Direct naar artikelinhoud

Nieuwe cultuurvisie Van Engelshoven, extra geld voor educatie en erfgoed: 'We moeten cultuur weer gaan waarderen voor wat het is'

Minister Ingrid van Engelshoven (Cultuur) stopt de komende vier jaar extra geld in cultuureducatie. De subsidieregeling voor muziekonderwijs wordt uitgebreid van duizend naar 1.600 scholen dankzij een eenmalige investering van 5 miljoen euro.

Ingrid van Engelshoven (D66), minister van Cultuur in het derde kabinet-Rutte.Beeld anp

Daarnaast komt er in de periode 2018-2021 in totaal 16,8 miljoen euro beschikbaar voor schoolkinderen om het Rijksmuseum of een ander museum te bezoeken. Ook trekt de D66-bewindsvrouw zes miljoen euro uit om scholieren kennis te laten maken met cultuur 'die schuurt'. Hiervan profiteren het EYE Filmmuseum in Amsterdam en jeugdtheatergezelschappen. Zij kunnen met het geld films programmeren en voorstellingen maken over lastig te bespreken onderwerpen als homoseksualiteit, discriminatie, loverboys en pesten.

Deze keuzes van de minister staan in een brief die ze vandaag aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. Daarin ontvouwt Van Engelshoven haar plannen voor de komende vier jaar. 'We hebben tijden gehad dat cultuur vooral economisch waardevol moest zijn', zegt zij in een toelichting. 'Maar de belangrijkste boodschap in mijn brief vind ik zelf dat we cultuur weer gaan waarderen voor wat het is. L'art pour l'art mag er zijn.'

L'art pour l'art mag er zijn
Van Engelshoven

25 miljoen euro extra

In oktober vorig jaar was al bekend geworden dat het kabinet-Rutte III extra investeert in cultuur. Dit jaar gaat het om 25 miljoen euro, maar daarvan is door Van Engelshoven al 10 miljoen euro besteed om de subsidie voor een aantal gezelschappen op peil te houden die goed presteren. Door een gebrek aan geld dreigden die hun rijksbijdrage te verliezen. Om die subsidies te garanderen tot en met 2021 steekt de minister daar in totaal 40 miljoen euro in.

Volgend jaar stelt het kabinet 50 miljoen euro extra voor cultuur beschikbaar en in 2020 en 2021 80 miljoen euro. Ook wordt de komende jaren 325 miljoen euro uitgetrokken voor erfgoed en monumenten, zo is in het regeerakkoord afgesproken.

Groningen profiteert daarvan: de komende vier jaar wordt er in totaal 15 miljoen vrijgemaakt voor rijksmonumenten in de provincie. 'Dat is extra geld voor regulier en groot onderhoud zodat aardbevingen goed kunnen worden doorstaan', aldus Van Engelshoven.

Beroerde inkomenssituatie

Van Engelshoven kiest niet voor een herziening van het landelijk cultuurbestel. De Raad voor Cultuur adviseerde eind vorig jaar dat er ook geld van het rijk moet gaan naar cultuurplannen van stedelijke regio's. De D66-bewindsvrouw neemt dat advies niet over. 'Ik ben de afgelopen tijd veel in het land geweest. Ik heb gemerkt dat niemand zit te wachten op een grote stelselherziening. Waar wel behoefte aan is, is een betere samenwerking met de stedelijke regio's. Ik ga dit jaar met hen praten om te kijken waar we elkaar kunnen versterken.'

De brief van Van Engelshoven bevat ook geen actieplan om iets te doen aan de beroerde inkomenssituatie van veel kunstenaars en andere mensen met creatieve beroepen. Zij werden door de bezuinigingen en de crisis extra zwaar getroffen. De minister had tijdens een overleg met de Tweede Kamer in november gesuggereerd dat ze met een actieplan zou komen. Nu stelt ze dat deze kwestie 'iets van de sector zelf is', al wil ze wel kijken of ze kan helpen bij de bevordering van een eerlijkere honorering.


Andere opvallende punten uit de brief van de minister:

Museaal aankoopfonds
Met het extra geld voor erfgoed wordt ook het museaal aankoopfonds van de rijksoverheid weer gevuld: daar gaat in vier jaar tijd in totaal 50 miljoen euro naar toe. Dit fonds was leeg geraakt na de aankoop begin 2016 van de door Rembrandt geschilderde portretten van Marten Soolmans en Oopjen Coppit. Die werden door Nederland en Frankrijk gezamenlijk gekocht, waarbij elk land de helft van de gevraagde 160 miljoen euro voor zijn rekening nam.

Talentontwikkeling
Van Engelshoven trekt, net als haar voorgangster Jet Bussemaker (PvdA), extra geld uit voor talentontwikkeling; 20,2 miljoen euro in de periode 2018-2021. Door de zware bezuinigingen op cultuur van het eerste kabinet-Rutte zijn vooral jonge cultuurmakers getroffen.

Nederlandse architecten
Het Nieuwe Instituut in Rotterdam krijgt 11 miljoen euro om ontwerptekeningen van Nederlandse architecten te digitaliseren.

Internationale culturele profiel
Er gaat in totaal acht miljoen naar de versterking van het internationale culturele profiel van Nederland.