Het moet afgelopen zijn met dat pamperen van volwassen kinderen
Ouders van nu weten van geen ophouden. Als redacteur Ally Smid leest dat in Amerika sommige ouders zelfs met hun kind meegaan naar sollicitatiegesprekken, schrikt ze.
Ik ken ouders die het wel fijn vinden dat hun kinderen van 23 en 25 nog thuis wonen. Het geeft nog steeds iets om te zorgen, je zit niet alleen elkaar aan te staren aan tafel, het voorkomt misschien zelfs een scheiding (of stelt die in elk geval uit).
Ik ken een moeder die haar dochter uit haar leerboeken voorleest, in de hoop dat er eindelijk iets blijft hangen
Ik ken een moeder die haar dochter van 15, die niks doet op het vmbo, een paar avonden per week in bad zet en dan op een stoel haar uit haar leerboeken voorleest, in de hoop dat er eindelijk iets blijft hangen. En ze haar diploma haalt.
Ik ken een vader die zo woedend werd toen hij op zijn handsfreeautotelefoon van door school werd gebeld dat zijn zoon niet in de begeerde sportklas was gekozen, dat de bewuste zoon (11), achter in de auto, hem moest kalmeren.
De Luizenmoeder bestaat echt
Ik lach op zondagavond om een aflevering van ‘De luizenmoeder’ en zie hoe bemoeizuchtig ouders kunnen zijn. “Hebben ze soms niks te doen?” vraagt mijn zoon vanaf de bank. Nee, sommige ouders hebben niets te doen, weet ik nog van het schoolplein van tien jaar geleden. Of ze zorgen ervoor dat ze op cruciale momenten van zich laten horen. Toen was het nog maar een enkeling die zich luizenmoederig gedroeg. Nu is het schering en inslag.
Zo lees ik over Amsterdamse ouders die een kort geding aanspanden vanwege hun uitgelote kinderen, die inmiddels toch op een van hun favoriete middelbare scholen zitten. Tijdens het kort geding was een spreekverbod afgesproken. Het moest stiekem. Andere gedupeerde ouders zijn razend.
En wat te denken van de selectiedagen bij voetbal- en hockeyclubs. Als je daar niet als ouders rondhangt en praat met deze en gene, kun je denken dat je kind daarom wordt overgeslagen. Bij hockeyclub Terriërs in Heiloo hebben ze nu ouderavonden ingesteld waarop coaches aan ouders hun selectiekeuze verantwoorden. Die avonden worden bewust een paar dagen na de uitslag gepland, zodat de hevigste emoties alvast zijn bedaard.
Ik ken een 60-plus-vader die niets leuker vindt dan op feestjes van zijn zoon van 23 eindeloos te kletsen met diens vrienden.
Ik ken een moeder die altijd tosti’s klaar zet, omdat haar zoon (18) geen kaas aan wil raken
Ik ken een moeder die haar dochter, die al lang op kamers woont, appt dat ze bij een aangekondigde vrieskou wel drie lagen kleren aan moet doen, ook al heeft ze voor die moederlijke kou-obsessie met sinterklaas al eens flink op haar donder gekregen.
Ik ken ook een moeder die al jaren elke dag een smoothie (bevroren fruit, 2 bananen, yoghurt, water en mixen maar) maakt voor haar nu 18-jarige zoon (die nooit fruit zal pakken van de fruitschaal) en een tosti klaar zet in het tosti-ijzer, omdat hij geen kaas durft aan te raken. Ja inderdaad, gesmolten kaas lust hij wel.
Ik beken. Die moeder, van die dochter en die zoon, dat ben ik.
Ik lees over een vader die zich nog steeds schuldig voelt dat hij er nooit was toen de kinderen klein waren. Nu helpt hij ze met solliciteren. Maar dat sommige ouders zelfs meegaan naar een sollicitatiegesprek, zoals vorig jaar in een artikel in The New York Times stond, kan het erger? Zou ik het, met mijn tosti’s en warme ondergoed, ooit zo ver laten komen? Bellen als ouder als je zoon is afgewezen en dan zeggen dat de werkgever toch heel fout zit door deze fantastische kandidaat niet aan te nemen?
