Jaarrekening helft gemeentes niet goedgekeurd door accountant

De jaarrekeningen van de helft van de gemeentes is niet goedgekeurd door een accountant. Dat schrijft minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA) in een brief aan de Tweede Kamer (pdf). Een jaar daarvoor kreeg nog 98 procent van de gemeentes goedkeuring van de accountant.

De verschillen per provincie zijn groot, volgens de onderzoekers. In Zeeland en Zuid­-Holland kregen gemeentes relatief het vaakst goedkeurende verklaringen, in Flevoland, Drenthe en Groningen het minst. Bij gemeentes tussen de 20.000 en 50.000 inwoners kreeg 55 procent een goedkeurende verklaring, bij gemeentes met meer dan 100.000 inwoners slechts 45 procent. De jaarrekening van één gemeente is zelfs afgekeurd. De anderen moeten hun werk gedeeltelijk of geheel overdoen.

Problemen met verantwoording nieuwe zorgtaken

Plasterk liet onderzoek doen naar de financiële jaarverslagen over 2015 door onderzoeksbureau BMC. De onderzoekers concluderen in hun eindrapport (pdf) dat de belangrijkste oorzaken in het sociale domein liggen. Vorig jaar kwamen veel zorgtaken bij de gemeentes te liggen. Zij zijn nu onder andere verantwoordelijk voor de thuiszorg en jeugdzorg.

De verantwoording van die nieuwe taken ging moeizaam, schrijft Plasterk:

“De andersluidende controleverklaringen zijn blijkens dit onderzoek vooral een gevolg van de fouten en onzekerheden die opgetreden zijn bij de zorg in natura (bij met name de Wmo 2015 en de Jeugdwet) en de verstrekking van het persoonsgebonden budget (PGB).”

De verschillende schakels in de nieuwe keten sluiten nog niet goed op elkaar aan, aldus Plasterk, en dat zal waarschijnlijk ook nog enkele jaren duren. Veel gemeentes waren te laat met het inleveren van hun verantwoordingen dit jaar, veelal omdat accountants ze niet op tijd konden controleren. De deadline van 15 juli werd daarom verlegd naar 15 augustus en vervolgens naar 30 september.

Plasterk heeft acties aangekondigd om dat proces te versnellen.Zo heeft hij de falende gemeentes gevraagd om met accountants een verbeterplan op te stellen. Een “stuurgroep”, met vertegenwoordigers van gemeenten, zorgaanbieders, accountants en Rijk, moeten de plannen “monitoren”.

De onderzoekers verwachten echter dat een aantal gemeenten door de tijdrovende verantwoording van 2015 te laat verbeteringen kan doorvoeren om volgend jaar een goedkeurende verklaring te krijgen.