Hebben mannen last van aanstelleritis, of zeuren ze terecht als ze ziekjes zijn?
De strijd tussen de seksen manifesteert zich op veel fronten. Ook als verkoudheid en griep maar aanhouden. Olaf Stomp zit in de griepgolf en zet zich schrap tegen de negatieve beeldvorming.
Rond elf uur op een donderdagochtend ziet de dochter des huizes een man in bed liggen in de ouderlijke slaapkamer. Naast hem een warmwaterkruik, een mok met lauw geworden thee en een batterij aan gort gesnoten papieren zakdoeken.
Het is haar vader.
“O, je bent ziek”, stelt ze vast.
Een juiste analyse. Dochter beseft heel goed dat op een dag en tijdstip als dit haar vader normaal gesproken elders verkeert. Dan is hij op zijn werk. Centjes verdienen voor zijn gezin. Elke dag. Meestal. Eerlijk is eerlijk: ook echtgenote draagt een flinke steen bij aan het gezinsinkomen. En onmisbaar is niemand. Niettemin: ik voel me nogal uit het lood geslagen, belabberd en niemand tot nut. Dit moet vooral niet te lang duren, ik wil weer aan de slag.
“Nee, hij is niet ziek, het is een zware verkoudheid”, corrigeert haar moeder terwijl ze de slaapkamer binnenloopt.
Ik wil een zucht slaken maar weet me te vermannen. Elke zucht zou nu verkeerd worden uitgelegd. En ook maar even niet vragen of echtgenote een nieuwe kruik wil maken en een kopje thee wil brengen.
'Nee, hij is niet ziek, het is een zware verkoudheid’, corrigeert haar moeder terwijl ze de slaapkamer binnenloopt
Hoofdrol
Husband bashing. Soms is het beter je pantser te gebruiken om je te verweren. Dat subtiele klapjes uitdelen aan mannen door vrouwelijke partners is me vaker opgevallen, niet alleen hier en nu. In mijn werk weet ik me al flink wat jaren omringd door meer vrouwen dan mannen. En dan hoor ik geregeld een van hen met de nodige irritatie in de stem het raadselachtige fenomeen man ter sprake brengen. “Wat ik laatst toch weer had...” En dan volgt een anekdote waarin vriend of man de hoofdrol speelt en kennelijk iets onnavolgbaars heeft gedaan. Of vaker nog: op onnavolgbare manier iets heeft nagelaten. De andere vrouwen vallen in en laten begripvolle woorden vallen. En vervolgens gaan hun blikken mijn kant op. Kennelijk in de verwachting dat ik tekst en uitleg wil geven over het verschijnsel man.
Daar zit ik dan. Als een deskundige bioloog die de duistere gedragingen van een exotisch dier nader gaat duiden. Nee, ik ben de gespikkelde grotsalamander zelf waar ineens de zaklamp op wordt gezet.
“Eh...”
Soms gaat het dan ook over hoe mannen zijn als ze ziek zijn. Dat ze zich zo beklagenswaardig gedragen, dat ze zuchten en zo. De blikken gaan van de een naar de ander en dan rollen de ogen omhoog: watjes zijn het die mannen, als ze ziek, semiziek of pseudoziek zijn. De salamander probeert zich stil te houden, maar snapt dat van hem wordt verwacht zich persoonlijk uit te spreken. De vraag is of hij ook zo zielig en meelijwekkend aanstellerig is. Volgens hemzelf niet, maar echtgenote geeft daarover andere signalen aan hem af.
Waar hebben wij mannen die framing aan te danken? Behoorlijk aangezet en uitvergroot als je het mij vraagt. Ziek is ziek en misschien maak ik weleens geluid als ik in bed lig. Maar is dat zuchten, is dat kreunen? Ik waag het te betwijfelen. Volgens mij vooral op te vatten als tekenen van frustratie: hier lig ik, in potentie enorm viriel maar door een hinderlijk virus moet ik nu mijn geweldige bijdrage aan de vooruitgang van de mensheid kortstondig staken.
Tekst gaat verder onder de afbeelding
In december, nog voor de griepepidemie uitbrak, gloorde er hoop rond de negatieve beeldvorming rond mannen die ziek zijn. Dat de man aan aanstelleritis zou lijden, bleek niet waar te zijn, toonde wetenschappelijk onderzoek aan. Mannen zouden echt zieker worden van verkoudheid- en griepvirussen.