In de Verenigde Staten gebeurt het. Recruiter Brandi Britton, zo lees ik in dat artikel, die mensen werft voor administratieve banen bij het bedrijf Robert Half (325 locaties in de VS) zag tot haar stomme verbazing een vader meekomen met zijn zoon op diens sollicitatiegesprek. Dezelfde vader had haar ook al eerder gebeld om zijn zoon aan te prijzen.
Tekst gaat verder onder de illustratie
Een andere kandidaat deed tijdens zijn sollicitatiegesprek ineens zijn laptop open en liet zijn moeder meepraten. Via Skype. Een andere moeder vroeg of zij het sollicitatiegesprek mocht doen in plaats van haar kind ‘dat helaas toch niet op het afgesproken tijdstip kon komen’. Een derde moeder kwam halverwege het sollicitatiegesprek van haar kind binnen met de vraag of ze erbij mocht zitten. En er waren ouders die probeerden de salarisonderhandelingen te beïnvloeden.
Hoe voed je een volwassene op?
Ze hebben helaas niet geluisterd naar oud-hoogleraar Julie Lythcott-Haims van Stanford University in Californië, die in 2015 over dit fenomeen het boek ‘How To Raise an Adult?’ schreef. Oftewel: hoe voed je een volwassene op? In haar Ted-talk ‘Succesvolle kinderen opvoeden - zonder bemoeizucht’ (2016) leest ze ouders de les. “Wij móeten wel continu in contact staan met hun schooldirecteur, sportcoach, scheidsrechter en werkgever omdat we van onze kinderen eisen dat ze op alle terreinen blijven presteren. We zijn hun conciërge, personal coach en secretaresse ineen. We willen dat ze gelukkig zijn, maar vragen als eerste altijd naar hun huiswerk en hun cijfers. Ze komen met een diploma en een lichte burn-out van school, klaar voor het volgende systeem. We doen alsof ze geen toekomst zúllen hebben. Misschien zijn we gewoon bang dat we niet over ze kunnen opscheppen bij onze vrienden.”
Lythcott dresseerde haar eigen kinderen ook ‘als bonsaiboompjes’, omdat die het hoogst haalbare moesten bereiken. Ze gaf toe dat ze pas inzag waar ze zelf mee bezig was toen ze duizenden andere kinderen voorbij zag komen op haar universiteit. En te maken kreeg met het gedrag van ouders.
Universiteit heeft nu ook een oudervoorlichter
Het gekke is dat LinkedIn, het digitale netwerk voor vakmensen, juist inspeelt op die aanhoudende ouderbemoeienis. Kinderen vragen hun ouders nog steeds bij veel kwesties om advies, dus die betrokkenheid van ouders is cruciaal voor het succesvol zijn van het kind in een bedrijf, zo wordt gedacht. Al vijf jaar organiseert het netwerk daarom de ‘Bring in Your Parents Day’, een dag in november waarop kinderen hun ouders meenemen naar hun werk. In 2016 bezochten zo twintigduizend ouders hun kind bij vijftig bedrijven over de hele wereld.
Ook de universiteiten van Maastricht en Wageningen hebben een vorm gevonden om ouders ter wille te zijn. Zij hebben sinds kort een oudervoorlichter, een splinternieuwe functie, de enige in Nederland. Tot nu toe waren er alleen decanen en voorlichters voor studenten.
Deze voorlichter, Hermien Miltenburg (64, zelf drie volwassen kinderen), legt ouders uit dat een universiteit (of hbo-instelling) hun niet mag inlichten over studieresultaten. En dat met interesse tonen niks mis is, maar dat te veel pushen niet helpt. Ze ziet jaarlijks zeker 100.000 bezoekers op haar blog.
Die bedient ouders van kinderen op havo, vwo, hbo en universiteit. Miltenburg erkent dat er een grote druk is op studenten. Twintig procent van hen ervaart echt stress. Zelf gaf ze een van haar zoons een duwtje richting universiteit, terwijl hij liever naar het hbo wilde en dat ook deed. Haar advies: “Studenten, luister niet altijd naar je ouders! En ouders, zeg niet tijdens een open dag: Oh, was ik maar jong, dan zou ík biologie gaan doen. Want u bent niet meer jong. Coach je kind, stel je kind vragen.”
