De Uber-app krijgt een alarmknop, waarmee passagiers bij gevaar direct de politie kunnen bellen. © EPA

103 Uber-chauffeurs in VS beschuldigd van seksueel misbruik passagiers

Uit onderzoek van nieuwszender CNN blijkt dat zeker 103 Uber-chauffeurs in de VS zijn beschuldigd van seksueel misbruik van passagiers. De bestuurders werden ooit opgepakt, worden gezocht of worden genoemd in gerechtelijke procedures. Zeker 31 chauffeurs van Uber zijn veroordeeld voor zaken die uiteenlopen van aanranding tot verkrachting. Tientallen strafzaken lopen nog, zo ontdekte de nieuwszender.

David van der Heeden 01-05-18, 11:19 Laatste update: 01-05-18, 21:31

Aanleiding voor het onderzoek is het relaas van een vrouw die, na een avondje stappen in San Diego, dronken in een taxi stapte en in katzwijm viel. Toen ze bijkwam, lag de chauffeur bovenop haar en poogde haar te verkrachten. De vrouw wist te ontkomen en belde het alarmnummer. De 54-jarige bestuurder John David Sanchez werd kort erna aangehouden.

Op de computer van Sanchez werden video’s gevonden, waaruit blijkt dat hij al zeker vijf jaar lang vrouwen en tieners in zijn auto verkrachtte. Sanchez, die zijn slachtoffers in veel gevallen verdoofde, werd veroordeeld tot tachtig jaar gevangenisstraf voor de verkrachting van de passagier en nog eens 33 andere aanklachten. Hij misbruikte minstens negen andere vrouwen en kinderen.

Lees verder onder de foto

Slachtoffers waren allemaal vrouw, tenger, alleenstaand en dronken tijdens de verkrachting. © AFP

Openbare gegevens

CNN baseerde zich voor het onderzoek op politierapporten, rechtbankverslagen en databases van twintig grote Amerikaanse steden. Er zijn geen openbare gegevens over het aantal zedendelicten, begaan door Uber-chauffeurs, of chauffeurs van andere taxibedrijven. Uber zelf heeft die cijfers ook niet. Voorbeelden van door chauffeurs lastig gevallen passagiers zijn echter legio.

Zoals een vrouw in Miami die, na cafébezoek met een vriend, een Uber naar huis nam. Ze raakte onderweg buiten bewustzijn en werd de volgende ochtend ontbloot wakker. De chauffeur had haar de woning binnengedragen en vervolgens misbruikt. ,,Je rijdt feitelijk met een vreemde mee'', zegt de vrouw. ,,Hoeveel vrouwen moeten er worden lastiggevallen voordat er iets gebeurt?''

Lees verder onder de foto

Het hoofdkantoor van Uber in San Francisco, waar het bedrijf in 2010 begon. © AP

Wederzijdse instemming

Een vrouw uit Long Beach, in Californië, viel dronken in slaap op de achterbank tijdens een Uber-rit. Zij werd eveneens wakker terwijl de taxichauffeur haar misbruikte. De 47-jarige man werd de volgende dag met de telefoon van de vrouw aangetroffen en gearresteerd. De beklaagde zegt echter dat de seks met wederzijdse instemming plaatsvond, waarop het OM de aanklacht liet vallen.

De gevallen waarbij niet duidelijk is of de seks door beide partijen is geïnitieerd, draaien vaak uit op een civiele procedure. Zo ook in geval van de laatste vrouw. ,,Je denkt dat het jou niet zal gebeuren'', vertelt ze. ,,Ik schaam me nog steeds. Dat is de reden dat ik dit doe. Ik wil niet langer mijn mond houden, maar me laten horen.'' Zij klaagt nu Uber zelf aan, omdat dat bedrijf de taxidienst aanbiedt als ‘veilig’.

Lees verder onder de foto

Dara Khosrowshahi, de hoogste baas van Uber tijdens een presentatie in Washington DC. © AFP

Veilige rit als credo

Het bedrijf, dat in 2010 in San Francisco werd opgericht en zich presenteerde als ‘ieders privéchaufeur’, opereert wereldwijd in 630 steden en verzorgt dagelijks vijftien miljoen ritten. Met een marktwaarde van 70 miljard dollar is het ’s werelds meest waardevolle privéonderneming. Het onderzoek van CNN raakt Uber, dat ‘een veilige rit naar huis’ als credo hanteert, in het hart.

