Joodse gemeente Deventer wil via crowdfunding haar synagoge terugkopen
Wie niet sterk is moet slim zijn. Met die wijsheid probeert de joodse gemeenschap in Deventer zichzelf te behoeden voor haar eigen ondergang.
De synagoge waar de Beth Shoshanna gemeenschap haar vieringen houdt, wordt mogelijk omgebouwd tot foodhal en als dat gebeurt moet de gemeenschap er weg. Met een crowdfundingsactie hopen de Deventerse joden nu genoeg geld bij elkaar te krijgen om de synagoge zelf te kopen.
De huidige eigenaar, horecaondernemer Ayhan Sahin, kocht het pand afgelopen februari samen met zijn zakenpartner van de Christelijke Gereformeerde Kerk (CGK). Sinds 2010 verhuurde de CGK het pand - dat tot de Tweede Wereldoorlog had dienst gedaan als synagoge - aan een groepje joodse mensen uit de buurt en zo groeide er een lokale gemeenschap rond de synagoge.
Onze gemeenschap dreigt uit elkaar te vallen als we eruit moeten
Een aantal weken geleden werden Sahins plannen voor een hippe voedselhal met de synagoge bekend. Voor de joodse gemeenschap is in die plannen geen ruimte. "De activiteiten van Beth Shoshanna zijn onlosmakelijk verbonden met de synagoge en daarom dreigt onze gemeenschap uit elkaar te vallen als we eruit moeten", zegt voorzitter Tom Fürstenberg.
'Voor geld is alles te koop'
Na een artikel over de kwestie in deze krant en in andere media, waaronder ook internationale, heeft Fürstenberg naar eigen zeggen “enorm veel steunbetuigingen” gekregen. “Van joodse gemeenschappen natuurlijk, hier en in de VS. Maar ook van lokale kerken in Deventer. En een aantal partijen boden direct een donatie aan.”
Volgens Fürstenberg is dit dan ook hét moment om in actie te komen. Woensdagochtend heeft Beth Shoshanna de crowdfundingsbrief gemaild en op haar website en sociale media gezet. Hoeveel geld de actie tot nu toe heeft opgebracht wil Fürstenberg niet zeggen.
Hij denkt dat het mogelijk is om voldoende bij elkaar te brengen. “Met alle bijgebouwen samen is het complex voor 650.000 euro aan Sahin en zijn partner verkocht. De synagoge is van die gebouwen nu het minste waard, omdat er een culturele bestemming op zit.” Als de gemeente Sahin vrij spel geeft om er een foodhal van te maken, zal het voor de horecaondernemer wellicht een stuk minder aantrekkelijk zijn de synagoge voor een klein bedrag te verkopen.
Fürstenberg hoopt dus vooral op steun van de gemeente. Wanneer die gaat beslissen over Sahins plannen is nog onduidelijk. De ondernemer was zelf niet bereikbaar voor commentaar. Tegen dagblad De Stentor zei hij 'dat voor geld alles te koop is'.
Lees ook: De geschiedenis is te pijnlijk om louter zakelijk naar de Deventer synagoge te kijken
In het commentaar spreekt Trouw zich uit over de synagogekwestie. 'Dat de joodse gemeenschap in 1942 de synagoge kwijtraakte en na 1945 gedecimeerd terugkwam, is een te pijnlijk gegeven om louter zakelijk naar deze belangenstrijd te kunnen kijken.'