Wilders is verslagen

De haat heeft in ieder geval niet gezegevierd. Het smerige ‘de eeuwige islam’-spotje waar Wilders zijn kiezers mee wilde mobiliseren heeft faliekant gefaald. In Rotterdam, de stad die hij met zijn blitz-krieg wilde veroveren en waar de PVV eerder bij niet-lokale verkiezingen als grootste eindigde, haalde de veroordeelde haatzaaier niet meer dan twee zetels. In Spijkenisse, waar hij heen trok om busjes pepperspray aan het publiek (lees: pers) uit te delen, werden het niet de beloofde 10 zetels maar slechts 5. De PvdA is er groter, volgens de voorlopige uitslag. In bastions als Almere en Den Haag kreeg de PVV grote klappen. Ik zag Wilders na de uitslagen op tv, hij oogde alsof hij net van een 3 dagen durende rave kwam. Uitgeblust en misschien wel uitgedoofd.

In Rotterdam werd Leefbaar Rotterdam weliswaar de ‘grootste’ met 11 zetels maar boekte wel een verlies van twintig procent. Grote verrassing bleek de VVD die naar 5 zetels groeide, een ongekende winst. Joost Eerdmans zal zich nog eens achter de oren moeten krabben. Pim zou het zo niet gewild hebben. Toen Wilders aankondigde in Rotterdam mee te doen omdat Leefbaar ‘te soft’ tegen moslims is, sloot de gepanikeerde Eerdmans in allerijl een verbond met het Forum voor Democratie van Thierry Baudet en ging tekeer tegen niet-witte Rotterdammers. De ruk naar extreemrechts heeft hem niets opgeleverd. Ook in zijn thuisbasis Amsterdam is Baudet blijven steken op het niveau van een splinterpartij.

Als de Leefbaar-leider niet had gekozen voor identiteitspolitiek dan had hij niet zoveel verloren aan zijn directe rechtse concurrent de VVD die in Rotterdam een opmerkelijk optimisme aan de dag legde en ver weg bleef bij de landelijke toon en het beruchte ‘In Rotterdam spreken we Nederlands’ van vier jaar geleden. Dan had Eerdmans nu ook niet zo’n probleem gehad om een college te vormen. Als hij pech heeft blijft het te verwachten gestuntel van FvD in Amsterdam hem vier jaar lang achtervolgen. Potentiële partners als D66 en PvdA accepteren de racistische trekken van FvD niet. Zonder Baudet en het migratie-geklaag had Eerdmans stemmen kunnen werven onder de vele conservatieve bewoners met een niet-Westerse achtergrond. De keuze voor haat is behalve verwerpelijk ook nooit echt slim.

Het raadsel bleek het wegvagen van de SP. Halverwege de verkiezingsavond bezocht ik het partijkantoor in het Oude Westen. Het was er stil en je kon tegen het gevoel van verslagenheid aanleunen. Niemand had de klap zien aankomen en niemand had een verklaring. “Geen idee,” zei de partijveteraan kortaf, met een blik alsof hij water zag branden. Het gevoel heerste dat de kiezer de inspanningen niet kon waarderen. Verbittering gluurde om de hoek. Misschien pikt de hardcore linkse kiezer toch gewoon de erfopvolging in het landelijke leiderschap niet.

Barbara Kathmann werd alom geprezen als lijsttrekker van de PvdA maar ze bleek het landelijk zo belabberde imago van haar partij niet van zich af te kunnen schudden. Het verlies wordt mede veroorzaakt door de opkomst van Denk. Het ontstaan van die partij is een gevolg van de opstelling die Asscher als minister innam tegen het duo Kuzu/Öztürk. Hij wilde onder druk van het populisme zijn witte spierballen tonen in plaats van de kwestie op een slimme manier op te lossen en de twee daarna uit te rangeren. Dan hadden afsplitsers niet vanuit een comfortabele positie in de Kamer hun partij kunnen opbouwen.

GroenLinks is ook in Rotterdam de grote winnaar op links. In sommige kringen werd de partij verguisd wegens het zo snel opblazen van het linkse verbond nadat Nida weigerde afstand te nemen van de tweet Israël=IS, een constatering die slechts weinigen steunen en leidt tot een eindeloze discussie. GroenLinks heeft er slim aan gedaan daar snel mee af te rekenen aangezien er helemaal niets te winnen valt met het overnemen van de haat uit het Midden-Oosten, integendeel.

De Rotterdamse raad telt nu 13 partijen, een absurd hoog aantal en dat zullen er de komende vier jaar vast meer worden want afsplitsingen liggen altijd op de loer. Op Leefbaar na heeft niemand meer dan 5 zetels. Dat krijg je met al dat gehamer op de Nederlandse identiteit: Italiaanse toestanden.