RTL Nieuws RTL.nl

Let op, binnenkort verhuist RTL Nieuws naar RTL.nl

Al onze nieuwsberichten en video’s vind je straks op RTL.nl.

Neem alvast een kijkje

Ga naar de inhoud
Nederland

Last van stemstress? Zo kun je met gerust hart het stemhokje in

Beeld © ANP

Je hoort er al weken over, vandaag is het dan ineens zo ver: we kunnen weer naar de stembus. Heb jij last van stemstress? Geen nood. Hier vind je de belangrijkste informatie op een rij om je stem te kunnen bepalen.

Waarschijnlijk weet je dit inmiddels al wel: we stemmen voor de gemeenteraad en over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv)​. Het raadgevend referendum over de Wiv wordt overal gehouden. In 335 van de 380 gemeenten kun je stemmen over de samenstelling van de raad. De gemeenteraadsverkiezingen worden niet overal gehouden vanwege gemeentelijke herindelingen. 

​Stemhulpen voor de gemeenteraadsverkiezingen

Misschien kun je nog wel wat hulp gebruiken om een beeld te krijgen van de plannen van de partijen in jouw gemeente. Het invullen van een stemhulp kan daarbij helpen. Helaas is dat niet voor alle gemeenten mogelijk. 

Gemeenten moeten namelijk betalen om stemhulp te laten maken en niet alle gemeenten hebben dat gedaan. Op de site gemeenteraad.nl staat dat voor 66 procent van de Nederlanders 'in ieder geval één van de drie grote stemhulpen' beschikbaar is.

Miniatuurvoorbeeld

44 gemeenten hebben zich gemeld voor de StemWijzer. Voor MijnStem gaven zich 64 gemeenten op en aan het Kieskompas doen 33 gemeenten mee. Van de (regionale) titels van uitgever De Persgroep is er ten slotte de Kieswijzer. De uitgever zegt dat er 220 gemeenten in zijn opgenomen en dat de onderwerpen niet zijn vastgesteld door politieke partijen, maar door burgers en journalisten. 

ZIE OOK: Deze stemwijzers helpen je bij het bepalen van je stem

Of er nu een stemhulp voor jouw gemeente bestaat of niet, je kunt natuurlijk altijd nog de verkiezingsprogramma's van de partijen in jouw gemeenten lezen. Het kost misschien even tijd, maar het is wel belangrijk om te gaan stemmen, vindt politiek commentator Frits Wester. "Je moet zelf weten natuurlijk, maar ik zou altijd gaan stemmen. Dit is het het moment waarop je invloed kunt uitoefenen op de beslissingen in jouw gemeenten. En vergis je niet: gemeenten hebben er de afgelopen jaren flink wat taken bij gekregen. Vooral als het om de zorg gaat. Het maakt dus wel degelijk uit wie er in jouw gemeenteraad de beslissingen neemt."

Referendum?

Tegelijkertijd met de gemeenteraadsverkiezingen wordt dus ook het raadgevende referendum over de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) gehouden. Het draait om de vraag: 'Bent u voor of tegen de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017?'. 

Wil jij weten wat de wet precies inhoudt? Kijk dan deze uitlegvideo: 

In deze video leggen we in 2,5 minuut hoe de nieuwe wet werkt.

Heeft het zin? 

Het gaat om een raadgevend referendum. Het kabinet is voor de nieuwe wet en wil ook van het raadgevende referendum af. Heeft het dan nog zin om te stemmen over de wet? ​Ja zeker, zegt onder anderen bestuurskundige Koen van der Krieken. "Als de opkomst minstens 30 procent is en de meerderheid stemt tegen de wet, dan zal de regering toch iets moeten met de uitslag."

ZIE OOK: Stemmen over de 'sleepwet': kies je voor privacy of veiligheid?

Wat is 'iets'? In de wet staat dat de regering het wetsvoorstel moet heroverwegen als de opkomst hoog genoeg is (minstens 30 procent) en de meerderheid tegen het voorstel stemt. "Dat betekent dat ze opnieuw moeten nadenken of ze de wet willen intrekken of toch invoeren. De Tweede en Eerste Kamer moeten vervolgens beslissen of ze hierin meegaan", zegt Van der Krieken. 

Niet vergeten!

  • Een stemgerechtigde moet zijn stempas meenemen naar het bureau en moet zich kunnen legitimeren met paspoort, identiteitskaart of rijbewijs. Het identiteitsbewijs mag maximaal vijf jaar verlopen zijn op de dag van stemming.
  • De stembureaus zijn geopend van 07.30 uur tot 21.00 uur.
  • Het stemmen moet gebeuren met een rood potlood. Het gekozen vakje moet goed worden ingekleurd of aangevinkt. Als er meerdere vakjes zijn gekozen, is een stem ongeldig. Ook als je een andere kleur gebruikt, maak je het stembiljet ongeldig.
  • Als je een fout maakt, is er geen reden voor paniek. Je kunt één keer een nieuw stembiljet vragen. 
  • Hier lees je nog meer over de 'do's en dont's in het stemhokje'. 

Mikal (22) en Tim (23) willen in gemeenteraad: 'Zou allergrootste droom zijn'

Met een gemiddelde leeftijd van 53 jaar is de gemeenteraad een grijs bolwerk. Twintigers Mikal en Tim willen daar verandering in brengen en stellen zich verkiesbaar in hun eigen gemeente. "Ik zie het als een uitdaging.''

Meer op rtlnieuws.nl: