Maar liefst negen van de tien mensen krijgt hoge concentraties luchtverontreiniging te verwerken. Met 7 miljoen sterfgevallen die dat jaarlijks veroorzaakt luchtvervuiling daarmee zestien keer zoveel slachtoffers als malaria. Fijnstof – bestaande uit roetdeeltjes en kleine moleculen als zwavelverbindingen en nitraten – is de grootste sluipmoordenaar. De stofdeeltjes dringen diep in de longen door wat grote risico’s op longontsteking, longkanker, ernstige longziekte, hersenbloedingen en hart- en vaatziekten veroorzaakt. Een kwart van de dodelijke slachtoffers van hartziekten en bijna eenderde van de longkankerdoden is te wijten aan vieze lucht. En dan gaat jet alleen nog om dodelijke slachtoffers. Vermoedelijk heeft luchtvervuiling negatieve fysieke invloed op de kwaliteit van leven van nog veel meer mensen.
In sommige gevallen wordt fijnstof veroorzaakt door onvermijdelijke natuurlijke oorzaken als de nabijheid van een woestijn, maar ook landbouw, verkeer en industriële vervuiling spelen een grote rol. Steeds meer steden en landen nemen daarom maatregelen om de vervuiling tegen te gaan, maar dat heeft buiten maatregelen in enkele westerse landen nog te weinig effect. Zoals met alle grote problemen treft luchtvervuiling arme wereldregio’s het hardst. 90 procent van de sterfgevallen vinden plaats in de landen met lage en middeninkomens. Bijna de helft van de doden (3,8 miljoen) wordt veroorzaakt door luchtvervuiling door rookgassen van kookvuurtjes en kachels in het eigen huis. Kolen, hout, gedroogde mest, oogstresten of kerosine branden niet schoon en slechte luchtafvoer vergroot het probleem.
Ook in steden worden grenswaarden voor fijnstof fors, tot wel vijfmaal, overschreden, aldus de WHO die oproept tot snelle actie tegen het groeiende probleem.
Cc-foto: Smog belemmert het uitzicht op Parijs, Damián Bakarcic