dat het onderwerp niet hoog op de agenda staat.

Werkgeversvereniging AWVN, die betrokken is bij veel cao-onderhandelingen, stelt dat vrije dagen een onderdeel vormen van elke cao-onderhandeling en ook in die onderhandelingen aan de orde moeten worden gesteld. "Als de vakbonden het een belangrijk punt vinden, zullen we die discussie voeren, maar het is altijd in ruil voor iets anders", zegt een woordvoerder. "Je kunt je bijvoorbeeld voorstellen dat de loonsverhoging wat lager uitvalt als extra vrije dagen worden afgesproken."

Met de kritiek dat Nederlandse werknemers vergeleken met het buitenland weinig vakantiedagen hebben, kan hij weinig. "In zijn algemeenheid hebben Nederlandse werknemers behoorlijk wat verlof. Boven op de 20 dagen die wettelijk gelden voor een fulltime-dienstverband, worden er in veel cao's meer vrije dagen afgesproken."

Vorig jaar maakte NOS op 3 deze video over vrije dagen:

Helaas, deze YouTube video is niet meer beschikbaar

De AWVN-woordvoerder verwijst naar het zogenoemde stuwmeer aan vakantiedagen waarvan enkele jaren geleden sprake was: veel werknemers potten hun vakantiedagen op om bijvoorbeeld eerder met pensioen te kunnen of hun vakantiedagen in geld uitgekeerd te krijgen. "Toen bleek dat er voor miljarden werd opgepot en dus helemaal geen sprake was van een tekort aan vakantiedagen. Dat was voor de productie en de winst van veel bedrijven problematisch."

Vanaf 2012 werd het wettelijk verplicht vakantiedagen binnen zes maanden op te nemen. Daarmee werd eindeloos doorschuiven onmogelijk gemaakt. "Het doel was vrije dagen gebruiken waarvoor ze zijn bedoeld."

Het initiatief ligt volgens hem bij de vakbonden. "Meer vrije dagen willen is makkelijk gezegd, maar kost gewoon geld. Als de vakbonden meer vrije dagen willen, zal erover worden onderhandeld. De vraag van werkgevers is: wat staat er tegenover? De vergelijking met het buitenland is niet zo relevant."

FNV: geen uitruil

"Wij constateren dat er te weinig landelijke vrije dagen zijn, vergeleken met de ons omringende landen", reageert een FNV-woordvoerder. "Als we iets zouden veranderen, zou het een extra vrije dag zijn, niet een uitruil van vrije dagen. 5 mei is wat ons betreft een goede kandidaat, maar dat geldt bijvoorbeeld ook voor 1 mei, de Dag van de Arbeid. In veel landen ben je dan vrij, in Nederland niet."

Ondanks het standpunt van de FNV staat het onderwerp niet hoog op de agenda. "De discussie over 5 mei is al heel lang aan de gang en we ondersteunen deze ook zeker. Maar bovenaan de agenda van de FNV staan onderhandelingen over loonsverhogingen en doorgeschoten flexwerk."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl