Russen vliegen 11-jarige Hassan naar Den Haag: 'aanval met gifgas was nep'

Het moet een bizarre ervaring zijn voor de 11-jarige Hassan Diab. Tot een paar dagen geleden speelde hij nog in straten die volledig in puin zijn geschoten. Had hij nauwelijks te eten en te drinken en moet hij doodsangsten hebben uitgestaan als de straaljagers en helikopters overvlogen met hun allesverwoestende bommen om de rebellen uit de stad Douma te verdrijven.

Nu stapt hij met zijn vader, moeder, zusje en broertje uit de bus bij een prachtig vijfsterrenhotel in Den Haag. In een dikke jas en met een grijze wintermuts op loopt hij ietwat verlegen door een haag van flitsende fototoestellen en snorrende camera’s. Zijn moeder stelt hem op zijn gemak met een liefkozende aai over zijn wang. Iets later ploft het ventje op een stoel tussen de hooggeplaatste Russische en Syrische vertegenwoordigers in een conferentiezaal vol journalisten. Met grote ogen kijkt hij naar de fotografen en cameramensen, die zich opdringen om het beste plaatje te kunnen maken.

Hassan is volgens de Russen en de Syriërs het jongetje dat te zien is op een filmpje dat de hele wereld over ging na de vermoedelijke gifgasaanval van 7 april in Douma. Hij werd gefilmd terwijl hulpverleners water over hem heen gooiden omdat hij gifgas zou hebben ingeademd. Het leidde tot felle afkeurende reacties van het Westen. Amerika, Engeland en Frankrijk vuurden niet veel later honderden raketten af op militaire doelen in Syrië.

Nu bijna drie weken later vliegen de Russen 17 inwoners uit Douma naar Den Haag om aan te tonen dat het Westen het bij verkeerde eind heeft. Er was helemaal geen gasaanval. En de beelden die via sociale media zijn verspreid, zijn in scène gezet. ,,U bent niet in de gelegenheid om naar Syrië te komen, dus brengen we Syrië naar u'', zegt de Syrische afgezant over de opmerkelijke keuze om met deze mensen door Europa te gaan leuren.

,,Nu kunt u uit eerste hand horen wat er is echt gebeurd'', zegt de Russische ambassadeur Alexander Sjoelgin voordat hij de kleine Hassan het woord geeft. Op een groot scherm achter het jongetje verschijnt een grote foto van Hassan uit de gewraakte video. Hierop is hij kletsnat en maakt hij een geschrokken indruk. Nu geeft hij, nog steeds in zijn winterjas, koeltjes antwoord op wat daar precies gebeurde. ,,Mensen riepen op straat: ga naar het ziekenhuis. Toen we daar aankwamen, begon iemand water over me te gieten. Maar ik heb niets'', zegt hij. Het is precies hetzelfde verhaal waarmee hij eerder ook al in een reportage van de Russische tv-zender Vesti News was te zien.

Wat volgt is een parade aan getuigen, vooral medewerkers en patiënten uit het ziekenhuis in Douma, die allemaal kort en emotieloos zullen verklaren dat zij niets hebben gemerkt van een gasaanval. Zakenman Abdel lag al in het hospitaal met een kleine verwonding toen de eerste gewonden na een bombardement binnenkwamen. Hij hoorde hoe mensen riepen dat er een gifgasaanval was geweest, maar hij rook niets. Laborant Said zag een enorme chaos op de spoedeisende hulp. Veel bange mensen, maar niemand die met gasmaskers opliep. En hijzelf mankeerde ook niets nadat hij bij veel mensen bloedmonsters had genomen. Dokter Hassan zag wel dat sommige mensen moeilijk konden ademen, maar dat zou vooral zijn veroorzaakt omdat ze veel stof hadden ingeademd. Niemand die werd binnengebracht heeft langer dan een paar uur moeten blijven.

Het Westen heeft te snel conclusies getrokken, zo willen de Russen en Syriërs aantonen met deze bijna twee uur durende bijeenkomst. En dat is allemaal de schuld van hulporganisatie De Witte Helmen, vinden zij. Dit zijn niet de redders in nood zoals het Westen graag wil geloven, maar terroristen die provoceren met dit soort in scène gezette beelden en die ook nog eens worden gefinancierd met miljoenen euro’s uit vooral Amerika en Engeland. ,,Wij worden constant beschuldigd van het verspreiden van nepnieuws. Maar na deze persconferentie kan niemand nog twijfelen wie hier nepnieuws verspreidt'', zegt ambassadeur Sjoelgin.

Diverse Westerse landen zien dat heel anders en haalden hard uit naar wat de Britten een ‘stunt’ noemen. Zij waren, net als Frankrijk en Amerika, niet aanwezig toen de groep ook een bezoek bracht aan de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW), dat in Den Haag is gevestigd. ,,De OPCW is geen theater. Het Russische besluit om deze plek te misbruiken is een nieuwe poging om het onderzoek van de OPCW te ondermijnen'', verklaarde de Britse ambassadeur Peter Wilson in Nederland.

Maar de Russische ambassadeur Sjoelgin vindt hun actie heel goed te verdedigen. ,,Het Westen wil ons niet horen. Direct na de Amerikaanse interventie kwam bondgenoten met juichende verklaringen hoe terecht deze ingreep was. Elk antwoord van ons dat dit een grove schending van rechten was, kreeg geen gehoor. Als niemand wil luisteren, moeten we het anders doen. Dan moeten we de ooggetuigen hier naartoe brengen.''

Dat de 11-jarige Hassan uit Syrië hiervan misschien wel het meest de dupe is, neemt Sjoelgin voor lief. ,,Het is moeilijk voor Hassan om hier te komen, dat erken ik. Maar hij is wel ontzettend belangrijk. Een kind vertelt de waarheid. Een waarheid die het Westen niet wil horen. We moesten laten zien dat dit een leugen is, en een hele gevaarlijke.’’