Defensie, de politie en de hogeschool doen het: yoga op het werk

Het is maandag en lunchtijd. Terwijl de kantine van de HZ University of Applied Sciences (de Zeeuwse hogeschool) volloopt met studenten die een broodje gaan eten, loopt Fina Pattiruhu de trap op naar een lokaal op de tweede verdieping. Binnen zijn al een paar andere HZ-medewerkers en docenten aanwezig. Op de vloer liggen yogamatjes met warme dekens.

De medewerkster had geluk, want kort erna begon de hogeschool met het aanbieden van yoga, twee keer per week tijdens het werk. Intussen is ze alweer twee jaar trouw bezoekster van de sessies. ,,Liefst ga ik beide dagen, want ik kijk er echt naar uit, maar ik ga minstens één keer per week. Ik heb gemerkt dat deze sessies me helpen dingen los te laten. Ik neem minder mee naar huis. Tegenwoordig gebruik ik de technieken die ik leer ook thuis als ik merk dat ik wel even wat ontspanning kan gebruiken.''

De hogeschool huurt een yogadocent in, net als inmiddels veel andere bedrijven en instanties in Nederland. Ook de politie laat op verschillende plekken in het land yogalessen geven aan personeel. Bij defensie hebben ze het anders aangepakt. Daar zijn sinds 2016 negentig yogadocenten opgeleid. De yogalessen voor militairen zijn niet verplicht. Het is wel de bedoeling dat yoga 'structureel wordt ingebed' in de krijgsmacht, zei een woordvoerder vorige week. In het Amerikaanse en Engelse leger is veel ervaring opgedaan met yoga. Soldaten zouden er leniger van worden, wat verwondingen helpt voorkomen en meditatie maakt hen geestelijk sterker.

Op de hogeschool geeft docent Sascha Pfeifer de lessen aan een vaste groep van veertien docenten en medewerkers. ,,Het is heel laagdrempelig. Iedereen kan aansluiten", vertelt hij over het yogaconcept dat hij ontwikkelde voor bedrijven. ,,Ik noem het stress- en mindmanagement voor hoofd- en kantoormensen. We doen fysieke oefeningen waarmee je fysieke spanning kwijtraakt en ademoefeningen om geestelijke spanning los te laten. We mediteren om te leren focussen en meer energie te krijgen. Eens in de twee weken geef ik Yoga Nidra, om echt diep te ontspannen."

Bij Yoga Nidra luisteren de medewerkers met gesloten ogen en onder een warme deken op hun matjes naar Pfeifer. Hij draagt hen op zich te concentreren op hun lichaam, op hun ademhaling, op de geluiden buiten het leslokaal, op hun handpalmen. Een halfuur lang is Pfeifers stem het enige wat te horen is in het lokaal - behalve dan het gesnurk van een enkeling die nét te diep is weggezakt. ,,Die heeft het ongetwijfeld nodig gehad", zegt hij na afloop. 

Op het provinciehuis in Middelburg, waar de Vlissingse yogadocent elke dinsdag en donderdag lesgeeft, hebben zich 60 ambtenaren ingeschreven. ,,Afgelopen week lagen we in de Statenzaal. Dat was gaaf. En ik mocht op de troon zitten!''

Een dag later was hij in de priorij van het abdijcomplex, waar ook het provinciehuis zit. Aan een lange tafel luisteren zo'n twintig ambtenaren naar Pfeifer, die hen door de 'vergadering met jezelf' heen praat. Onder de tafel zijn de schoenen - nette kantoorhakken en één paar herenschoenen - uit voor wat meer comfort. ,,In deze oefening blijf je gewoon aan tafel zitten. Je leert je aandacht te richten: afwisselend gaan we naar dingen buiten jezelf, zoals een geluid, en in jezelf, zoals gedachten of gevoelens. Zo leer je te kiezen of je reageert op een prikkel die zich aandient, of die doelbewust negeert omdat je ergens anders op gefocust wilt zijn.''

Jan Krijn Coppoolse uit Kapelle was vandaag de enige man. Hij kan niet altijd meedoen, zegt Coppoolse. Drukke baan. Ziedaar zijn motivatie om mee te gaan doen, anderhalf jaar geleden. ,,Ik had geen speciale verwachtingen, maar dacht: een beetje ontstressen, wat meer balans kan geen kwaad. Ik ervaar die dinsdagen als een rustmoment. Het ontlaadt even. Al weet ik dat ik die ontspanning straks, als ik de vergadering weer in ben, snel kwijt ben." Toch is de yoga een blijvertje, zegt de 56-jarige beleidsadviseur financiën.

Sascha Pfeifer is in Zeeland niet de enige yogadocent die werknemers helpt in balans te komen. Yogadocente Atyna Janse uit Vlissingen komt bijvoorbeeld bij een gemeentedienst, de Rabobank en een ondernemersgroep. ,,In een half uur haal ik ze uit hun hoofd, zodat ze helemaal tot rust komen. Naast ontspanningsoefeningen doen we ook een paar pittige oefeningen, die de aandacht helemaal naar je lichaam brengen. Dat is ook een manier om uit je hoofd te komen." Meest opvallende nieuwkomer in het rijtje: ,,In mei geef ik een yogales aan de districtschefs van de politie. Vooralsnog een proef, kijken of het bevalt."

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!