Direct naar artikelinhoud
Column

Een gewone bom is niet humaner dan mosterdgas

Theodor HolmanBeeld Wolff

Wat is eigenlijk het verschil tussen een gewone bom en een gifgasaanval?
Het aantal slachtoffers?

Beide wapens worden strategisch ingezet. In een oorlog - en zeker in Syrië - betekent een strategie: mensenlevens.

Elk wapen heeft tot doel slachtoffers te maken.

Het verschil tussen de knots van de oermens en de atoombom zit alleen in de hoeveelheid slachtoffers en de tijd die het kost om ze te maken.

Hoe sneller je een groot aantal slachtoffers kunt maken, hoe beschaafder een land zichzelf acht.

Geen soldaat, geen generaal, geen machthebber denkt in tijden van oorlog aan mensenrechten, handvesten van Verenigde Naties, Veiligheids­raden, kinderen, bejaarden en gehandicapten. Een woord als overwinning betekent dat er bij jou minder doden zijn te betreuren dan bij de tegenstander. Wie de meeste en de beste wapens heeft, wint.

Is het misplaatste empathie dat we chemische wapens méér veroordelen dan andere? We weten dat de dood bij chemische wapens verschrikkelijk is; kinderen krijgen geel schuim om hun mond, hun lichamen worden rood, hun gezichten blauw.

"En bij voldoende blootstelling vormen zich na verloop van tijd blaren. Ook op de longen en de ogen heeft het een verwoestend effect. Het kan bij hogere doses blindheid en doofheid veroorzaken."

Dat is misschien wel het meest cynisch aan mosterdgas: vele slachtoffers raken blijvend gehandicapt. Een lichaamsdeel dat niet is verlamd, doet helse pijn.

Mosterdgas doodt misschien niet direct, maar doet je verlangen naar de dood.

Dat betekent niet dat een gewone bom humaner zou zijn.

Zelfs een geweer is niet humaner dan een bom. Alleen minder effectief.

En toch.

Een oorlog winnen is soms noodzakelijk. Oorlog voeren heeft soms zin. Pacifisme is mooi, maar kan meer slachtoffers tot gevolg hebben dan strijd.

Omdat de internationale gemeenschap dat vraagt, zal Trump straks, na 'een onderzoek', in Syrië overgaan tot bombardementen. Hij wordt misschien geholpen door de Fransen, de Engelsen en door ons. De chemische wapens moeten worden gewroken.

Men zal de bommen mikken op 'strategische doelen'. Daarmee bedoelt men dat men probeert geen burgers, geen kinderen, bejaarden en gehandicapten te raken.

Uiteraard worden die wel ­geraakt. Daar zal ook weer 'een onderzoek' naar worden ingesteld. Wij zullen foto's zien van geblakerde baby's, bebloede gelaten waaruit ogen, neuzen of oren zijn verdwenen.

Het heeft zin, alleen weten we nog niet voor wie, wanneer en hoe.

Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column. Lees al zijn columns terug in het archief.

Reageren? t.holman@parool.nl

Pacifisme is mooi, maar kan meer slachtoffers tot gevolg hebben dan strijd