De openbaarmaking volgt op de publicatie maandag van De Telegraaf. Dinsdag wordt bekend wat er in de stukken staat.
De Telegraaf maakte bekend dat de huidige minister van Economische Zaken, Eric Wiebes, die tijdens de kabinetsformatie nog staatssecretaris van Financiën was, wel degelijk memo's had ontvangen over de afschaffing van de dividendtaks. Dit terwijl hij eerder nog stelde geen weet te hebben van het bestaan van de documenten.
De onthulling volgt vlak na de publicatie vrijdag van Trouw die bekendmaakte dat er toch wel documenten zijn opgesteld over de belastingmaatregel die premier Rutte, zijn kabinet en de coalitie blijft achtervolgen. Zij beweerden eerder nog dat er geen memo’s of andere documenten waren.
Maar nadat twee onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam met de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) informatie probeerden op te vragen over de maatregel, bleken de documenten toch te bestaan. Het ministerie van Financiën wees het verzoek namelijk af, en gaf daarmee toe dat er toch memo's zijn.
Na de publicatie van Trouw bleken D66-minister Wouter Koolmees en CU-minister Carola Schouten, tevens mede-onderhandelaars namens hun partij, zich toch te kunnen herinneren dat er documenten waren. Die zouden echter de tafel van hoofdonderhandelaars nooit bereikt hebben.
Vrijdag stelde de premier nog niet van plan te zijn de documenten alsnog openbaar te maken. Hij zei pas na het wob-verzoek geweten te hebben van het bestaan van de memo's.
Regeerakkoord
De oppositie is al maanden op zoek naar de documenten over de afschaffing van de dividendbelasting die gedurende de kabinetsformatie zijn opgesteld. Ogenschijnlijk uit het niets verscheen de maatregel, waardoor de schatkist jaarlijks 1,4 miljard euro misloopt, in het regeerakkoord, terwijl het in geen enkel verkiezingsprogramma stond.
GroenLinks-leider Jesse Klaver was de eerste van de oppositie die aan de bel trok. Hij onderhandelde in een eerder stadium met VVD, CDA en D66 over een regeerakkoord. Dat mislukte, maar hij wist wel hoe de formatie zich achter de schermen afspeelde: onderhandelingen gingen gepaard met memo’s, documenten en onderzoeken.
Afgesproken is dat de stukken na afloop van de formatie in een openbaar dossier worden gepubliceerd. Het viel de GroenLinks-fractie op dat in dat dossier geen enkel document over de afschaffing van de dividendbelasting terug is te vinden. "Lagen er memo's aan ten grondslag? Ik kan me gewoon niet voorstellen dat dat niet zo was", vroeg Klaver in een Kamerdebat in november.
'Een gok'
Documenten die opheldering kunnen bieden waren er niet beweerden alle betrokkenen. "Dit is een inschatting", zei CDA-leider en coalitiepartner Sybrand Buma in november. Klaas Dijkhoff (VVD) omschreef het als "een gok". Als er wel memo’s zouden zijn, dan zouden die openbaar gemaakt moeten worden, zei Pechtold in het dividenddebat van november.
Premier Mark Rutte verdedigde de maatregel afgelopen maanden vurig. Het is zijn overtuiging dat de afschaffing nodig is om het vestigingsklimaat aantrekkelijk te maken. Hierdoor zullen grote multinationals als Shell en Unilever hun hoofdkantoor in Nederland houden en dat zorgt voor banen. Hij voelde "tot in mijn diepste vezels" dat het nodig was. Met "een gevoel" van de premier kon de oppositie geen genoegen nemen.
De verwachting is dat de Tweede Kamer deze week nog debatteert over de onthullingen. Met het openbaarmaken van de memo's hoopt Rutte de angel uit het debat getrokken te hebben. Het is voorlopig nog even afwachten wat er exact in de memo's staat en of dat het kabinet in de problemen kan brengen.
De vraag die echter ook na de publicatie van de stukken blijft spelen is of de hoofdonderhandelaars Mark Rutte, Sybrand Buma (CDA), Alexander Pechtold (D66) en Gert-Jan Segers (CU) de documenten, die eerst niet zouden bestaan, gedurende de formatie echt niet gezien hebben of dat zij gelogen hebben.
Volgens Klaver staat de premier hoe dan ook een zwaar debat te wachten. "Zijn geloofwaardigheid staat op het spel. Wat staat er voor gevoelige informatie in deze memo’s dat ze zolang geheim moesten blijven?", aldus Klaver.
Wil jij elke ochtend direct weten wat je ’s nachts gemist hebt en wat er die dag gaat gebeuren? Abonneer je dan nu op onze Dit wordt het nieuws-nieuwsbrief!