Zomertijd gaat in, maar wat hebben we daar eigenlijk aan?

1. De belangrijkste vraag: gaat de klok vooruit of achteruit?

De zomertijd betekent dat de klok een uurtje vooruit moet worden gezet, dat is aanstaande zondag om 2.00 uur om precies te zijn. Dat betekent een uurtje korter slapen. De zomertijd duurt dit jaar tot zondag 28 oktober.

2. Waarom hebben we een zomer- en wintertijd?

Allereerst goed om te weten: de wintertijd is eigenlijk de 'normale' tijd. Die duurt vijf maanden. Het is juist de zomertijd waarbij van de standaardtijd wordt afgeweken door de klok een uur vooruit te zetten.

Die zomertijd is om te voorkomen dat het in het holst van de nacht al licht wordt. Zonder zomertijd zou het bijvoorbeeld eind juni al tegen 3.30 uur 's nachts licht worden en tegen 21.30 uur 's avonds weer donker. Door de klok dan te verzetten, lijkt de zon later op te komen en weer onder te gaan.

Hierdoor is het 's morgens langer donker, en blijft het 's avonds juist langer licht. De periode van daglicht komt zo beter overeen met de periode waarin de meeste mensen wakker zijn. In de winter is dat niet nodig, 

3. Wat is precies het voordeel van die wisseling?

Het meest voor de hand liggende voordeel van de zomertijd is dat huishoudens 's avonds minder stroom verbruiken omdat er pas later verlichting nodig is. In het Europarlement heeft een speciale werkgroep de voor- en nadelen onderzocht, maar volgens deze groep zou de beoogde energiebesparing helemaal niet worden bereikt.

4. En de nadelen?

Door het ingaan van de zomertijd zou je biologische klok korte tijd ontregeld worden. En die is van invloed op het cognitief en fysiek functioneren. Uit Deens onderzoek blijkt dat het verzetten van de klok rechtstreeks effect zou hebben op het aantal mensen dat depressief wordt. We spraken eerder met psychiater Rienke de Weme, die vindt dat we nog eens goed moeten nadenken of we nog wel moeten doorgaan met zomer- en wintertijd.

Want sommige mensen krijgen last van een verstoord slaapritme of voelen zich alsof ze last van een jetlag hebben. "Mensen hebben dan een week last van vermoeidheid en somberheid, maar daarna is hun ritme weer aangepast", aldus De Weme. "Een winterdepressie duurt langer, vaak begint het eind oktober en stopt het voor januari. Dit heeft te maken met minder zonlicht. Of het aanhouden van de zomertijd dit kan oplossen, moeten we uitzoeken."

5. Heeft de hele wereld eigenlijk een zomer- en wintertijd?

Nee. Landen die dicht bij de evenaar liggen, doen er bijvoorbeeld niet aan. Zij kennen ook geen seizoenen. Maar sinds 2002 doen alle landen van de EU mee, op hetzelfde moment. Wereldwijd zijn er zo'n 70 landen die twee keer per jaar de klok verzetten. Sommige landen die niet bij de EU horen, doen dat op een ander moment.

6. Hoe lang heeft Nederland al de zomertijd?

In Nederland is de zomertijd voor het eerst ingevoerd in 1916, maar in 1945 werd die weer afgeschaft. In 1977, vier jaar na de oliecrisis van 1973, voerde Nederland de zomertijd opnieuw in. 

7. Komt er ooit een einde aan de zomertijd?

Dat is een discussie die elk jaar weer oplaait. Vorig jaar haalde de actiegroep Stop de Zomertijd nog ruim 38.000 handtekeningen op. Want de zomertijd is flauwekul en moet afgeschaft worden, vinden de initiatiefnemers. Ook in het Europarlement is het onderwerp van gesprek.

Afgelopen februari zou er in het Europarlement een motie komen om de zomertijd af te schaffen, maar die werd niet in stemming gebracht. Een meerderheid wil dat de Europese Commissie eerst een onderzoek instelt naar de effecten van het verzetten van de klok. Wat de status van dat onderzoek is, is niet bekend.

Overigens: als de motie tot afschaffing in het Europarlement ooit wordt aangenomen dan heeft dat nog niet direct gevolgen. Het aannemen van zo'n motie betekent alleen dat het parlement de Europese Commissie oproept de zomertijd af te schaffen. Gaat de commissie daarin mee, dan is het vervolgens aan de lidstaten zelf om een beslissing te nemen. 

Zomertijd: dit is waarom we het doen

Meer op rtlnieuws.nl:
Europarlement gaat stemmen over afschaffen zomertijd