NU.nl zet op een rij wat er in de gepubliceerde memo's staat.
Eric Wiebes
VVD-minister Eric Wiebes (Economische Zaken) heeft tijdens de formatie voor zijn partij een document over het afschaffen van de dividendbelasting geschreven op basis van informatie van het ministerie van Financiën.
Hij was destijds staatssecretaris van Financiën. Eerder zei Wiebes nog tegenover journalisten dat hij geen memo's over het onderwerp heeft gezien.
Rutte heeft het document tijdens de onderhandelingen "gebruikt in informele bilaterale gesprekken met de onderhandelaars". De premier heeft altijd volgehouden dat hij "geen herinneringen" had aan memo's over het schrappen van de dividendbelasting.
Nederlandse belastingbetaler
De maatregel kost de Nederlandsche schatkist per 2020 1,4 miljard euro op jaarbasis. Vooral buitenlandse aandeelhouders in Nederlandse beursgenoteerde bedrijven en buitenlandse overheden profiteren daarvan.
Dat geld moet ergens anders vandaan komen, bijvoorbeeld van een hoger btw-tarief dat het kabinet volgend jaar in wil voeren. Daarmee betaalt de Nederlandse belastingbetaler de prijs, zo staat in de memo's.
Vestigingsklimaat
In meerdere memo's is te lezen dat de Nederlandse dividendbelasting in de meeste gevallen in het buitenland te verrekenen is.
"Dividendbelasting speelt in die zin voor het vestigingsklimaat geen grote rol. Er is ook geen directe koppeling met investeringsbeslissingen van bedrijven", aldus de notities.
In een ander document staat: "Afschaffen van de dividendbelasting betekent dus spekken van de buitenlandse staatskas."
Het bevorderen van het vestigingsklimaat in Nederland werd door het kabinet juist aangedragen als belangrijk argument.
Kortom: "Bij de keuze voor een vestigingsklimaat ligt het voor de hand dat vooral de (totale) effectieve gemiddelde belastingdruk van belang is. Binnen de totale belastingdruk is de dividendbelasting voor slechts een deel van de onderneming van belang."
Shell en Unilever
Shell en Unilever speelden een belangrijke rol bij de totstandkoming van het besluit, blijkt uit de stukken. De bedrijven hebben allebei een hoofdkantoor in zowel Nederland als het Verenigd Koninkrijk. "Met de afschaffing van de dividendbelasting wordt de kans verkleind dat Shell en Unilever het hoofdkantoor zullen verplaatsen", staat in een notitie.
"Diverse beursgenoteerde bedrijven geven aan veel last te hebben van de dividendbelasting", is ook één van de ambtelijke opmerkingen. Shell heeft er overigens ook geen geheim van gemaakt dat het er bij de politiek op heeft aandrongen de belasting van tafel te krijgen.
Unilever-topman Paul Polman had op 13 juni 2017 een gesprek met Wiebes (toen nog staatssecretaris van Financiën) over het vestigingsklimaat en de toekomst van Unilever. In de voorbereiding op het gesprek wordt ervan uitgegaan dat het afschaffen van de dividendmaatregel ter sprake komt.
Belastingontwijking
Als er geen dividendbelasting meer wordt betaald, vergroot dat volgens de ambtelijke stukken de kans dat Nederland als doorgeefland wordt gebruikt bij internationale fiscale constructies om belasting te ontwijken.
"Dit is niet in lijn met de Nederlandse inzetten ten aanzien van de bestrijding van belastingontwijking en slecht voor het imago van Nederland", luidt de tekst. "Het risico bestaat dat Nederland op de zwarte lijsten wordt gezet."
Kapitaal
Het effect voor Nederlandse bedrijven om dankzij de dividendmaatregel makkelijker aan buitenlands kapitaal te komen, een ander gebruikt argument in regeringskringen, is volgens de memo's beperkt.