Rijke cokebazen duiken onder in honderden luxe safehouses

Het was alsof de grot zich opende voor Ali Baba en zijn veertig rovers. Alleen was het de Rotterdamse politie, die onlangs de prullenbak aan de muur van een luxe appartement onder de loep nam. Toen ze erlangs streken – hop – verscheen plots de ruimte erachter. Een ingenieuze verstopplek.

Steeds vaker treffen agenten dit soort safehouses aan waar criminelen onderduiken. Ze kunnen er compleet anoniem baden in comfort én hebben er ingenieuze plekken om te verbergen wat ook niet gevonden mag worden. Geld, drugs en vuurwapens worden professioneel verborgen in holle muren en deurkozijnen. Inderdaad, net als in de film.

Tussenpersonen zorgen dat de bewoner niet officieel geregistreerd komt te staan. Maar de politie heeft in de smiezen wat plaatsvindt in de mooiste appartementencomplexen van ons land. Hoewel precieze cijfers ontbreken, gaat het alleen al in de Rotterdamse regio om zeker honderden safehouses.

,,We komen die steeds vaker op het spoor omdat we alerter zijn, maar ook omdat er steeds meer zijn te vinden,’’ zegt Arjan de Zwart van de regionale recherche in Rotterdam. Die stad heeft extra aantrekkingskracht op criminelen én bemiddelingsbureaus. Wie onderdak zoekt, verdient het grof geld dat deels wordt aangetroffen meestal in de handel in cocaïne en de haven van Rotterdam speelt daarbij een sleutelrol. Niet alleen voor Nederlandse criminelen – ook Colombianen strijken bijvoorbeeld tijdelijk in de havenstad neer, om te zorgen dat de aankomst van hun waar soepel verloopt.

Wie 2500 tot 4000 euro per maand neerlegt vindt via een bemiddelingsbureau een onderkomen. Die hoogste prijs komt vaker voor dan de laagste, zegt Officier van Justitie Petra Willemse. ,,Het is mogelijk dat zelfs de wifi wordt geregeld, zodat criminelen totaal onder de radar kunnen verblijven.’’ Werkelijk niets staat dan op naam van de bewoner, waardoor die amper traceerbaar wordt. De grote bedragen die in ruil daarvoor worden neergelegd zijn voor de huurders peanuts, zegt Willemse. Neem de inval waarbij dit jaar niet alleen 620.000 euro werd aangetroffen - telmachine incluis - maar ook een mega-tv en de duurste horloges. Voor een riem zoals de twee exemplaren die hier lagen tel je 350 neer. ,,Voor gewone mensen zijn huren van duizenden euro’s maar moeilijk op te brengen. Als we in dit milieu bedragen van vijftigduizend euro tegenkomen, weten we dat het gaat om handgeld.’’ De Zwart: ,,Er worden ongelooflijke winsten gemaakt,’’ zegt De Zwart.

Maar hoe rijk hij ook is, soms kan zoiets simpels als een sleutel een crimineel al verraden. Agenten zijn daarop gefocust, als ze controles uitvoeren. Doordat de meeste luxe appartementen uitgerust zijn met bijvoorbeeld een speciaal pasje of elektronische sleutels om binnen te komen, vinden zij daarin soms aanknopingspunten om verder te kijken. Ook wordt gekeken naar appartementen waar niemand staat ingeschreven, maar wel water en stroom worden afgenomen.

En bemiddelingsbureaus wordt het vuur aan de schenen gelegd. ,,De handel in cocaïne zorgt voor allerlei nevenactiviteiten,’’ zegt De Zwart. ,,De georganiseerde misdaad professionaliseert. Er zijn ook speciale bedrijven die in auto’s verstopplekken aanleggen, of in huizen.’’ De huurmakelaars zijn er soms bewust op gericht criminelen een veilige haven te bieden, anderen knijpen een oogje dicht bij het aannemen van contante betalingen.

Twee verdachte bemiddelaars werden onlangs aangehouden, vanwege de verhuur van panden. De 53-jarige vrouw uit Wassenaar en haar partner van 54 namen volgens de politie contante betalingen aan. Tijdens het onderzoek naar hun praktijken werden bij het verdachte paar niet alleen een Porsche, BMW en de administratie in beslag genomen, ook 1,5 kilo hasj en patronen. In de panden van de verhuurder ging werden grote partijen harddrugs, hennepkwekerijen, vuurwapens, munitie en in totaal 92.000 euro aangetroffen. 

De gemeente legde aan het stel 24.000 euro aan boetes op, de rechtszaak tegen de twee verdachten moet nog dienen. ,,We werken samen met de Fiod, belastingdienst en gemeentes.’’ De bedoeling is om het de drugshandelaren zo moeilijker te maken onder de radar te blijven. Want, zegt De Zwart: ,,De meest succesvolle handelaren blijven totaal onder de radar.’’