Tekst gaat verder onder de illustratie
Het loslaten is voor sommige ouders een groot probleem, merkt ook Miltenburg. “Een moeder belde me laatst in paniek op dat de hospita van haar zoon was verdwenen. Ze had een kamer voor hem gevonden en dacht: veilige omgeving, hem kan niets meer gebeuren. Was die jongen drie dagen alleen op z’n kamer. De hospita was waarschijnlijk een paar dagen op pad. Ik kon haar geruststellen.”
Opvoeders die niet kunnen loslaten bouwen glazen digitale kooi
Opvoeders, schrijven Dorine Hermans en Els Rozenbroek in ‘Geef dat kind een slok jenever’ (2017), zijn tegenwoordig als gastvrouwen en -heren die hun kinderen hebben uitgenodigd op een feest. Als de gasten zich niet uitbundig amuseren, hebben de ouders gefaald. Sinds de introductie van de pil kwamen er generaties ouders die bewust kinderen kregen. Dat kunnen ze eigenlijk niet aan. ‘Ter vergelijking: architecten zetten een gebouw op aarde met het idee dat het zo’n 50 jaar mee moet kunnen. Mensen worden gemiddeld 80.’ Zou dat de reden zijn dat we tien jaar langer met ze meelopen?
Kinderen zijn ons heiliger dan ooit. We willen dat ze gelukkiger worden dan wij zijn
Herman Vuijsje en Anneke Groen noemen opvoeders-die-niet-kunnen-loslaten in hun boek ‘Eindeloos ouderschap’ (2016) ‘onze lieve ouders van altijddurende bijstand’. ‘Kinderen zijn ons heiliger dan ooit. We willen dat ze gelukkiger worden dan wij zijn.’ Oh, is dat het? Misschien zijn we niet zozeer met hun geluk bezig, maar willen we ze behoeden voor ongeluk.
Worden ze trouwens wel gelukkig als we ze ook elk moment van de dag volgen en alles van ze willen weten? D66-Kamerlid Paul van Meenen waarschuwde in de Tweede Kamer laatst over ‘een glazen digitale kooi’ waar kinderen in zitten. Want via gps en leerlingvolgsystemen als ParnasSys en Magister zijn kinderen altijd te traceren. Draadloze navelstrengen tussen ouders en kinderen, noemt Katleen Gabriels, universitair docent ethische technologie, ze. Van Meenen vindt het onzin dat ouders te pas en te onpas schoolprestaties, absenties en huiswerkopdrachten willen inzien. Hij wil dat de minister van onderwijs afspraken maakt met scholen welke zaken gedeeld worden.
In De Telegraaf formuleerde laatst een moeder, Anneke uit Gouda, het als geen ander. Via haar telefoon volgt ze haar 19-jarige dochter Kim altijd, en zeker als Kim bij een vriendin in Utrecht blijft slapen, tot Kim echt bij haar binnen is. ‘Zo lig ik tot 3.00 uur wakker, maar dat doe ik voor mijn gemoedsrust.’ Liever gemoedsrust dan nachtrust dus.
Ik slaap wel als mijn kinderen tot 5 uur ’s ochtends uitgaan. Maar ik ga stoppen met die smoothies en tosties voor mijn zoon. Ondanks zijn drukke hbo-studie. Hij kan het zelf.
Reageren
Hoever gaat u in uw liefde voor uw grote kind? Mail naar tijdpost@trouw.nl in max. 120 woorden, ovv uw naam en woonplaats.
Lees ook:
Officieel bewijs is er niet dat steeds meer volwassen kinderen nog met hun ouders op vakantie gaan. Maar docent reisindustrie Marco van Leeuwen aan de hbo-opleiding toerisme in Breda ziet dat touroperators volop aanbod hebben voor mensen die met hun oudere kinderen op vakantie gaan.