Direct naar artikelinhoud

'IS-strijder' De Balie had gestolen blanco paspoort

De Syriër die opdook in debatcentrum De Balie in Amsterdam en door aanwezigen werd herkend als een oud-IS-strijder, is in 2014 met een gestolen 'blanco paspoort' naar Nederland gekomen. Dat wordt door verschillende bronnen bevestigd.

Aziz, de Syriër die herkend werd als IS-strijder in De Balie, kijkt uit over Amsterdam waar hij woont en werkt.Beeld Aurélie Geurts

Deze blanco paspoorten zijn door Islamitische Staat en andere jihadistische groepen gestolen en gebruikt om mensen heimelijk naar Europa te smokkelen. Het is een mogelijke verklaring waarom de AIVD de Syriër al langere tijd in de gaten hield.

Bronnen rond veiligheidsdiensten bestempelden hem eerder als een 'zwaar geval'. Hijzelf zei in een interview met de Volkskrant en Nieuwsuur dat hij nooit bij IS had gezeten, maar bevestigde dat hij met een valse identiteit naar Nederland was gekomen.

Verklaring

Het was onduidelijk waarom de AIVD de 31-jarige man een bedreiging voor de nationale veiligheid achtte, ook al voor de bijeenkomst in De Balie in september waar Syrische activisten hem herkenden. De dienst wilde er niets over zeggen.

Het gestolen 'blanco paspoort' kan de interesse van de AIVD verklaren. IS en andere jihadistische groeperingen hebben in Syrië duizenden van dit soort paspoorten in handen gekregen tijdens de burgeroorlog. Omdat de paspoorten 'leeg' zijn, kunnen persoonlijke gegevens naar eigen inzicht ingevuld worden. De serienummers van deze paspoorten zijn door westerse inlichtingendiensten achterhaald en met elkaar gedeeld in een databank. Het paspoort van de Syriër hoorde daar ook bij.

Naar eigen zeggen

Volgens NRC zijn in 2015 en in 2016 ongeveer dertig Syriërs naar Nederland gekomen die over zo'n blanco paspoort uit de databank beschikten. Na onderzoek door politie en AIVD is geen van de asielzoekers bestempeld als een gevaar voor de nationale veiligheid.

Voor de 31-jarige Syriër geldt dat niet. De AIVD bleef hem ook na binnenkomst in Nederland in de gaten houden. De man heeft naar eigen zeggen zes jaar in een van de beruchtste Syrische gevangenissen gezeten omdat hij als tegenstander van de Syrische president Assad gold. In die gevangenis zaten ook veel latere leiders van jihadistische groepen zoals IS.

Later ging de Syriër om met de leider van de groep Ahrar al-Sham, een jihadistische groep die tot 2014 optrok met Al Nusra - en later IS. In 2014 eindigde het verbond tussen IS en Ahrar al-Sham en werden het vijanden. Na zijn komst in 2014 naar Nederland kreeg de man een verblijfsvergunning. Hij werkt in een café in Amsterdam. Dat de AIVD hem al langere tijd in de gaten houdt, noemde hij eerder 'een geruststelling'. 'Dan zullen ze ontdekken dat ik geen bedreiging vorm.'

‘Ik ben de man die ze een IS-strijder noemen’

Tijdens een bijeenkomst in Amsterdam werd hij door Syrische activisten herkend als IS-strijder en bij veiligheidsdiensten geldt hij als een ‘zwaar geval’. Maar met IS heeft hij nooit iets te maken gehad, zegt hij. Daarom wilde hij eind vorig jaar zijn verhaal vertellen. Lees het hier terug.