In december 2016 paste Uber de overeenkomst met chauffeurs aan en stelt expliciet dat seksueel contact tussen bestuurder en klant niet is toegestaan. Chauffeurs moeten instemmen met die regel om voor Uber te mogen rijden. Kort nadat CNN contact had opgenomen met Uber zette het bedrijf een preventievideo op de website, waarin bestuurders en klanten wordt uitgelegd hoe ze ‘een veiliger gemeenschap’ kunnen creëren. Ook wil Uber de zaak middels forums een landelijk platform bieden.

Lees verder onder de foto

Uber opereert wereldwijd in 630 steden en verzorgt dagelijks vijftien miljoen ritten. © AFP

Hoogste prioriteit

Uber liet CNN onlangs weten dat veiligheid voor het bedrijf de hoogste prioriteit heeft. Jaarlijkse achtergrondchecks van chauffeurs en het updaten van de bedrijfsprotocollen moeten daaraan bijdragen. Uber is daarom van plan ook misdrijven en veroordelingen van chauffeurs, door het monitoren van openbare gegevens, te gaan bijhouden. Ook denkt Uber na over een zogenaamd ‘veiligheidscentrum’ binnen de app.

Klanten kunnen tijdens de rit informatie delen met hun contacten. Een alarmknop in de telefoonapp moet het bij gevaar direct mogelijk maken de politie te bellen. ,,Dit is slechts het begin en we zijn vastbesloten meer te doen'', zegt een woordvoerder. ,,Seksueel misbruik is een vreselijk iets dat nergens hoort plaats te vinden. Uber is niet immuun voor deze kwestie, maar we willen graag bijdragen aan een oplossing om dit geweld uit te bannen.''

Lees verder onder de foto

'Uber houdt verhaal stil'

Reactie van Uber Benelux

,,Deze verhalen zijn afschuwelijk en onze gedachten gaan uit naar de slachtoffers. We hebben samengewerkt met CNN om hun bevindingen te duiden en hebben vastgesteld dat Uber in die periode in de VS 2,4 miljard ritten heeft gemaakt. Maar zelfs één incident is er één te veel. Daarom is veiligheid Uber's belangrijkste prioriteit voor komende jaren. We hebben onlangs nieuwe middelen geïntroduceerd om de veiligheid te verbeteren, zoals noodknoppen, een verbetering van de screening van chauffeurs en voormalig minister van Veiligheid is hoofd geworden van Uber's adviesraad voor veiligheid. Dit is slechts een begin. We willen nog veel meer doen om de veiligheid te vergroten.

Advocate Jeanne Christensen, die sinds 2015 aanrandings- en verkrachtingszaken tegen Uber-chauffeurs aanspant, zegt dat het bedrijf er voorheen bewust het zwijgen toe heeft gedaan. ,,Ze houden het verhaal stil'', zegt Christensen. Op dit moment vertegenwoordigt de juriste negen vrouwen, waaronder de dame uit Miami, in een zaak tegen Uber. Volgens de advocate probeert Uber de vrouwen over te halen hun zaken buiten de rechtszaal om te beslechten.

Uber zou zich verschuilen achter de overeenkomst waarmee klanten akkoord gaan, zodra ze van de taxidienst gebruikmaken. Die stelt dat alle klachten over de dienst op individuele basis en middels arbitrage moeten worden opgelost. Christensen stelt dat Uber de clausule moet schrappen, omdat het verkrachtingsslachtoffers de mond snoert. Het gaat om slachtoffers die volgens Christensen overeenkomsten vertonen: ze zijn vrouw, tenger, alleenstaand en waren dronken.

,,Zodra een chauffeur het huis van een vrouw binnengaat, heeft hij haar waarschijnlijk voldoende vragen gesteld om te weten dat ze alleen woont'', zegt de raadsvrouw. ,,We zijn de zaken tegen Uber niet simpelweg begonnen zodat Uber de vrouwen en hun advocaten kan betalen om hun mond te houden. We hebben de beslissing genomen ermee naar buiten te komen, maar Uber heeft enorm zijn best gedaan het verhaal stil te houden.''