Opinie

Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Racisme breekt linkse samenwerking in Rotterdam op

GroenLinks loopt in een rechtse val. Ook voor deze partij is de vrijheid van meningsuiting van een islamitische politicus blijkbaar niet zoveel waard, schrijft hoogleraar .

Illustratie Hajo

Nergens krijgen de gemeenteraadsverkiezingen zoveel aandacht van landelijke media en landelijke politieke partijen als in Rotterdam. De stad ligt onder een vergrootglas, nu er aan de ene kant nog meer extreem-rechtse partijen meedoen, en er aan de andere kant een linkse samenwerking is opgezet die landelijk maar niet van de grond komt.

Die linkse samenwerking tussen PvdA, GroenLinks, SP en Nida heeft in Rotterdam nu een flinke deuk opgelopen. GL en PvdA stappen eruit omdat Nida weigert afstand te nemen van een tweet van vier jaar terug. ‘Wij zeggen #Zionisme = #ISIS #vrijheidmeningsuiting’, luidde dat berichtje, met een tabel vol vergelijkingen, waaronder ‘illegaal gecreëerde staat’, ‘gesponsord door het Westen’ en ‘terroriseren inheemse bevolking’.

Is deze tweet wel een breuk waard? Als rechts hierdoor de verkiezingen wint, hou er dan rekening mee dat het racistische woonbeleid (de ‘Rotterdamwet’) wordt gecontinueerd. Zo ook het de stad uitjagen van arme Rotterdammers (de ‘Woonvisie’). En rechts zal het hardste Bijstandsregime van het land continueren. Het gevallen Links Verbond had zich daartegen in het geweer kunnen stellen.

Telegraaf-verslaggever Wierd Duk, berucht op Twitter vanwege zijn strijd tegen ‘politiek correct’ links, blies de oude tweet van Nida nieuw leven in. En zodoende keerde GroenLinks Rotterdam, onder druk van de nodige media-aandacht voor rechtse agitatie, op haar schreden terug. Typisch voor hoe ‘vrijheid van meningsuiting’ anders beoordeeld wordt als het moslims betreft.

De ‘politieke correctheid’ waartegen geageerd wordt, laat zich als volgt samenvatten: ‘links’ is al jaren aan de macht, censureert het debat en wendt haar almacht aan om de vrijheid van meningsuiting nog verder te beknotten. Bijvoorbeeld, zoals de Leidse hoogleraar Paul Cliteur onlangs in deze krant nog stelde, door ‘alles racisme te noemen’. Maar als een moslim een provocerende vergelijking maakt tussen geweld dat van de staat Israël uitgaat en geweld door IS, dan dient iedereen ‘afstand te nemen’ van dit soort ‘antisemitisme’.

De context van de betreffende tweet bestond overigens uit de Gaza-oorlog, met een extreem asymmetrisch dodental (meer dan 2.100 Palestijnen en 71 Israëli’s), en een eerdere tweet met een soortgelijke vergelijking van een Nederlandse ambtenaar die daarop ontslagen werd, hetgeen door de rechter als onterecht werd beoordeeld. Bovendien stelde de tweet een vergelijking als provocatie voor, met als doel het meten met twee maten ten aanzien van geweld in het Midden-Oosten aan de kaak te stellen. Die context doet er blijkbaar niet meer toe voor GroenLinks Rotterdam. Ze liep deze week met open ogen in een rechtse val, en koos ervoor linkse politiek in Rotterdam te dwarsbomen.

Keuren op goed fatsoen

Als we uitzoomen, zien we niet zoveel nieuws. Juist afgelopen weekend plaatste GroenLinks-leider Jesse Klaver zich al in de positie Nida te kunnen keuren op goed fatsoen. Hij vertelde in Buitenhof dat hij in het bijzonder naar het Nida-standpunt omtrent homorechten had gekeken, en hij had het goed bevonden. Stel je het omgekeerde eens voor: de lijststrekker van Nida, Nourdin El Ouali, zou in een interview zeggen dat hij eerst toch wel sceptisch was over de aanwezigheid van GroenLinks in de linkse samenwerking, maar dat het standpunt ten aanzien van homorechten voor progressief door kon gaan. Even onvoorstelbaar is het dat dit bij Nida wel gebeurt, ware het niet dat die partij door een moslim geleid wordt en zich door islamitische beginselen laat inspireren – reden voor media om systematisch over een ‘moslimpartij’ te spreken. Waarom de vraag of Nida wel door de beugel kon, en niet de PvdA? En waarom specifiek de ‘check’ op homorechten? Wat is dat anders dan het bij voorbaat verdenken van een partij die islamitisch geïnspireerd is? Het maakt pijnlijk duidelijk dat een moslim nog steeds niet voor volwaardig politicus gezien wordt door witte politici. Klaver zal zichzelf genereus gevonden hebben, maar zijn goedkeuring kan alleen begrepen worden als racistische arrogantie.

Een moslim wordt nog steeds niet voor volwaardig politicus gezien

De lijsttrekker van de SP in Rotterdam, Leo de Kleijn, zei daarom terecht: „Ik weet niet wat Jesse Klaver met Rotterdam te maken heeft.” Iets soortgelijks geldt voor zijn landelijke partijleider, Lilian Marijnissen. Niet gehinderd door enige kennis van zaken zag zij vorige week al een tegenstelling tussen Nida en de ‘scheiding van kerk en staat’. Puur het geïnspireerd worden door islamitische ideeën is voor haar kennelijk al een bedreiging van de scheiding van kerk en staat, en dus voor de democratie. Ook bij de landelijke SP heerst dus een meten met twee maten ten aanzien van de vrijheid van meningsuiting.

En zulk meten met twee maten heeft dus een naam, eentje die zich zeker niet overal op laat plakken maar hier nu juist uitermate toepasbaar is: het is een vorm van racisme. Het vergrootglas op Rotterdam en het rechts-geïnstigeerde mediarelletje rond Nida maken duidelijk dat traditioneel links daarvan niet vrij is. Een linkse samenwerking is gedoemd te mislukken als die bestaat uit partijen die met zulk racisme de ‘gewone burger’ denken aan te spreken door die burger, zoals dat heet, ‘niet van zich te vervreemden’.

In Rotterdam is het effect dat de niet-witte helft van de bevolking bevestigd ziet wat het heeft aan linkse politiek die bij ‘de gewone burger’ toch vooral aan ‘de witte burger’ denkt.