Direct naar artikelinhoud

Nazi’s nekten boomgroei in Noorwegen

Nou dat weer: de Nazi’s hebben de groei van bomen in Noorwegen tot stilstand gebracht. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van boomringen rondom een van de fjorden waar de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog hun slagschip de Tirpitz verstopten.

NoorwegenBeeld Büller, Jiri

Het kunstmatig opgetrokken rookgordijn dat het oorlogsschip aan het zicht moest onttrekken, blijkt de bomen op die plek te hebben aangetast: in dennen tot op zo’n 4 kilometer afstand zijn de groeiringen opvallend dun, en bij één boom zijn vanaf 1945 negen jaar lang zelfs helemaal geen groeiringen ontstaan. Een teken van stress, aldus de Duitse dendrochronoloog Claudia Hartl, die het effect toevallig op het spoor kwam toen ze voor een klimaatreconstructie de boomringen rondom Kåfjord bestudeerde.

De Duitsers verstopten de Tirpitz in 1944 in het fjord en gebruikten chloorsulfonzuur om hun rookgordijn op te trekken. Dat moet de naalden van de dennen in de buurt hebben beschadigd, waardoor hun fotosynthese stilviel, ze geen massa meer konden aanmaken en ook de groei van boomringen stokte, redeneert Hartl. Bij sommige bomen duurde het dertig jaar voordat de groei weer helemaal normaal was, aldus de boomringdeskundige.

De Tirpitz was het zusterschip van het befaamde slagschip de Bismarck en geldt nog altijd als het zwaarste oorlogsschip ooit in Europa gemaakt. Uiteindelijk doorstond het de oorlog niet: eind 1944 werd het schip alsnog door Britse bommenwerpers tot zinken gebracht bij Tromsø.

NoorwegenBeeld Büller, Jiri