Nederland, nodig meer migranten uit
Het uitnodigen van vluchtelingen om zich in Nederland te vestigen, maakt opvang beheersbaar, zegt Keimpe Zonneveld van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR.
In een brief aan de Tweede Kamer zette het kabinet eind vorige maand zijn integrale migratieagenda uiteen. Dat er nu een migratieagenda is, is op zich al winst ten opzichte van de afgelopen jaren en het kabinet verdient hier een compliment voor. Hoewel de brief een mix is van open deuren, herhaling van oud beleid met ook, jawel, een aantal hoopgevende elementen, zijn er twee aspecten die nadere aandacht behoeven.
Zo kondigt het kabinet terloops aan dat het voornemens is een onafhankelijk onderzoek te laten doen naar de houdbaarheid van het Vluchtelingenverdrag van 1951. Dit is duidelijk een overwinning voor de VVD en het CDA. Deze partijen hebben al eens aangegeven het Vluchtelingenverdrag 'niet meer van deze tijd' te vinden en hebben zich openlijk uitgesproken voor het aanpassen ervan. Dat dit voornemen vooral lijkt te zijn ingegeven door fundamentele misvattingen over het verdrag en bedoeld voor binnenlands politiek gewin op de korte termijn (de instroom zo snel mogelijk beperken en daarna onmogelijk maken), werd vorig jaar al overtuigend aangetoond door migratiehoogleraar Thomas Spijkerboer.
Afvragen of het Vluchtelingenverdrag nog van deze tijd is, is niet alleen onnodig, maar ook ronduit hypocriet
Het verdrag aanpassen of afschaffen is helemaal niet nodig. Terwijl Nederlandse politici lijken te denken dat 'opvang in de regio' een geheel nieuw concept is, zorgt het Vluchtelingenverdrag er al bijna 70 jaar voor dat de overgrote meerderheid van alle vluchtelingen in de herkomstregio wordt opgevangen (in 2016 84 procent). De keerzijde is dat Nederland, Europa en andere geïndustrialiseerde landen al decennialang hun deel van de afspraken bewust niet nakomen. Die gaan over voldoende financiering voor opvang en genoeg mogelijkheden voor hervestiging: het uitnodigen van vluchtelingen die in de herkomstregio verblijven, om hen na selectie door UNHCR en het nieuwe opvangland 'over te plaatsen' naar dat nieuwe opvangland. Het maakt de vraag of het Vluchtelingenverdrag nog van deze tijd is, niet alleen onnodig, maar ook ronduit hypocriet.
Een goed begin zou zijn dat het kabinet het hervestigingsquotum drastisch ophoogt en dit ook binnen Europa bepleit. Een bescheiden begin is er: dit jaar gaat het hervestigingsquotum van 500 naar 750 personen per jaar. UNHCR heeft berekend dat bijna 1,2 miljoen personen wereldwijd behoefte hebben aan hervestiging, dus de Nederlandse verhoging is een druppel op een gloeiende plaat.
Door hervestiging van asielzoekers daalt het aantal klanten van mensensmokkelaars
Voordelen
Hervestiging van vluchtelingen biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de onaangekondigde komst van asielzoekers naar Nederland, zoals in 2015 veel gebeurde. Zo worden legale migratieroutes bevorderd en daalt het aantal klanten van mensensmokkelaars. Ook neemt de druk op landen in de regio af, waardoor zij beter in staat zijn om achterblijvers te accommoderen en perspectief te bieden. Ook is de asielinstroom beter te plannen en beheersen, wat de IND en het Coa en andere betrokken organisaties eindelijk in staat zou stellen een stabiel en toekomstgericht personeelsbeleid te voeren. Tevens kan vooraf een zekere selectie en screening plaatsvinden, waardoor het risico van moeilijk uit te zetten afgewezen asielzoekers wordt beperkt, de veiligheid in Nederland beter is te waarborgen en waarmee een 'zachte landing' en integratie in Nederland beter kan worden bereikt, zowel voor de aankomende vluchtelingen als voor de ontvangende gemeenten.
Nederland ontving in 2017 bijna 15.000 nieuwe asielaanvragen. Deze mensen meldden zich, mogelijk na een levensgevaarlijke reis, zelf aan in Nederland. Het zou mooi zijn als het kabinet, in het belang van zowel vluchtelingen als onszelf, in zou zetten op een omgekeerde situatie, waarin 15.000 mensen veilig naar Nederland kunnen komen en maar 750 mensen zichzelf hoeven aan te melden.
Lees ook:
Met het VN-vluchtelingenverdrag is niks mis, zei hoogleraar internationaal vluchtelingenrecht James Hathaway vorig jaar in Trouw. "Alleen de uitvoering is belabberd."
De kritiek op het vluchtelingenverdrag snijdt geen hout, schreef Trouw- buitenlandredacteur Pieternel Gruppen eerder. Ze gaf vijf argumenten waarom herziening, juist nu, een slecht idee is.