Direct naar artikelinhoud

Ruud Lubbers gaat in memoires diep door het stof

In postuum te verschijnen memoires gaat voormalig minister-president Ruud Lubbers diep door het stof over de manier waarop hij zijn opvolger bij het CDA Elco Brinkman wegzette.

'Een keuze waarvan ik later denk: fout, fout, fout, Ruud.'Beeld anp

Lubbers, die in februari van dit jaar overleed, schrijft in zijn boek 'Persoonlijke Herinneringen': "Ik was mijnerzijds zeer deloyaal tegen Elco Brinkman. Kennelijk was ik over de rooie. Een keuze waarvan ik later denk: fout, fout, fout, Ruud."

Aan de vooravond van de Tweede Kamerverkiezingen in 1994 zegt hij voor draaiende camera's dat hij niet op de door hem zelf aangewezen kroonprins Brinkman zal stemmen, maar op ex-minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin.

Het leidt tot een dramatische verkiezingsnederlaag en het eerste kabinet sinds mensenheugenis zonder christen-democraten.

Waterscheiding
Aan het einde van zijn derde kabinet barst de verkiezingscampagne los waarin Brinkman voor het eerst te paard zit. In Lubbers' beleving neemt Brinkman nodeloos ferm afstand van zijn levenswerk. Door te verklaren dat er een ander tijdperk is aangebroken: hij wil een 'waterscheiding' met de PvdA en pakt de AOW aan.

"Ach ik was moe. Opgebrand," verklaart Lubbers. "De voorstellen uit Brinkmans koker deden naar mijn idee afbreuk aan plannen waar we juist zo hard aan hadden gebouwd. Ik was de controle kwijt en ik wilde haar ergens teruggrijpen, voor de zaak waar ik in geloofde, wat ik als het goede beschouwde. Terwijl ik los had moeten laten..."

In het boek onthult Lubbers verder dat hij in 2010 als informateur een plan had om PVV-leider Geert Wilders in het gareel te houden. Dat loopt geheel in de soep. Lubbers staat op twee voorwaarden toe dat de PVV CDA en VVD aan een meerderheid kan helpen.

Vetorecht
"Mits Ernst Hirsch Ballin minister van Justitie wordt en Geert Wilders instemt met een vetorecht van de minister van Justitie op uitlatingen van hem die staatsrechtelijk niet door de beugel kunnen."

Dat plan legt Lubbers voor aan VVD-leider Rutte, Hirsch Ballin en Wilders. "Rutte laat mij vervolgens weten dat hij het wel goed vindt door te gaan op die mogelijkheid." Geert Wilders stemt in met mijn voorwaarde."

Dan draagt Lubbers het informateurschap over aan Opstelten. Vervolgens zegt Hirsch Ballin: "Ruud, ik ga het niet doen." De vrouw van Hirsch Ballin heeft hem gezegd: "Doe het mij en de kinderen niet aan om met Wilders in een kabinet te gaan, die Wilders zit zo fout. Die man gaat voor waarden waar wij op tegen zijn, dat kan niet."

'Persoonlijke Herinneringen' van Ruud Lubbers verschijnt aanstaande maandag.

Ik was de controle kwijt en ik wilde haar ergens teruggrijpen, voor de zaak waar ik in geloofde.
Ruud Lubbers

Ruud Lubbers 1939 - 2018

Voormalig minister-president Ruud Lubbers groeide uit tot een internationaal gerespecteerd staatsman, en de machtigste Nederlandse minister-president van de twintigste eeuw. In februari van dit jaar verloor Nederland zijn langst zittende premier.