Burgers horen de staat te wantrouwen, daarom stem ik tegen de sleepwet
Ik ben een keurige burger zonder strafblad, net als u. Ik vind het belangrijk dat misdrijven worden opgelost en terrorisme wordt bestreden.
Daarvoor hebben we een heel systeem opgetuigd dat de rechtsstaat heet, met scheiding der machten en onafhankelijkheid van de rechtspraak. Dat systeem beschermt onze rechten en garandeert onze vrijheid. Maar de wereld is slecht en dus worden wij bedreigd door het terrorisme met politiek en religieus geïnspireerde aanslagen op onschuldige burgers. Nu valt het hier alles bij elkaar in de praktijk nogal mee, maar in Bagdad wil je wat dat betreft niet wonen. Toch bestaan er in feite geen grenzen voor terreur.
De overheid dient de privacy te beschermen en niet te schenden
Dat is een van de redenen waarom we bij onze stemoproep ook een verzoek hebben gekregen te stemmen over de vraag of we de zogenaamde sleepwet een goed idee vinden. Nu is die wet al sinds 1 januari van kracht en is het referendum inmiddels afgeschaft. Deze exercitie is dus wat men noemt mosterd na de maaltijd, maar toch is het zinvol over de kern van de zaak te blijven discussiëren, zolang het nog kan. Waar eindigt de bevoegdheid van de overheid om zich met mijn privé-aangelegenheden te bemoeien?
Gisteren publiceerde Trouw een uitgebreid stuk over de pro’s en contra’s. Voor het gemak geef ik een samenvatting en een stemadvies, dat u uiteraard niet hoeft te volgen. In de sleepwet is voorzien dat in een gebied waar een ‘target’ zich bevindt, alle gegevens die via de kabel gaan mogen worden verzameld, gezeefd, bewaard, bewerkt en bekeken. En reken maar dat ons hele leven net zo gedetailleerd uit het glasvezel opdoemt als een realistische roman. De bijvangst wordt naar men zegt teruggegooid. De rest blijft beschikbaar. Daarnaast wordt er een aparte DNA-bank opgericht voor de AIVD, waar DNA-profielen van onschuldige burgers kunnen worden bewaard en dus gebruikt, ook nadat het DNA-materiaal is verwijderd.
Potentiële terroristen
De voorstanders van de wet beroepen zich uiteraard op de noodzaak potentiële terroristen op te sporen. Voor tegenstanders gaat het veel te ver inwoners van een hele stadswijk tot mogelijke terrorist te bombarderen en bovendien allerlei andere smakelijke wetenswaardigheden uit de resultaten te kunnen plukken. De voorstanders zeggen dan weer dat niemand in die berg vuilnis geïnteresseerd is en dat het niet eens zo makkelijk is er misbruik van te maken. Dat is voor de tegenstanders bezijden het principiële punt: de overheid dient de privacy te beschermen en niet te schenden. De voorstanders zeggen dat er heus goed op zal worden toegezien dat de inlichtingendienst niet haar boekje te buiten gaat.
Dat is een belangrijk punt. De inlichtingendiensten werken binnen de kaders van de wet, terwijl hun minister een politiek gedreven mens is, die - mocht hij daar aanleiding toe zien - zijn politieke stempel op de opdrachten aan de inlichtingendienst drukt. Denk aan het ‘vinden’ van niet-bestaande massa-vernietigingswapens in Irak onder Saddam Hoessein omdat de politiek dat waar wilde hebben.
Ooit was Vierhand een van de weinige bedrijven die adressen verhandelde
Wacht eens, zeggen de voorstanders, we hebben ook nog een onafhankelijke toetsingscommissie. Die commissie bestaat uit drie leden, rechters of oud-rechters en een technisch deskundige. Hun benoeming wordt geheel voorgekookt door allerlei hoge adviescolleges bezet door politici en ex-politici, en uiteindelijk besluit de Tweede Kamer. De politiek is nooit ver weg. En heeft er sowieso grote moeite mee met haar vingers uit onderzoeksopdrachten te blijven.
Ik ga van het volgende principe uit: de staat hoort haar burgers te vertrouwen, de burgers horen de staat te wantrouwen. Ik stem dus tegen de wet.
En was die sleepwet nog maar de enige inbreuk op mijn privacy. Ooit was Vierhand een van de weinige bedrijven die adressen verhandelde. Was dat met jouw adres gebeurd, dan kreeg je opeens post van een meubelboulevard of zo. Nu duiken al onze voorkeuren overal vrij op en worden we digitaal en telefonisch benaderd door een zwerm verkoopgeile wespen, die precies weten wanneer we een site voor sta-op-stoelen dan wel voor een escortservice hebben bezocht. Het wordt pas echt vervelend als Mijn Overheid dat ook weet.
Meer lezen van Nelleke Noordervliet? Bekijk ons dossier.