Testosteron
De Canadese huisartsgeneeskundige Kyle Sue schreef er een artikel over in de jaarlijkse kerstspecial van artsenblad The British Medical Journal. Sue trok zijn manvriendelijke conclusie na een optelsom van factoren. Mannen hebben een zwakkere afweerreactie tegen luchtwegvirussen, stelde hij. Daarnaast komen mannen met griep vaker in het ziekenhuis, hebben ze meer complicaties en overlijden ze iets vaker aan de gevolgen van griep dan vrouwen. Sue concludeerde dat vrouwelijke hormonen het immuunsysteem extra bewapenen tegen luchtweginfecties. Mannelijk testosteron verzwakt de afweer juist. En uit een peiling van The British Medical Journal bleek al eens dat mannen gemiddeld drie dagen moeten herstellen van een zware verkoudheid, en vrouwen slechts anderhalf.
Dat de man aan aanstelleritis zou lijden, bleek niet waar te zijn, toonde wetenschappelijk onderzoek aan
Mijn zoon en ik wisten uit eigen ervaring al wat Sue nu wetenschappelijk had aangetoond, legden we zo stoïcijns mogelijk uit aan de vrouwen thuis. Gefronste wenkbrauwen in het vrouwelijke kamp.
Helaas, onze rehabilitatie bleek van korte duur. Dat mannen het zwaarder te verduren hebben als ze ziek zijn, daar was geen enkel bewijs voor. De Stichting Skepsis dook een paar weken later in de kwestie en publiceerde erover op haar website Kloptdatwel.nl. De bevindingen van Sue waren te karakteriseren als ‘een boeketje onjuiste, verdraaide en halfbegrepen citaten en anekdotes’.
Jullie worden bedankt, mensen (mannen?) van Stichting Skepsis. Aan wiens kant staan jullie eigenlijk? Mijn vrouw, die anders nooit iets uit de krant hardop aan me voorleest, stond erop dat dit in haar ogen effectieve medicijn tegen fake nieuws mij niet zou ontgaan.
Mannen, wat nu? Hypercorrectie, dat is voorlopig het enige wat ons te doen staat. Knallen de aderen bijna door je slapen heen vanwege de hoofdpijn, heb je 40 graden koorts, hoest je je longen uit het lijf? Draag je lot als een man. Trek je terug in je slaapkamer en verroer je niet. Haal je eigen kopjes thee in de keuken en sluip dan weer naar je bed om de slaap te kunnen vatten en te dromen van Florence Nightingale.
Dit is ook de strategie die ik nu hanteer in de stille verwachting dat ik in een paar dagen weer het mannetje ben. Ik voel me hondsberoerd, maar geef geen kik. Geen zucht komt over mijn lippen. Ik breng dit zelf maar even ter sprake want complimenten van mijn huisgenotes krijg ik hiervoor niet. Gelukkig komt de kat tegen me aan liggen. Inderdaad, een begripvolle kater.
Ziekteverzuim m/v
Vrouwen melden zich gemiddeld 30 procent vaker ziek op hun werk dan mannen. Vrouwen tussen de 25 en 35 zelfs twee keer zo vaak als hun mannelijke leeftijdgenoten, blijkt uit cijfers van het CBS. Het verschil is slechts ten dele te verklaren door gezondheidsklachten rond de zwangerschap. Bij de jongste en de oudste werknemers zijn de verschillen het kleinst.
In Nederland heerst al 13 weken een griepepidemie. Momenteel zijn er op iedere 100.000 inwoners 165 ziek met griepachtige klachten - koorts, hoesten, hoofdpijn, spierpijn. Je hebt maar 51 inwoners per 100.000 nodig om van een epidemie te spreken. De meeste patiënten die de huisarts ziet, zijn jonge kinderen en ouderen. (cijfers: Nivel)
Reageren
Wat vindt u? Wie zeuren er meer als ze ziek zijn, vrouwen of mannen? Uw reactie in max 120 woorden naar tijdpost@trouw.nl ovv uw naam en woonplaats.
Lees ook: Ga vooral werken bij griep